همه چیز درباره بیماری رتینوپاتی ؛ انواع، علل، علائم و درمان | کافه پزشکی

بیماری رتینوپاتی شرایطی است که در آن شبکیه چشم دچار آسیب می شود. شبکیه بخشی از چشم است که نور را دریافت و حس می کند. بیماری های مختلف می توانند باعث ایجاد رتینوپاتی شوند. رتینوپاتی می تواند به آرامی یا سریع توسعه یابد، به خودی خود بهتر شود و یا منجر به آسیب دائمی شود. شبکیه حاوی رگ های خونی زیادی است و ناهنجاری های موجود در این عروق یکی از دلایل عمده رتینوپاتی هستند. همراه کافه پزشکی باشید

انواع بیماری رتینوپاتی

رتینوپاتی زودرس (ROP): این نوع در بعضی از نوزادانی که به صورت زودرس و یا با وزن کم به دنیا می آیند رخ می دهد. وقتی کودکی خیلی زود متولد می شود، رگ های خونی شبکیه فرصت کافی ندارند که رشد خود را به درستی به پایان برسانند. در مراحل اولیه ROP، فقط تغییرات ظریف و بدون علامت آشکار مشاهده می شود. در مراحل پیشرفته تر، ممکن است جداشدگی شبکیه رخ دهد.

رتینوپاتی دیابتی: رتینوپاتی دیابتی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا نوع ۲ ایجاد می شود و سال ها طول می کشد تا توسعه پیدا کند.

دو نوع رتینوپاتی دیابتی، می توانند آسیب شدیدی ایجاد کنند؛ در رتینوپاتی غیر پرولیفراتیو، رگ های خونی در شبکیه حالت طبیعی خود را از دست می دهند و مایعات، چربی ها و پروتئین ها از رگ های غیر طبیعی خونی بیرون می زنند. مایعات می توانند در شبکیه جمع شوند و این شرایط بینایی را مختل می کند.

در رتینوپاتی پرولیفراتیو، رگهای خونی جدید از نظر ساختاری ناپایدار هستند و روی سطح شبکیه رشد می کنند. این رگ های خونی ناپایدار باعث خونریزی خفیف و مکرر می شوند و این خونریزی باعث تحریک موضعی و جای زخم می شود. این نوع می تواند باعث جداشدگی شبکیه شود.

رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا: رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا در افرادی که فشار خون بالایی دارند رخ می دهد. فشار خون بالا باعث ناهنجاری رگ های خونی می شود؛ ناهنجاری ها ممکن است شامل ضخیم شدن عروق کوچک، انسداد رگ های خونی شبکیه و خونریزی آنها باشد. فشار بالا ممکن است باعث ورم عصب بینایی شود. افراد مبتلا به این بیماری در مراحل اولیه معمولا علامتی ندارند.

رتینوپاتی سروز مرکزی: دلایل رتینوپاتی سروز مرکزی به خوبی درک نشده است. در این شرایط، مایع در غشای پشت شبکیه تجمع می یابد و باعث جداسازی آنها می شود. این امر منجر به تاری دید یا ضعف بینایی در شب می شود.

علائم بیماری رتینوپانی

علائم رتینوپاتی زودرس: علائم جسمی آشکاری وجود ندارد. فقط یک چشم پزشک با تجربه می تواند علامت این بیماری را پیدا کند.

علائم رتینوپاتی دیابتی: ممکن است علائم تا مراحل آخر بیماری مشاهده نشود. علائم شامل موارد زیر هستند:

• تاری دید
• از دست دادن ناگهانی بینایی در یک یا هر دو چشم
• لکه های سیاه در چشم
• مشکل در دیدن جزئیات 

علائم رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا: اغلب علامتی وجود ندارد. برخی افراد از تاری دید شکایت می کنند.

علائم رتینوپاتی سروز مرکزی: علائم شامل موارد زیر هستند:

• تاری دید
• نقاط کور در بینایی
• کاهش وضوح بینایی

تشخیص بیماری رتینوپاتی

تشخیص رتینوپاتی زودرس: چشم پزشک به دلیل ناهنجاری ها، داخل چشم را بررسی می کند.

تشخیص رتینوپاتی دیابتی: چشم پزشک شبکیه و داخل چشم را معاینه می کند. پزشک ممکن است از تزریق یک رنگ برای آشکار شدن نشت رگ های خونی استفاده کند.

تشخیص رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا: چشم پزشک مناطق کمرنگ یا سفید شبکیه را بررسی می کند. این مناطق کمرنگ هستند زیرا خون کافی دریافت نمی کنند. پزشک همچنین ممکن است خونریزی از رگ های خونی پاره شده یا ورم شبکیه یا عصب بینایی را بررسی کند.

تشخیص رتینوپاتی سروز مرکزی: پزشک از افتالموسکوپ برای تشخیص وجود مایع بین لایه های شبکیه استفاده می کند. این مایع می تواند شبیه حباب باشد.

جلوگیری از ابتلا به بیماری رتینوپاتی

رتینوپاتی زودرس: اولین خط دفاع، مراقبت منظم در دوران بارداری است؛ این امر به جلوگیری از زایمان زودرس کمک می کند. نوزادان نارس و کم وزن در صورت وجود موارد زیر، باید معاینه شوند:

• زودتر از هفته سی و ششم بارداری متولد می شوند
• وزنشان هنگام تولد کمتر از ۲ کیلوگرم است

رتینوپاتی دیابتی: کنترل قند خون و فشار خون برای جلوگیری از رتینوپاتی دیابتی ضروری است.

معاینات سالانه چشم برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مهم است. اگر رتینوپاتی دیابتی دارید، باید معاینات مکرر داشته باشید. قبل از آسیب دیدگی، درمان می تواند شروع شود و به جلوگیری از آسیب دائمی بینایی کمک کند.

رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا: با موارد زیر، از فشار خون بالا جلوگیری کنید؛

• به طور منظم ورزش کنید
• حفظ وزن ایده آل بدن
• داشتن برنامه رژیم غذایی سالم
• مصرف داروهای فشار خون طبق دستورالعمل

رتینوپاتی سروز مرکزی: دلایل احتمالی این بیماری درک نشده است. بنابراین، پیشگیری دشوار است. از آنجا که رتینوپاتی سروز مرکزی در درمان با کورتیکواستروئید همراه است، محدود کردن مصرف کورتیکواستروئیدها و کافئین و حفظ فشار خون طبیعی از اقدامات مهم است.

درمان بیماری رتینوپاتی

درمان رتینوپاتی زودرس: هیچ درمانی در مراحل اولیه و خفیف توصیه نمی شود. با این حال، نظارت دقیق ضروری است. چشم پزشک باید نوزادان پرخطر را قبل از ترخیص از بیمارستان معاینه کند. نوزادان باید در سن ۸ هفتگی دوباره معاینه شوند. اگر بیماری فعال باشد، شیرخوار باید هر ۲ هفته مورد معاینه قرار گیرد تا اینکه به ۱۴ سالگی برسد. پس از آن، آنها باید هر ۱ تا ۲ ماه بررسی شوند.

فرم شدید بیماری ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. مهارکننده های فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) از جمله بواسیزومب و رانیبیزومب می توانند به عنوان درمان اولیه به چشم تزریق شوند. ممکن است از لیزر درمانی نیز استفاده شود. یک روش قدیمی تر به نام کرایوتراپی از سرما برای از بین بردن رگ های خونی غیر طبیعی استفاده می کند و ممکن است در صورت عدم دسترسی به لیزر از این روش استفاده شود.

درمان رتینوپاتی دیابتی: برای بیماری خفیف تا متوسط ​​لازم نیست درمانی انجام شود. در غیر این صورت، درمان خاص به ماهیت و شدت بیماری، ترجیح بیمار و هزینه آن بستگی دارد. گزینه های درمانی شامل موارد زیر هستند:

• لیزر درمانی که باعث ایجاد زخم هایی می شود که رشد رگ های خونی جدید را کند می کند.
• تزریق مهارکننده های VEGF به چشم.
• از بین بردن تمام یا بخشی از زجاجیه (ویترکتومی).
• اتصال مجدد شبکیه (برای جدا شدن شبکیه).
• تزریق کورتیکواستروئیدها به داخل چشم

برای همه نوع رتینوپاتی دیابتی، قند خون و فشار خون باید کنترل شود تا از بدتر شدن بیماری چشمی جلوگیری شود.

درمان رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا: داروها می توانند فشار خون را کاهش دهند و به بهبود شبکیه منجر شوند.

درمان رتینوپاتی سروز مرکزی: این حالت معمولاً به خودی خود از بین می رود. اگر کورتیکواستروئید قطع شود، ممکن است بهبودی حاصل شود. چشم پزشک باید برای سه تا شش ماه شما را تحت نظر قرار دهد. اگر شرایط بهبود نیابد، ممکن است درمان با لیزر بهبودی را تسریع کند.

منبع : health.harvard.edu | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی