اطلاعات دارویی : هیدروکلروتیازید (Hydrochlorothiazide) | کافه پزشکی
هیدروکلروتیازید دارویی است که نیاز به تجویز پزشک دارد و در فرم های قرص و کپسول خوراکی موجود است. هیدروکلروتیازید برای درمان فشار خون بالا، درمان ورم و ادم ناشی از نارسایی قلبی و درمان سیروز کبدی به کار می رود.
این دارو همچنین به درمان ورم ناشی از آسیب کلیوی نیز کمک می کند و می تواند به تنهایی و یا در ترکیب با دارو های دیگر به کار رود. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
نحوه عملکرد هیدروکلروتیازید
این دارو به دسته دارو های مدر تیازیدی تعلق دارد.
روش دقیق عملکرد این دارو مشخص نیست. تصور می شود که با دفع آب و نمک اضافی از بدن کار می کند. این عمل از کار سخت قلب برای پمپاژ خون جلوگیری می کند، فشار خون را پایین می آورد و ورم را کاهش می دهد.
عوارض جانبی هیدروکلروتیازید
این دارو می تواند باعث عوارض جانبی خفیف تا شدید شود. در لیست زیر بعضی عوارض جانبی هیدروکلروتیازید آمده است. البته لیست زیر شامل تمامی عوارض جانبی ممکنه این دارو نمی باشد.
برای اطلاع از عوارض جانبی بیشتر و دانستن نکته های مربوط به درمان عوارض جانبی مشکل ساز، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- فشار خون کمتر از میزان نرمال (مخصوصا زمانی که بعد از نشستن یا دراز کشیدن بلند می شوید)
- سرگیجه
- سردرد
- ضعف
- اختلال در نعوظ
- لرزش در دست ها و پاها
این اثرات ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین برود اما اگر شدید تر شدند یا از بین نمی روند، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
عوارض جانبی جدی این دارو عبارتند از:
عوارض جانبی جدی و علائم آن به شرح زیر است:
واکنش شدید پوستی مانند سندروم استیونس جانسون و درماتیت اکسفولیاتیو که علائم آن عبارتند از:
- بثورات پوستی دردناک
- رنگ پریدگی و تاول پوست
- تب
- زخم دهان
نارسایی کلیوی و علائم آن عبارتند از:
- ضعف
- تنگی نفس
- خستگی
- گیجی
- ضربان قلب و درد غیر عادی قفسه سینه
- کاهش حجم ادرار
- افزایش ورم در مچ پاها
تاری دید و علائم آن عبارتند از:
- درد چشم
- مشکل در بینایی
تداخلات دارویی هیدروکلروتیازید
این دارو می تواند با داروهای دیگر در تداخل باشد. بعضی از تداخل های دارویی می تواند باعث اثر بر عملکرد دارو شود و بعضی دیگر از تداخلات دارویی می تواند منجر به افزایش عوارض جانبی شود.
لیست تداخلات دارویی هیدروکلروتیازید در زیر موجود است. این لیست شامل تمام تداخلات دارویی این دارو نمی باشد.
برای جلوگیری از تداخل دارویی، پزشک باید تمام دارو های مصرفی شما را به دقت مدیریت کند. تمام دارو ها، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از تداخلات دارویی با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
باربیتورات ها
اگر داروهای باربیتورات را همراه با این دارو مصرف کنید ممکن است فشار خون شما بیش از حد کاهش پیدا کند و باعث ایجاد سرگیجه هنگام بلند شدن مخصوصا پس از نشستن یا دراز کشیدن می شود. مثال هایی از داروهای باربیتورات عبارتند از:
- فنوباربیتال
- پنتوباربیتال
لیتیوم
به طور کلی لیتیوم نباید همراه با این دارو مصرف شود زیرا هیدروکلروتیازید سرعت دفع لیتیوم از بدن را کاهش می دهد و باعث ایجاد عوارض جانبی خطرناکی می شود.
دارو های ضد فشار خون
مصرف این دارو همراه با دارو های دیگر فشار خون، باعث کاهش بیش از حد فشار خون می شود. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
داروهای مهارکننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین یا ACEI مانند:
- لیزینوپریل
- فوسینوپریل
- انالاپریل
داروهای بلاک کننده گیرنده آنژیوتانسین یا ARB مانند:
- لوزارتان
- والزارتان
- کاندزارتان
بتا بلاکر ها مانند:
- آتنولول
- متوپرولول
- بیزوپرولول
دارو های بلوک کننده کانال کلسیم مانند:
- آملودیپین
- وراپامیل
- دیلتیازم
دارو های کاهنده کلسترول خون
مصرف این دارو همراه دارو های کاهنده کلسترول باعث کاهش اثر هیدروکلروتیازید می شود. این امر به این معنی است که دارو در درمان فشار خون و ادم به خوبی عمل نمی کند. نمونه هایی از دارو های کاهنده کلسترول خون عبارتند از:
- کلستیرامین
- کلستیپول
کورتیکواستروئید ها
هیدروکلروتیازید باعث از دست دادن الکترولیت ها می شود. اگر این دارو را همراه کورتیکواستروئیدها مصرف کنید، باعث می شود الکترولیت بیشتری از دست دهید (مخصوصا پتاسیم). سطح پتاسیم پایین می تواند منجر به یبوست، خستگی، از کار افتادگی عضلات و ضعف شود. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- پردنیزون
- متیل پردنیزولون
دارو های ضد دیابت
این دارو می تواند باعث افزایش سطح قند در بدن شود. اگر این دارو را همراه با دارو های ضد دیابت مصرف کنید، پزشک شما باید دوز دارو های دیابت شما را افزایش دهد. نمونه های این دارو ها عبارتند از:
- انسولین
- دارو های خوراکی دیابت: متفورمین، گلی مپراید، پیوگلیتازون، سیتاگلیپتین
داروهای مخدری
اگر داروهای نارکوتیک را همراه با این دارو مصرف کنید ممکن است فشار شما بیش از حد کاهش پیدا کند و باعث ایجاد سرگیجه هنگام بلند شدن مخصوصا پس از نشستن یا دراز کشیدن می شود. مثال هایی از داروهای نارکوتیک عبارتند از:
- مورفین
- کدئین
دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی یا NSAIDs
مصرف این دارو همراه دارو های NSAIDs باعث کاهش اثر هیدروکلروتیازید می شود. این امر به این معنی است که دارو در درمان فشار خون و ورم به خوبی عمل نمی کند. اگر شما دارو های NSAIDs را همراه این دارو استفاده می کنید، پزشک باید شما را به دقت پایش کند. نمونه هایی از دارو های NSAIDs عبارتند از:
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
شل کننده های عضلانی
مصرف این دارو همراه با توبوکورارین که یک شل کننده عضلانی است، باعث افزایش اثر توبوکورارین و افزایش عوارض جانبی می شود.
هشدار های هیدروکلروتیازید
هشدار عدم تعادل آب و الکترولیت
هنگام مصرف این دارو پزشک باید سطح مایعات و الکترولیت های بدن شما را پایش کند. این دارو می تواند باعث عدم تعادل مایعات و الکترولیت شود که علائم آن عبارتند از:
- خشکی دهان
- تشنگی
- ضعف
- خستگی
- بی قراری
- گیجی
- تشنج
- گرفتگی و درد عضلانی
- ضعف عضلانی
- فشار خون کمتر از حالت عادی
- ضربان قلب بیشتر از حالت عادی
- کاهش حجم ادرار
- تهوع یا استفراغ
هشدار های مشکلات بینایی
این دارو می تواند باعث تاری دید و گلوکوم شود. علائم آن عبارتند از درد چشم و مشکل در بینایی. این مشکلات می تواند چند ساعت تا چند هفته پس از شروع دارو رخ دهد.
اگر هنگام مصرف این دارو مشکلات بینایی دارید به پزشک خود اطلاع دهید. تاری دید پس از قطع دارو رفع می شود اما اگر درمان نشود، می تواند منجر به از بین رفتن دائمی بینایی شود.
هشدار حساسیت به سولفانامید ها
اگر شما به دارو های حاوی سولفانامید حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
هشدار حساسیت
هیدروکلروتیازید می تواند منجر به واکنش حساسیتی شدید شود که علائم آن عبارتند از:
- مشکلات تنفسی
- ورم در گلو و زبان
- کهیر
اگر به این دارو حساسیت دارید از آن استفاده نکنید زیرا مصرف مجدد آن می تواند کشنده باشد.
هشدار مربوط به الکل
اگر هنگام مصرف این دارو الکل مصرف کنید ممکن است فشار خون شما بیش از حد کاهش پیدا کند و باعث ایجاد سرگیجه هنگام بلند شدن مخصوصا پس از نشستن یا دراز کشیدن می شود.
هشدار درباره افراد دارای شرایط خاص سلامتی
برای افراد دارای مشکلات کلیوی: در صورت داشتن مشکلات کلیوی، در مصرف این دارو احتیاط کنید. این دارو توسط کلیه ها از بدن شما دفع می شود و اگر کلیه های شما به خوبی کار نکنند، سطح این دارو در بدن افزایش می یابد و عوارض جانبی بیشتری ایجاد می کند. اگر عملکرد کلیه بدتر شود، ممکن است پزشک درمان شما با این دارو را قطع کند.
برای افرادی که کلیه های آن ها ادرار کافی تولید نمی کند: اگر کلیه های شما به اندازه کافی ادرار تولید نمی کند، نمی توانید از این دارو استفاده کنید زیرا این دارو باعث از دست دادن مایعات و الکترولیت می شود و می تواند تولید ادرار را بیش از پیش کاهش دهد.
برای افراد دارای عملکرد ضعیف کبدی: اگر بیماری های پیشرفته کبدی دارید، این دارو را با احتیاط مصرف کنید. این دارو می تواند باعث عدم تعادل مایعات و الکترولیت شود که می تواند عملکرد کبد را بدتر کند.
برای افراد دارای لوپوس: این دارو می تواند لوپوس را بدتر کند.
برای زنان باردار: هیدروکلروتیازید جزوه داروهای گروه B بارداری است. مطالعات حیوانی بر روی حیوانات باردار، خطر آسیب جنینی را نشان نداده است. مطالعات کافی بر روی انسان درباره اثر این دارو در آسیب به جنین وجود ندارد. اگر باردار هستید و یا برنامه بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. این دارو زمانی در زنان باردار استفاده می شود که نیاز باشد.
برای زنان شیرده: این دارو می تواند وارد شیر مادر شود و باعث ایجاد عوارض جانبی در نوزاد شود. اگر شیردهی می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. باید مصرف دارو و یا شیردهی را متوقف کنید.
برای سالمندان: دفع دارو در افراد سالمند آرام تر اتفاق می افتد. دوز مصرفی در افراد بالغ می تواند باعث افزایش سطح دارو در سالمندان شود. اگر شما سالمند هستید، پزشک شما باید دوز دارو را کاهش دهد و یا برنامه درمانی شما را تغییر دهد.
نحوه مصرف هیدروکلروتیازید
هیدروکلروتیازید برای درمان طولانی مدت استفاده می شود. اگر دارو را طبق تجویز مصرف نکنید، عوارض جانبی جدی به بار می آورد.
اگر از دارو استفاده نکنید و مصرف دارو را متوقف کنید: ورم و فشار خون شما بدتر می شود. افزایش فشار خون می تواند باعث افزایش ریسک حمله قلبی و مغزی شود.
اگر مصرف دارو را به صورت ناگهانی قطع کنید، ورم و فشار خون شما به سرعت افزایش می یابد و می تواند باعث افزایش خطر حمله قلبی و مغزی شود.
اگر بعضی از دوز ها را فراموش کنید و آن را طبق برنامه مصرف نکنید: دارو نمی تواند به خوبی عمل کند. برای بهترین عملکرد دارو، همیشه باید مقداری از دارو در بدن شما موجود باشد.
اگر دارو را بیش از حد مصرف کنید: فشار خون شما بیش از حد کاهش می یابد و می تواند باعث از هوش رفتن و یا سرگیجه شود.
اگر احساس می کنید مقدار زیادی دارو مصرف کردید با اورژانس تماس بگیرید.
اگر یک دوز را فراموش کردید: آن را به محض یادآوری مصرف کنید مگر این که چند ساعت تا زمان مصرف دوز بعدی باقی مانده باشد. در این صورت تنها یک دوز مصرف کنید. هیچ گاه دو دوز را همزمان مصرف نکنید زیرا باعث عوارض جانبی خطرناک می شود.
ملاحظات مهم در مصرف هیدروکلروتیازید
اگر پزشک برای شما این دارو را تجویز کرده، ملاحظات زیر را به یاد داشته باشید.
- می توانید این دارو را با و یا بدون غذا مصرف کنید.
- این دارو را در صبح ها مصرف کنید نه در عصر ها زیرا این دارو باعث افزایش تولید ادرار می شود. و اگر آن را در بعد از ظهر مصرف کنید، باید چند بار در شب بیدار شوید.
- می توانید قرص هیدروکلروتیازید را له کنید و یا بشکنید.
- این دارو را در دمای بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری کنید.
- دارو را به دور از نور نگهداری کنید.
- دارو را به دور از رطوبت نگهداری کنید
- دارو را همیشه همراه خود و در کیف در دسترس داشته باشید
- اشعه X در فرودگاه به داروی شما آسیب نمی رساند. نگران آن نباشید
- همیشه ظرف اصلی دارو که برچسب تجویز دارد را همراه خود داشته باشید
- از نگهداری دارو در ماشین، هنگامی که هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است اجتناب کنید
فشار خون خود را کنترل کنید و آن را با تاریخ و زمان در جدولی یادداشت کنید و این جدول را همراه خود به ملاقات با پزشک بیاورید.
در طول درمان با این دارو، پزشک باید سطح پتاسیم خون شما را پایش کند.
منبع : healthline.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی