بیماری تباهی لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا چیست ؟ | کافه پزشکی

بیماری تباهی لکه زرد در اثر تخریب بخش مرکزی شبکیه ایجاد می شود؛ بخش مرکزی شبکیه تصاویری که ما می بینیم را ثبت می کند و از طریق عصب بینایی از چشم به مغز ارسال می کند. بخش مرکزی شبکیه، معروف به ماکولا، وظیفه تمرکز بینایی در چشم را بر عهده دارد و توانایی ما در خواندن، رانندگی، تشخیص چهره یا رنگ ها و دیدن جزئیات اشیاء را کنترل می کند. همراه کافه پزشکی باشید

می توان چشم انسان را با دوربین های عکاسی قدیمی مقایسه کرد. ماکولا مرکزی ترین و حساس ترین منطقه نوار دوربین است. وقتی ماکولا به درستی عمل می کند، تصاویر با جزئیات بالا را در مرکز میدان بینایی جمع می کند و آنها را به سمت اعصاب نوری مغز می فرستد. هنگامی که سلول های ماکولا تخریب می شوند، تصاویر به درستی دریافت نمی شوند.

در مراحل اولیه، تخریب ماکولا روی بینایی تأثیر نمی گذارد. اما اگر بیماری پیشرفت کند، تاری دید ایجاد می شود و در صورت بدتر شدن وضعیت ممکن است بخش مرکزی بینایی کاملاً از بین رود. افرادی که دارای دژنراسیون بسیار پیشرفته ماکولا هستند، از نظر قانونی کور قلمداد می شوند. البته دید محیطی آنها حفظ شده است که به اندازه دید مرکزی مشخص نیست.

انواع بیماری تباهی لکه زرد

دو نوع اساسی تخریب ماکولا وجود دارد: “خشک” و “مرطوب”. تقریباً ۸۵٪ تا ۹۰٪ موارد تخریب ماکولا نوع “خشک” (آتروفیک) هستند و ۱۰-۱۵٪ نوع “مرطوب” (اگزوداتیو) هستند.

بیماری استارگارد نوعی دژنراسیون ماکولا است که در جوانان یافت می شود و که ناشی از یک ژن مغلوب است.

مراحل بیماری تباهی لکه زرد

سه مرحله از تخریب وابسته به سن ماکولا (AMD) وجود دارد.

AMD مراحل اولیه: بیشتر افراد در اوایل AMD دچار کاهش بینایی نمی شوند؛ به همین دلیل معاینات منظم چشم مهم است. AMD در مراحل اولیه با رسوب زرد در زیر شبکیه تشخیص داده می شود.

AMD متوسط: در این مرحله ممکن است از دست دادن بینایی وجود داشته باشد اما هنوز هم ممکن است علائم قابل توجه مشاهده نشود.

AMD مراحل دیررس: در این مرحله از دست دادن بینایی قابل توجه است.

علل بیماری تباهی لکه زرد

فاکتورهای خاصی که باعث دژنراسیون ماکولا می شوند به طور قطعی مشخص نیستند و تحقیقات در مورد این بیماری ادامه دارد. آنچه در مورد این بیماری شناخته شده است، این است که هم ارث و هم محیط در ایجاد وضعیت دخیل هستند.

دانشمندان در تلاشند تا دریابند چه عواملی باعث تخریب سلول های ماکولا می شوند. بیماری استارگارد در بیشتر موارد علت ژنتیکی خاصی دارد؛ در حالی که در AMD هم عوامل ژنتیکی و هم محیطی درگیر هستند.

دکتر کارل کوپر مدیر سابق انستیتوی ملی چشم آمریکا اظهار داشته است که تخریب ماکولا به زودی به سمت همه گیر شدن پیش می رود:

جوامع به سمت پیر شدن پیش می روند و در صورت عدم پیشگیری و برنامه ریزی برای درمان، تخمین زده می شود تا سال ۲۰۳۰، حدود ۶٫۳ میلیون آمریکایی به این بیماری مبتلا شوند.

عوامل خطر ابتلا به بیماری تباهی لکه زرد

بزرگترین عامل خطر برای تخریب ماکولا، افزایش سن است. هرچه سن شما افزایش یابد، خطر بیشتر می شود.

عوامل خطر دیگر عبارتند از:

ژنتیک: افرادی که دارای سابقه خانوادگی AMD هستند در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

نژاد: قفقازی ها بیشتر از آفریقایی ها و آمریکایی ها به این بیماری مبتلا می شوند.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر AMD را دو برابر می کند.

درمان بیماری تباهی لکه زرد

در حال حاضر هیچ درمان شناخته شده ای برای تخریب ماکولا وجود ندارد اما مواردی وجود دارد که می توانید خطر را کاهش دهید و احتمالاً سرعت پیشرفت را بعد از تشخیص کند کنید. به عنوان مثال، فرد می تواند تغییرات شیوه زندگی مانند انتخاب برنامه رژیم غذایی مناسب، ورزش، ترک سیگار و محافظت از چشمان در برابر نور ماوراء بنفش را دنبال کند.

منبع : macular.org | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی