همه چیز درباره توکسوپلاسموز یا عفونت ناشی از توکسوپلاسما گوندی | کافه پزشکی

توکسوپلاسموز به عفونت ناشی از انگل توکسوپلاسما گوندی گفته می شود. این انگل را می توان در مدفوع گربه و گوشت پخته نشده گوسفند و خوک مشاهده کرد. این انگل همچنین می تواند از طریق آب آلوده منتقل شود. اگر مادر آلوده باشد، توکسوپلاسموز می تواند باعث نقص جدی هنگام تولد جنین شود. به همین دلیل پزشکان توصیه می کنند که محل استراحت گربه را مرتبا تمیز کنید.

اکثر افرادی که به توکسوپلاسموز مبتلا هستند هرگز به هیچ وجه علامتی ندارند. براساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، بیش از ۶۰ میلیون نفر در آمریکا مبتلا به عفونت انگلی هستند. همراه کافه پزشکی باشید

علائم توکسوپلاسموز

بیشتر افرادی که به انگل توکسوپلاسما گوندی آلوده شده اند، هیچ علامتی از خود نشان نمی دهند.

علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تب
• ورم گره های لنفاوی، به ویژه در گردن
• سردرد
• درد عضلانی
• گلو درد

این علائم ممکن است به مدت یک ماه یا بیشتر ادامه داشته باشند و معمولاً به تنهایی برطرف می شوند.

توکسوپلاسموز به ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند جدی است. این افراد در معرض ابتلا به موارد زیر هستند:

• التهاب مغز که باعث سردرد، تشنج و اغما می شود
• عفونت ریه که باعث سرفه، تب و تنگی نفس می شود
• عفونت چشم که باعث تاری دید و درد چشم می شود

توکسوپلاسموز در دوران نوزادی می تواند تهدید کننده حیات باشد. بیشتر نوزادان مبتلا به توکسوپلاسموز مادرزادی ممکن است در بدو تولد طبیعی به نظر برسند اما با افزایش سن درگیر علائم می شوند. بررسی درگیری در مغز و چشم آنها بسیار مهم است.

علل توکسوپلاسموز

توکسوپلاسما گوندی انگلی است که باعث عفونت توکسوپلاسموز می شود. می توانید آن را از گوشت آلوده خام یا کامل پخته نشده دریافت کنید. همچنین با نوشیدن آب آلوده نیز می توانید آن را دریافت کنید. در موارد نادر، توکسوپلاسموز ممکن است از طریق انتقال خون یا پیوند عضو منتقل شود.

انگل در مدفوع نیز می تواند وجود داشته باشد. این بدان معناست که می توان آن را در کود انسانی پیدا کرد. 

اگرچه T. gondii می تواند در همه حیوانات خونگرم یافت می شود اما گربه ها تنها میزبان شناخته شده هستند. این بدان معنی است که تخم های انگل فقط از نظر جنسی در گربه ها تولید مثل می کنند. تخم ها از طریق بدن دفع می شوند. گربه ها معمولاً علائم توکسوپلاسموز را حتی اگر میزبان انگل باشند نشان نمی دهند.

افراد تنها در صورت مواجهه با انگل به این بیماری دچار می شوند. این امر ممکن است هنگام تماس با مدفوع گربه آلوده بدون شستن دست اتفاق بیفتد.

در دوران بارداری باید از شخص دیگری بخواهید که محل زندگی گربه را تمیز کند. حتما از دستکش استفاده کرده و روزانه محل زندگی گربه را تغییر دهید. انگل از یک تا پنج روز پس از دفع مدفوع عفونی نیست.

برای انسان بسیار نادر است که توکسوپلاسموز را از گربه ها دریافت کند. به طور کلی، گربه های خانگی که مجاز به زندگی در خارج از خانه نیستند انگل را دریافت نمی کنند. گربه های وحشی یا گربه هایی که در خارج از خانه زندگی می کنند احتمالاً میزبان T. gondii هستند.

در آمریکا رایج ترین روش برای آلوده شدن به انگل توکسوپلاسموز، خوردن گوشت خام یا میوه و سبزیجات نشسته است.

تشخیص توکسوپلاسموز

پزشک شما به طور معمول آزمایش خون را برای بررسی آنتی بادی های این انگل درخواست می دهد. آنتی بادی نوعی پروتئین است که سیستم ایمنی بدن هنگام تهدید مواد بیگانه آن را تولید می کند. آنتی بادی ها مواد خارجی را توسط نشانگرهای سطحی خود، به نام آنتی ژن ها، تشخیص می دهند. آنتی ژن ها شامل موارد زیر هستند:

• ویروس ها
• باکتری ها
• انگل ها
• قارچ ها

هنگامی که یک آنتی بادی علیه آنتی ژن خاصی ایجاد شد، در جریان خون شما باقی می ماند تا در برابر عفونت های بعدی با آن ماده خارجی، از بدن شما محافظت کند.

اگر تاکنون در معرض T. gondii قرار گرفته باشید، آنتی بادی در خون شما وجود دارد. اگر آزمایش آنتی بادی شما مثبت شود، در بعضی از مراحل زندگی به این بیماری مبتلا بوده اید. نتیجه مثبت لزوماً بدان معنی نیست که شما در حال حاضر عفونت فعال دارید.

اگر باردار هستید و عفونت فعال دارید، پزشک ممکن است مایع آمنیوتیک و خون جنین شما را آزمایش کند. سونوگرافی همچنین می تواند در تعیین آلودگی جنین کمک کند.

اگر جنین شما به توکسوپلاسموز مبتلا شده باشد، احتمالاً به پزشک متخصص ارجاع داده خواهید شد. مشاوره ژنتیکی نیز پیشنهاد خواهد شد. گزینه زایمان زودرس بسته به سن حاملگی نوزاد نیز ممکن است انتخاب شود. اگر بارداری را ادامه دهید، پزشک احتمالا آنتی بیوتیک هایی را برای کاهش خطر علائم کودک تجویز می کند.

چه عوارضی با توکسوپلاسموز همراه است؟

دلیل اینکه خانم باردار باید از اقدامات احتیاطی ویژه ای برای جلوگیری از توکسوپلاسموز استفاده کند، اینست که این وضعیت می تواند برای کودک آلوده در رحم بسیار جدی و حتی کشنده باشد. برای کسانی که زنده می مانند، توکسوپلاسموز می تواند عواقب ماندگاری از جمله موارد زیر داشته باشد:

• التهاب مغز
• مشکلات چشمی
• بیماری های قلبی
• درگیری ریه ها

همچنین ممکن است دچار تاخیر در رشد ذهنی و جسمی و تشنج های مکرر شوند.

به طور کلی، نوزادانی که در اوایل دوران بارداری آلوده می شوند نسبت به مواردی که در اواخر دوران بارداری آلوده می شوند از مشکلات شدیدتری رنج می برند. نوزادان مبتلا خطر بیشتری برای کاهش شنوایی و بینایی دارند. برخی از کودکان ممکن است درگیر ناتوانی در یادگیری شوند.

درمان توکسوپلاسموز

اکثر افراد سالم که به عفونت مبتلا می شوند هیچ علامتی ندارند و علائم خفیف و محدود را نیز نشان نمی دهند.

اگر این بیماری شدید و مداوم باشد و چشم و اندام های داخلی را درگیر کند، پزشک شما به طور معمول پریمتامین و سولفادیازین تجویز می کند. پریمتامین برای درمان مالاریا نیز استفاده می شود. سولفادیازین یک آنتی بیوتیک است.

اگر HIV یا ایدز دارید، ممکن است لازم باشد این داروها را در طول زندگی خود مصرف کنید. پریمتامین باعث کاهش میزان اسیدفولیک می شود. پزشک ممکن است از شما بخواهد در هنگام مصرف دارو، ویتامین B اضافی مصرف کنید.

درمان در دوران بارداری

درمان در دوران بارداری تا حدودی متفاوت است. دوره درمانی شما به این بستگی دارد که فرزند شما آلوده شده است یا خیر. به احتمال زیاد، شما آنتی بیوتیک تجویز می کنید تا احتمال انتقال به جنین کاهش یابد. آنتی بیوتیکی به نام اسپیرامایسین به طور کلی در سه ماهه اول و اوایل دوم توصیه می شود. ترکیبی از پریمتامین و سولفادیازین و لئوکوورین به طور کلی در اواخر سه ماهه دوم و سوم استفاده می شود.

اگر جنین شما دچار توکسوپلاسموز شده باشد، پریمتامین و سولفادیازین ممکن است به عنوان یک درمان در نظر گرفته شود. با این حال، هر دو دارو عوارض جانبی قابل توجهی بر روی مادر و جنین دارند و فقط به عنوان آخرین راه حل مورد استفاده قرار می گیرند. عوارض جانبی احتمالی شامل سرکوب مغز استخوان است که به تولید سلول های خونی و سمیت کبد کمک می کند.

منبع : healthline.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی