آزمایش خون : میزان سدیمانتاسیون اریتروسیت ها ESR | کافه پزشکی

اگر خون حاوی ماده ضد انعقاد را در لوله آزمایش ریخته وبه حال خود بگذاریم ، گلبولهای قرمز در ته لوله بتدریج رسوب می نمایند. میزان این رسوب را ESR ) Erythrocyte Sedimentation Rate ) گویند و برحسب میلیمتر در ساعت سنجیده میشود. همراه کافه پزشکی باشید 

معمولا ساعت اول را گزارش مینمایند. در خانمها بین صفر تا بیست و در آقایان بین صفر تا پانزده میلیمتر در ساعت میباشد. میدانیم در حالت طبیعی ، شارژ منفی موجود در سطح غشاء گلبولهای قرمز خون سبب دفع متقابل آنها میگردد. بنابراین کاهش این شارژ منفی ، سبب ازدیاد ESR میشود. یعنی گلبولهای قرمز سریعتر رسوب مینمایند. تغییر در شارژ گلبولهای قرمز خون به پروتیئن های پلاسما بستگی دارد که از بین آنها فیبرینوژن و گلبولینها اهمیت بیشتر و آلبومین اهمیت کمتری دارد. بنابراین در افزایش فیبرینوژن و افزایش گلبولینها ، ازدیاد سدیمان را داریم.

درعفونتها ، آماسها ، نکروزهای بافتی ، حاملگی و میلوم مالتیپل سدیمان بالا میرود. علاوه بر پروتئینهای پلاسما ، شکل و تعداد گلبولهای قرمز نیز در میزان سدیمان اثر دارد. کاهش گلبولهای قرمز سبب کاهش شارژ منفی سطح گلبولها و نتیجتا سرعت رسوب بیشتر میگردد. بناراین در آنمی سدیمان افزایش و در پلی سیتمی سدیمان کاهش مییابد. 

همچنین شکل خاص گلبولهای قرمز سبب ایجاد تجمع گلبولی rolu formation  میشود که باعث افزایش سدیمان میگردد. در آنمی داسی شکل ، بعلت تغییر شکل سلول ، تشکیل رولو و نیز چسبندگی گلبولهای سرخ کاهش یافته و سدیمان پائین میآید. بطور فیزیولوژیک در سنین بالای شصت سال ، سدیمان افزایش مییابد. ( تا حدود ۲۹ میلیمتر در ساعت ) . بنابراین با بررسی میزان سدیمان ، میتوان بوجود وضعیت پاتولوژیک در بیمار پی برد. اما ماهیت آن مشخص نمیشود. همچنین از سدیمان وتغییرات آن میتوان در بررسی سیر بیماری استفاده نمود. مثلا در بیماری سل ، با بررسی سل ، وضعیت بیمار وپاسخ به درمان را میتوان کنترل کرد.