همه چیز درباره سرطان کولورکتال (روده بزرگ و رکتوم) ؛ علائم، علل و درمان آن | کافه پزشکی

سرطان کولورکتال (Colorectal)، سرطانی است که بر کولون و رکتوم اثر می گذارد. انجمن سرطان آمریکا تخمین می زند که از هر ۲۱ مرد و از هر ۲۳ زن، یک نفر در آمریکا در طول عمر خود به سرطان کولورکتال مبتلا می شوند.

این سرطان دومین علت اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان و سومین در مردان است. با این حال، به دلیل پیشرفت در تکنیک های غربالگری و بهبود درمان ها، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان کولورکتال کاهش یافته است. سرطان کولورکتال ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد. سرطان بدخیم می تواند در سایر نقاط بدن گسترش یابد و به آنها آسیب برساند. همراه کافه پزشکی باشید

علائم سرطان کولورکتال

علائم سرطان کولورکتال شامل موارد زیر است:

• تغییر در عادات روده
• اسهال یا یبوست
• احساس اینکه روده پس از دفع مدفوع، به طور کامل خالی نمی شود
• وجود خون در مدفوع که باعث می شود مدفوع سیاه به نظر برسد
• خون قرمز روشن که از روده بیرون می آید
• درد و نفخ در شکم
• احساس پر بودن شکم حتی پس از مدتی غذا نخوردن
• خستگی
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• توده ای در شکم یا مقعد که توسط پزشک احساس می شود
• کمبود آهن غیر قابل توضیح در مردان و یا زنان بعد از یائسگی

بسیاری از این علائم همچنین ممکن است سایر شرایط ممکنه را نشان دهد. اگر علائم به مدت ۴ هفته یا بیشتر ادامه داشته باشد، مراجعه به پزشک بسیار مهم است.

عوامل خطر سرطان کولورکتال

عوامل خطر احتمالی عبارتند از:

• سن بالا
• رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی و چربی های اشباع
• رژیم غذایی کم فیبر
• مصرف زیاد الکل
• ابتلا به سرطان سینه، تخمدان یا سرطان رحم
• سابقه خانوادگی این سرطان
• ابتلا به کولیت اولسراتیو، بیماری کرون یا بیماری سندروم روده تحریک پذیر روده
• اضافه وزن و چاقی
• سیگار کشیدن
• عدم فعالیت بدنی
• وجود پولیپ در روده بزرگ یا رکتوم

بیشتر سرطان های روده بزرگ در پولیپ ها (آدنوما) ایجاد می شوند. این موارد اغلب در داخل دیواره روده یافت می شود.

خوردن گوشت قرمز یا فرآوری شده ممکن است خطر را افزایش دهد.

افرادی که ژن سرکوب گر تومور با نام Sprouty2 دارند ممکن است در معرض خطر برخی از سرطان های روده بزرگ باشند.

براساس آمار WHO (سازمان بهداشت جهانی)، سرطان کولورکتال بعد از تومور ریوی، دومین سرطان شایع در مردان و زنان است.

حدود ۲ درصد از افراد بالای ۵۰ سال در نهایت به سرطان کولورکتال در اروپای غربی مبتلا می شوند.

سرطان کولورکتال تقریبا به طور یکسان بر مردان و زنان تأثیر می گذارد. با این حال، مردان تمایل دارند آن را در سنین جوانی توسعه دهند.

علل سرطان کولورکتال

دقیقاً مشخص نیست که چرا سرطان کولورکتال در برخی افراد و نه در برخی دیگر بروز می کند.

مراحل سرطان کولورکتال

مرحله سرطان، میزان گسترش آن را مشخص می کند. تعیین مرحله به انتخاب مناسب ترین روش درمانی کمک می کند.

سیستم معمول استفاده شده مراحل از ۰ تا ۴ وجود دارد. مراحل سرطان کولورکتال عبارتند از:

مرحله ۰: این اولین مرحله است، هنگامی که سرطان هنوز در مخاط یا لایه داخلی روده بزرگ یا رکتوم است. به آن کارسینوما نیز گفته می شود.

مرحله ۱: سرطان از طریق لایه داخلی روده بزرگ یا رکتوم رشد کرده است اما هنوز در خارج از دیواره روده یا رکتوم گسترش نیافته است.

مرحله ۲: سرطان بزرگ شده اما هنوز به غدد لنفاوی مجاور نرسیده است.

مرحله ۳: سرطان به غدد لنفاوی مجاور حمله کرده است اما هنوز قسمت های دیگر بدن را تحت تأثیر قرار نداده است.

مرحله ۴: سرطان در سایر قسمت های بدن از جمله اندام های دیگر مانند کبد، حفره شکمی، ریه یا تخمدان ها گسترش یافته است.

در ۴۰ درصد موارد، تشخیص در مرحله پیشرفته اتفاق می افتد.

تشخیص سرطان کولورکتال

غربالگری می تواند پولیپ ها را قبل از ابتلا به سرطان تشخیص دهد و همچنین سرطان کولورکتال را در مراحل اولیه خود تشخیص دهد که احتمال ابتلا به بیماری بسیار بیشتر است.

در زیر متداول ترین روش های غربالگری و تشخیصی سرطان کولورکتال آورده شده است:

تست خون مخفی مدفوع (آزمایش خون مدفوع)

نمونه ای از مدفوع بیمار برای حضور خون را بررسی می کنند. این کار را می توان در مطب پزشک یا با کیت در منزل انجام داد. نمونه به مطب پزشک بازگردانده می شود و به آزمایشگاه ارسال می گردد.

آزمایش خون مخفی صددرصد دقیق نیست زیرا همه سرطان ها باعث وجود خون مخفی نمی شوند. بنابراین، این آزمایش می تواند نتیجه منفی کاذب نشان دهد. همچنین ممکن است خون به دلیل سایر بیماری ها یا شرایط مانند بواسیر وجود داشته باشد. بعضی از مواد غذایی نیز ممکن است خون را در روده بزرگ نشان دهند.

آزمایش DNA مدفوع

این آزمایش چندین مارکر DNA را که ممکن است در این سرطان نمایان شود تجزیه و تحلیل می کنند. به بیماران ممکن است کیت با دستورالعمل نحوه جمع آوری نمونه مدفوع در خانه داده شود. این را باید به مطب پزشک برگرداند و سپس به آزمایشگاه فرستاد.

این آزمایش برای تشخیص سرطان نسبت به پولیپ دقیق تر است اما نمی تواند تمام جهش های DNA را نشان دهد.

سیگموئیدوسکوپی

پزشک از یک سیگموئیدوسکوپ استفاده می کند تا روده و سیگموئید بیمار را معاینه کند. سیگموئید آخرین قسمت از روده بزرگ، قبل از رکتوم است.

آزمایش چند دقیقه طول می کشد و دردناک نیست اما ممکن است ناراحت کننده باشد. خطر سوراخ شدن دیواره روده بزرگ وجود دارد.

اگر پزشک پولیپ یا سرطان روده بزرگ را تشخیص دهد، می توان از کولونوسکوپی استفاده کرد تا کل روده بزرگ را معاینه کند و هر پولیپی که وجود دارد را خارج کند. اینها تحت میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرند.

سیگموئیدوسکوپی فقط در انتهای سوم روده بزرگ، پولیپ یا سرطان را تشخیص می دهد. این روش، هیچ مشکلی را در هیچ قسمت دیگری از دستگاه گوارش تشخیص نمی دهد.

اشعه ایکس تحت انمای باریوم

باریوم نوعی ماده حاجب است که به شکل انما در داخل روده بیمار قرار می گیرد و روی اشعه ایکس ظاهر می شود. باریوم آستر روده را پر کرده و می پوشاند و تصویری شفاف از رکتوم، روده بزرگ و بعضاً قسمت کوچکی از روده کوچک بیمار ایجاد می کند.

اگر اشعه ایکس چیزی غیر طبیعی را تشخیص دهد، پزشک ممکن است کولونوسکوپی را توصیه کند.

کولونوسکوپی

کولونوسکوپ طولانی تر از سیگموئیدوسکوپ است. کولونوسکوپ لوله بلند و انعطاف پذیر و باریک است که به دوربین فیلمبرداری و مانیتور متصل شده است. پزشک می تواند کل رکتوم و روده را مشاهده کند. هرگونه پولیپ کشف شده در طی این تست را می توان در طول عمل برداشته و بعضاً نمونه های بافتی یا بیوپسی گرفته می شوند.

کولونوسکوپی بدون درد است اما به برخی از بیماران آرام بخش ملایم داده می شود تا آنها را آرام کنند. قبل از تست، برای تمیز کردن روده بزرگ به آنها مایعات ملین داده می شود. خونریزی و سوراخ شدن دیواره روده بزرگ از عوارض احتمالی است اما بسیار نادر است.

اسکن تصویربرداری

سونوگرافی یا MRI می تواند به شما نشان دهد که سرطان به قسمت دیگری از بدن گسترش یافته است یا خیر.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) غربالگری منظم را برای افراد ۵۰ تا ۷۵ ساله توصیه می کند. 

درمان سرطان کولورکتال

درمان به عوامل مختلفی از جمله اندازه، محل و مرحله سرطان بستگی دارد.

گزینه های درمانی شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی و جراحی است.

جراحی سرطان کولورکتال

شایع ترین درمان است. تومورهای بدخیم و غده لنفاوی مجاور آن برداشته می شود تا خطر شیوع سرطان کاهش یابد.

روده معمولا سرجایش بر می گردد اما گاهی اوقات روده به طور کامل برداشته می شود و یک کیسه کولوستومی متصل می شود. کیسه کولوستومی مدفوع را جمع آوری می کند. این معمولاً یک اقدام موقت است اما ممکن است دائمی باشد.

شیمی درمانی

شیمی درمانی شامل استفاده از دارو برای از بین بردن سلول های سرطانی است و قبل از عمل ممکن است به کوچک شدن تومور کمک کند.

درمان هدفمند نوعی شیمی درمانی است که به طور خاص پروتئین هایی را که باعث پیشرفت برخی از سرطان ها می شوند هدف قرار می دهد. آنها ممکن است عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر انواع شیمی درمانی داشته باشند. داروهایی که ممکن است برای سرطان کولورکتال مورد استفاده قرار گیرند شامل بواسیزومب (آواستین) و راموسیرومب هستند.

یک مطالعه نشان داده است که بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال پیشرفته که شیمی درمانی دریافت می کنند و سابقه خانوادگی سرطان دارند احتمال ابتلا به عود سرطان و مرگ به میزان قابل توجهی کمتر است.

پرتو درمانی

پرتو درمانی از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی و جلوگیری از تکثیر آنها استفاده می کند.

پرتو درمانی و شیمی درمانی هم ممکن است بعد از عمل انجام شوند تا احتمال عود در شما کاهش یابد.

جلوگیری از ابتلا به سرطان کولورکتال

تعدادی از اقدامات شیوه زندگی ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد:

غربالگری منظم: افرادی که قبلاً دچار سرطان کولورکتال بوده اند، افرادی که بالای ۵۰ سال سن دارند، افرادی که سابقه خانوادگی این نوع سرطان را دارند یا دارای بیماری کرون و پولیپوز آدنوماتوز هستند باید غربالگری منظم داشته باشند.

تغذیه: رژیم غذایی با مقدار زیادی فیبر، میوه، سبزیجات و کربوهیدرات های با کیفیت و حداقل گوشت قرمز را دنبال کنید. چربی های اشباع شده را به چربی های غیر اشباع مانند آووکادو، روغن زیتون، روغن ماهی و آجیل تغییر دهید.

ورزش: ثابت شده است که ورزش منظم، تأثیر چشمگیری در کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال دارد.

وزن بدن: اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها از جمله سرطان کولورکتال را افزایش می دهد.

مطالعه ای که در ژورنال Cell منتشر شده است نشان می دهد که آسپرین می تواند در تقویت سیستم ایمنی بدن در بیماران مبتلا به سرطان سینه، پوست و روده مؤثر باشد.

مطالعه منتشر شده در مجله Science نشان داد که ویتامین C فعالیت سلول های سرطانی را مختل می کند.

محققان دریافته اند که نوشیدن قهوه هر روز – حتی قهوه بدون کافئین – ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش دهد.

منبع : medicalnewstoday.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی