همه چیز درباره هپاتیت C ؛ عامل مرگ و میر سالانه حدود ۴۰۰ هزار نفر در جهان | کافه پزشکی

هپاتیت C یک بیماری ویروسی واگیردار است. این بیماری شایع ترین بیماری منتقل شونده از طریق خون در آمریکا است. هپاتیت C در اثر تماس خون به خون و در درجه اول با استفاده از سرنگ های مشترک برای تزریق داروها و مواد مخدر گسترش می یابد. ایمن سازی علیه هپاتیت A و B وجود دارد اما علیه هپاتیت C وجود ندارد. برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، لازم است از قرار گرفتن در معرض ویروس هپاتیت C یا HCV خودداری کنید.

اگر ویروس ظرف مدت شش ماه پاکسازی نشود، عفونت مزمن می شود و فقط با دارو قابل درمان است. HCV می تواند منجر به سیروز، سرطان کبد و در بعضی موارد مرگ شود. با این وجود داروهای جدیدی وجود دارند که می توانند عفونت مزمن هپاتیت C را درمان کنند. همراه کافه پزشکی باشید

چندین گونه هپاتیت ویروسی وجود دارد. رایج ترین انواع شامل هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C است.

HCV شایع ترین بیماری منتقله از طریق خون در آمریکا است. تخمین زده می شود ۲٫۷ تا ۳٫۹ میلیون نفر مبتلا به عفونت مزمن HCV هستند. ویروس به سلول های کبدی حمله می کند و باعث تورم و اختلال در عملکرد سلول ها می شود.

هیچ واکسنی برای HCV وجود ندارد. وجود آنتی بادی های HCV در سیستم ایمنی بدن، محافظت طولانی مدت به شیوه واکسن را فراهم نمی کنند. سیستم ایمنی بدن، سابقه دائمی در مقابل آنتی بادی های HCV ندارد. فرد می تواند مجدداً با یک آسیب متفاوت، به ویروس آلوده شود.

علائم هپاتیت C

هپاتیت سی اغلب در مرحله حاد خود علامتی را نشان نمی دهد. با این حال، این بیماری می تواند به مرحله مزمن برسد که در آن عوارض بالقوه کشنده ای ایجاد می شود.

علائم هپاتیت C حاد

عفونت حاد HCV به دلیل عدم وجود علائم، به ندرت تشخیص داده می شود. اغلب از آن به عنوان اپیدمی خاموش یاد می شود. میانگین مدت زمان قرار گرفتن در معرض علائم قابل توجه بین ۴ تا ۱۵ هفته است.

در طی این دوره حاد،علائم هپاتیت سی با علائم عفونت های ویروسی دیگر تفاوتی نخواهند داشت. علائم احتمالی عبارتند از :

• ناراحتی شکم
• حالت تهوع
• تب
• درد مفاصل
• خستگی
• زردی پوست

هپاتیت C مزمن

ویروس شش ماه پس از دوره عفونت حاد باقی بماند، وارد فاز مزمن می شود. اگر حداقل دو بار در طی این مدت حضور ویروس های HCV تایید شود، عفونت به صورت مزمن تشخیص داده می شود. عفونت مگر با دارو درمانی، برطرف نمی شود.

بیشتر افراد مبتلا به عفونت مزمن HCV، علامتی ندارند. برخی ممکن است دوره های مداوم درد شکم، خستگی و درد مفاصل را تجربه کنند.

پس از ۲۵ تا ۳۰ سال، این عفونت مزمن ممکن است منجر به زخم یا فیبروز قابل توجه کبدی شود. اگر در کل کبد اسکار شکل بگیرد می تواند منجر به سیروز، نارسایی کبدی و احتمالاً سرطان کبد شود.

سلامت کلی فرد آلوده و وضعیت کبد آنها تعیین می کند که آسیب و رفتن به سمت سیروز چقدر سریع است. ژنوتیپ ویروس نسبت به سلامت جسمی فرد مبتلا به HCV نقش کمتری دارد.

علل و عوامل خطر ابتلا به هپاتیت C

ویروس HCV باعث هپاتیت C می شود. ویروس از طریق تماس خون به خون منتقل می شود.

ویروس ها تا زمانی که وارد سلول زنده میزبان شوند غیرفعال هستند. آنها سپس سخت افزار سلول را ربوده تا نسخه های کپی خود را تهیه کنند. عفونت مزمن HCV شامل میلیون ها نسخه یا احتمالاً میلیارد ها نسخه از ویروس موجود در بدن است.

برای ایجاد یک عفونت خون به خون، خون از یک فرد آلوده باید وارد بدن شخص دیگر شود. بزرگترین عامل خطر برای ابتلا به HCV، سوزن یا تجهیزات مورد استفاده برای تزریق دارو است.

HCV از طریق قطرات تنفسی، به اشتراک گذاشتن وسایل غذاخوری، بوسه یا نیش پشه منتقل نمی شود.

اگر قطره ای از خون آنقدر کوچک باشد که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نباشد نیز می تواند صدها ذره ویروس هپاتیت C را به همراه داشته باشد. شستشوی سوزن با آب و صابون و تمیز کردن آن با الکل نمی تواند ویروس را از بین ببرد.

پس از تزریق ویروس به بدن، مواجهه رخ داده و عفونت ایجاد می شود. تزریق مواد مخدر عامل تقریباً ۶۷ درصد از موارد جهانی هپاتیت سی است.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) عواملی که منجر به بیشترین خطر قرار گرفتن در معرض HCV می شود را شناسایی کرده اند. این عوامل شامل موارد زیر هستند :

• بین سالهای ۱۹۴۵ و ۱۹۶۵ به دنیا آمده اند
• دریافت تزریق یا پیوند عضو قبل از سال ۱۹۹۲
• استفاده از مواد مخدر تزریقی
• هموفیلی
• همودیالیز طولانی مدت
• قرار گرفتن در معرض نیدل استیک
• اچ آی وی مثبت
• تاتو در یک وضعیت نا ایمن
• رفتارهای جنسی خطرناک مانند مقاربت محافظت نشده
• متولد شدن از مادر مبتلا به عفونت HCV
• زندانی شدن
• سابقه مصرف طولانی مدت الکل
• بیماری کبدی غیر قابل توضیح

افرادی که به دلیل این عوامل در معرض خطر هستند می توانند غربالگری HCV را دریافت کنند.

تشخیص هپاتیت C

تشخیص عفونت در مرحله حاد به ندرت صورت می گیرد.

سیستم ایمنی فرد آلوده به HCV، به عفونت پاسخ می دهد و تنها در ۲۰ درصد موارد قادر است بدون کمک ویروس را به طور کامل پاکسازی کند. ۸۰ درصد موارد باقی مانده مزمن به نظر می رسند.

تست غربالگری برای افرادی که CDC آنها را در لیست افراد در معرض خطر قرار می دهد موجود است. افراد می توانند با استفاده از یک آزمایش خون ساده به نام تست آنتی بادی HCV، هپاتیت سی را تشخیص دهند.

آزمایش توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شده است و در ۲۰ دقیقه نتیجه را ارائه می دهد. خون از ورید گرفته می شود و در آزمایشگاه پردازش می شود. آزمایش منفی بدان معنی است که فرد در معرض ویروس قرار نگرفته است. آزمایش مثبت بدین معنی است که فرد در معرض HCV قرار گرفته است اما لزوماً عفونت مداوم را اثبات نمی کند.

نتایج مثبت آنتی بادی HCV منجر به آزمایش خون دوم به نام HCV RNA یا PCR خواهد شد. این آزمایش نشان می دهد که آیا ویروس هنوز وجود دارد یا خیر.

شخصی که PCR مثبت دارد باید به یک متخصص گوارش مراجعه کند.

توجه به این نکته مهم است که آزمایش آنتی بادی مثبت همیشه مثبت خواهد بود؛ چه ویروس وجود داشته باشد چه وجود نداشته باشد.

پس از تائید عفونت مزمن، ژنوتیپ ویروس با آزمایش مشخص می شود. این نکته طول مدت درمان و داروهای ترجیحی را تعیین می کند.

در برخی موارد، ممکن است بیوپسی کبد برای ارزیابی شدت بیماری، مرحله بندی درجه فیبروز و ارزیابی میزان آسیب کبدی توصیه شود.

درمان هپاتیت C

درمان فعلی هپاتیت C مزمن شاکل ترکیبی از داروها است.

انتخاب دارو و مدت زمان درمان بستگی به ژنوتیپ ویروس دارد. ژنوتیپ ۱a شایع ترین ژنوتیپ در آمریکا است و در حال حاضر چندین گزینه درمانی توصیه شده با استفاده از ترکیبی از داروهای ضد ویروسی قدرتمند وجود دارد.

آنتی ویروس های با عملکرد مستقیم (DAA) جدیدترین داروهای موجود برای درمان HCV هستند. این داروها، با هدف حمله به مراحل خاص در چرخه زندگی برای اختلال در تولید مثل ویروس کار می کنند.

قبل از در دسترس بودن DAA ها، درمان HCV مزمن به صورت طولانی مدت و ناراحت کننده بود و نرخ درمانی ایده آلی نداشت. اکنون نرخ درمانی بیش از ۹۰ درصد است. میانگین مدت زمان درمان ۸ تا ۱۲ هفته است. این داروها به خوبی تحمل می شوند و عمده ترین عوارض آن سردرد و خستگی است. با این حال، داروهای جدید برای درمان هپاتیت C قیمت بالایی دارند.

جلوگیری از ابتلا به هپاتیت C

جلوگیری از ابتلا به HCV در وهله اول، محدود کردن تماس با ویروس است.

از آنجا که هپاتیت سی فقط از طریق خون به خون منتقل می شود، راه شماره یک برای جلوگیری از انتشار HCV، عدم به اشتراک گذاشتن سرنگ و جلوگیری از تماس با خون افراد دیگر است.

چاقی، کشیدن سیگار، دیابت و مصرف الکل می تواند سرعت زخم کبد را بدتر کند. مهم است که همه افراد مبتلا به عفونت HCV، سلامت خوبی داشته باشند و موارد زیر را رعایت کنند :

• ترک سیگار
• حفظ وزن ایده آل
• مدیریت مشکلات پزشکی موجود
• خودداری کامل از مصرف الکل

منبع : medicalnewstoday.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی