همه چیز درباره بیماری سیاه زخم یا آنتراکس (Anthrax) | کافه پزشکی
بیماری سیاه زخم نوعی بیماری نادر اما جدی است که توسط یک باکتری سازنده اسپور، باسیلوس آنتراسیس، ایجاد می شود. این بیماری عمدتا بر دام و حیوانات وحشی تأثیر می گذارد و انسان می تواند از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم با حیوانات آلوده بیمار شود. هیچ مدرکی مبنی بر انتقال آنتراکس از فردی به فرد دیگر وجود ندارد اما ممکن است ضایعات پوستی از طریق تماس مستقیم مسری باشد. معمولاً این باکتری ها از طریق زخم پوست وارد بدن می شوند. همچنین با خوردن گوشت آلوده یا استنشاق اسپور نیز می توانید آلوده شوید.
علائم و نشانه ها بستگی به نحوه آلودگی شما دارد. درمان سریع با آنتی بیوتیک ها می تواند بسیاری از عفونت ها را درمان کند. درمان آنتراکس استنشاقی دشوار تر است و می تواند کشنده باشد. آنتراکس در کشور های توسعه یافته بسیار نادر است؛ با این حال، این بیماری همچنان نگران کننده است زیرا این باکتری ها در حملات بیوتروریسم در آمریکا مورد استفاده قرار گرفته اند. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
علائم بیماری سیاه زخم
چهار راه شایع برای ابتلا به این بیثماری وجود دارد که هر کدام علائم و نشانه های مختلفی دارند. در بیشتر موارد، علائم طی شش روز از قرار گرفتن در معرض باکتری ها بروز می کنند. با این وجود، ممکن است علائم فرم استنشاقی بیش از شش هفته طول بکشد.
بیماری سیاه زخم پوستی
در این روش، باکتری ها از طریق بریدگی موجود در پوست وارد بدن شما می شوند. این نوع تقریبا رایج ترین مسیر دریافت بیماری است اما خفیف است. با درمان مناسب، نوع پوستی به ندرت کشنده است. علائم و نشانه ها عبارتند از:
- برجستگی بلند و خارش زا شبیه به نیش حشرات با مرکز سیاه رنگ
- ورم و درد در غدد لنفاوی مجاور
- بعضی اوقات علائم شبه آنفولانزا مانند تب و سردرد
بیماری سیاه زخم دستگاه گوارش
این نوع از خوردن گوشت حیوان آلوده ناشی می شود و می تواند در دستگاه گوارش شما از گلو تا روده بزرگ گسترش یابد. علائم و نشانه ها عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد شکم
- سردرد
- از دست دادن اشتها
- تب
- اسهال شدید و خونین در مراحل پیشرفته بیماری
- گلو درد و مشکل در بلع
- ورم گردن
بیماری سیاه زخم استنشاقی
این فرم هنگام نفس کشیدن در اسپورها ایجاد می شود؛ کشنده ترین شکل بیماری است و حتی با وجود درمان، اغلب کشنده است. علائم و نشانه های اولیه شامل موارد زیر هستند:
- علائم آنفولانزا مانند گلودرد، تب خفیف، خستگی و درد عضلانی
- ناراحتی قفسه سینه
- تنگی نفس
- حالت تهوع
- سرفه کردن خون
- بلع دردناک
- تب شدید
- مشکلات تنفسی
- شوک
- مننژیت
بیماری سیاه زخم تزریقی
این مسیر که به تازگی شناسایی شده، تاکنون فقط در اروپا گزارش شده است. این نوع از طریق تزریق داروهای غیرقانونی ایجاد می شود. علائم و نشانه های اولیه شامل موارد زیر هستند:
- قرمزی در ناحیه تزریق
- ورم قابل توجه
- شوک
- نارسایی چند اندام
- مننژیت
علل بیماری سیاه زخم
اسپورهای آنتراکس، توسط باکتری های آنتراکس تشکیل می شوند که در بیشتر مناطق جهان به طور طبیعی در خاک وجود دارند. اسپورها می توانند سال ها بدون میزبان باشند تا اینکه راه خود را به میزبان پیدا کنند. میزبان های مشترک شامل دام های وحشی یا خانگی مانند گوسفند، گاو، اسب و بز هستند.
اگرچه در آمریکا نادر است اما در جاهایی مانند آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی، صحرای جنوبی آفریقا، آسیای میانه و جنوب غربی آسیا، جنوب اروپا و اروپای شرقی و همچنین کارائیب رواج دارد.
یکی از معدود موارد شناخته شده، یک حمله بیوتروریستی است که در سال ۲۰۰۱ در آمریکا رخ داد. بیست و دو نفر پس از قرار گرفتن در معرض اسپورهایی که از طریق نامه ارسال شده بودند مبتلا شدند و پنج نفر از این افراد آلوده جان خود را از دست دادند.
اخیرا در دو شیوع جداگانه، مصرف کنندگان هروئین در اروپا با تزریق داروهای غیرقانونی، به این بیماری مبتلا شدند و در مجموع ۴۰ نفر جان باختند. هروئینی که در اروپا فروخته می شود به احتمال زیاد از مناطقی تهیه می شود که به طور طبیعی، آنتراکس در آنجا وجود دارد.
عوامل خطر ابتلا به بیماری سیاه زخم
برای ابتلا، باید با اسپورهای آنتراکس در تماس مستقیم باشید. این احتمال در موارد زیر بیشتر است:
- در ارتشکار کنید و به منطقه ای با شیوع بالای آنتراکس اعزام شوید
- در محیط آزمایشگاهی مرتبط با آنتراکس کار کنید
- پوست ها، خزها یا پشم هایی از جیوانات مناطق با شیوع بالا خریداری کنید
- در دامپزشکی کار کنید
- داروهای غیرقانونی مانند هروئین را تزریق کنید
عوارض بیماری سیاه زخم
جدی ترین عوارض این بیماری عبارتند از:
- بدن شما قادر به پاسخگویی عادی به عفونت نیست و این امر منجر به آسیب به سیستم های مختلف می شود.
- مننژیت هموراژیک
جلوگیری از ابتلا به بیماری سیاه زخم
برای جلوگیری از ابتلا به عفونت پس از قرار گرفتن در معرض اسپورهای آنتراکس، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها موارد زیر را توصیه می کند:
- درمان ۶۰ روزه با آنتی بیوتیک ها – سیپروفلوکساسین، داکسی سایکلین و لووفلوکساسین
- تزریق سه گانه واکسن آنتراکس
- در بعضی موارد درمان با آنتی بادی های مونوکلونال – راکسیباکومب
واکسن آنتراکس
واکسن آنتراکس برای گروه های خاصی از افراد در دسترس است. واکسن حاوی باکتری های زنده نیست و نمی تواند منجر به عفونت شود. با این حال، می تواند عوارض جانبی مختلفی داشته باشد؛ از درد در محل تزریق گرفته تا واکنش های آلرژیک جدی تر.
واکسن برای عموم مردم در نظر گرفته نشده است و مربوط به پرسنل نظامی، دانشمندان محقق پیرامون آنتراکس و افراد مشغول در حرفه های پرخطر است.
اجتناب از تماس حیوانات آلوده
اگر در کشوری زندگی می کنید و یا به آن سفر می کنید که حیوانات واکسینه نشده اند، از تماس با دام و پوست حیوانات تا حد امکان خودداری کنید. همچنین از خوردن گوشتی که به طور مناسب پخته نشده خودداری کنید.
تشخیص بیماری سیاه زخم
تست های تشخیصی
آزمایش پوست: نمونه ای از مایع ضایعه مشکوک بر روی پوست شما یا یک نمونه کوچک بافتی (بیوپسی) ممکن است در آزمایشگاه برای علائم این بیماری آزمایش شود.
آزمایش خون: ممکن است مقدار کمی خون در آزمایشگاه برای احتمال وجود باکتری های آنتراکس تحت بررسی قرار گیرد.
اسکن رادیوگرافی قفسه سینه یا سی تی اسکن: پزشک شما ممکن است برای کمک به تشخیص فرم استنشاقی، از اشعه X قفسه سینه یا سی تی اسکن استفاده کند.
آزمایش مدفوع: برای تشخیص نوع دستگاه گوارش، پزشک ممکن است یک نمونه از مدفوع شما را برای باکتری های آنتراکس بررسی کند.
پانکسیون کمری: در این آزمایش، پزشک یک سوزن را در کانال نخاع شما وارد کرده و مقدار کمی مایع مغزی نخاعی را خارج می کند.
درمان بیماری سیاه زخم
درمان استاندارد آنتی بیوتیکی شامل سیپروفلوکساسین، داکسی سایکلین یا لووفلوکساسین هستند. اینکه کدام یک از آنتی بیوتیک ها و در چه مدت زمانی استفاده شوند بستگی به این دارد که به کدام نوع مبتلا هستید و سلامت کلی بدن شما در چه وضعیتی قرار دارد.
از زمان حمله سال ۲۰۰۱ به آمریکا، محققان داروهای های ضد سم – raxibacumab و obiltoxaximab – را توسعه داده اند. این داروها به جای اینکه به سراغ باکتری های ایجاد کننده بیماری بروند، به از بین بردن سموم ناشی از عفونت کمک می کنند. ایمونوگلوبولین آنتراکس نیز ممکن است برای خنثی سازی سموم استفاده شود. این داروها علاوه بر آنتی بیوتیک ها داده می شوند.
برخی از موارد فرم تزریقی، با برداشتن بافت آلوده به روش جراحی با موفقیت درمان شده اند.
همراه با آنتی بیوتیک ها، افراد مبتلا به آنتراکس ممکن است با مراقبت های حمایتی شدید از جمله ونتیلاتورها، مایع درمانی و داروهایی برای افزایش فشار خون (وازوپرسورها) درمان شوند.
منبع : mayoclinic.org | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی