اطلاعات دارویی : مترونیدازول Metronidazole | کافه پزشکی
قرص سریع الاثر مترونیدازول برای درمان بسیاری از عفونت های ناشی از باکتری ها یا انگل ها استفاده می شود که شامل عفونت های دستگاه گوارش یا دستگاه تناسلی مانند آمبیازیس و تریکومونیازیس می شود. قرص های خوراکی آهسته رهش مترونیدازول برای درمان عفونت های واژینال در زنان استفاده می شود. قرص آهسته رهش و قرص سریع الاثر مترونیدازول نیاز به تجویز پزشک دارند و به صورت خوراکی مصرف می شوند. این دارو با نام های تجاری فلاژیل (سریع الاثر) و فلاژیل ER (آهسته رهش) در بازار موجود است.
قرص سریع الاثر پس از مصرف دارو سریعا در بدن آزاد می شود اما قرص آهسته رهش به صورت آهسته در بدن آزاد می شود. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
نحوه عملکرد مترونیدازول
مترونیدازول به دسته دارویی به نام آنتی بیوتیک های نیترومیدازول تعلق دارد.
آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت استفاده می شوند. آنتی بیوتیک های نیترومیدازول، عفونت های ناشی از باکتری ها و ارگانیسم های دیگر به نام تک یاخته ها را درمان می کنند. قرص های مترونیدازول با کشتن باکتری ها یا ارگانیسم های دیگری که عامل عفونت هستند، باعث بهبود وضعیت می شوند.
عوارض جانبی مترونیدازول
قرص مترونیدازول باعث خواب آلودگی نمی شود ولی می تواند عوارض جانبی دیگری داشته باشد.
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- سردرد
- کاهش اشتها
- تهوع یا استفراغ
- اسهال
- سوزش سر دل
- گرفتگی در ناحیه شکم
- یبوست
- طعم فلز در دهان
اگر این علائم خفیف باشند ممکن است در عرض چند روز تا دو هفته برطرف شوند اما اگر علائم شدید باشند و رفع نمی شوند به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی جدی
اگر عوارض جانبی جدی یا علائم تهدید کننده حیات داشتید، با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آن به شرح زیر است:
تأثیرات سیستم عصبی مانند تشنج و آنسفالوپاتی که علائم آن عبارتند از:
- تشنج
- سرگیجه
- سردرد
- سردرگمی
- آتاکسی (از دست دادن کنترل حرکات بدن)
تفاوت عوارض جانبی در مردان و زنان: در بیشتر موارد، عوارض جانبی مترونیدازول در زنان و مردان یکسان است. مترونیدازول خطر عفونت های مخمری که بیشتر در زنان رخ می دهد را افزایش می دهد. این دارو همچنین می تواند باعث افزایش ترشحات واژن شود.
تداخلات دارویی مترونیدازول
فرم خوراکی مترونیدازول ممکن است با دارو های دیگر، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد. (تداخل زمانی رخ می دهد که یک ماده کارکرد دارو را تغییر می دهد و از عملکرد صحیح دارو جلوگیری کند)
برای جلوگیری از تداخل دارویی، پزشک باید تمام دارو های مصرفی شما را به دقت مدیریت کند. تمام دارو ها، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از تداخلات دارویی با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
نمونه های تداخلات دارویی این دارو در زیر بیان شده است:
دارو هایی که نباید با مترونیدازول مصرف شوند
دی سولفیرام: دی سولفیرام را نباید با مترونیدازول استفاده کنید زیرا باعث ایجاد عوارض جانبی خطرناکی در بدن می شود. مصرف همزمان این دو دارو باعث واکنش های عصبی می شود که علائم آن عبارتند از:
- گیجی
- توهم
- هذیان
اگر در طی دو هفته اخیر از دی سولفیرام استفاده کرده اید، مترونیدازول را مصرف نکنید.
تداخلاتی که ریسک عوارض جانبی را افزایش می دهند
مصرف مترونیدازول با بعضی دارو های خاص می تواند ریسک عوارض جانبی را افزایش دهد زیرا ممکن است باعث افزایش سطح دارو در بدن شود. این دارو ها عبارتند از:
لیتیوم: افزایش سطح لیتیوم باعث افزایش عوارض جانبی می شود. اگر لیتیوم را همراه با مترونیدازول استفاده می کنید، پزشک باید سطح لیتیوم را در بدن شما پایش کند.
وارفارین و دیگر دارو های رقیق کننده خون: مصرف همزمان این دارو ها با مترونیدازول عوارض جانبی این داروها و ریسک خونریزی را افزایش می دهد.
بوسولفان: در صورت امکان نباید این دو دارو را همزمان مصرف کنید. اگر همزمان از آن ها استفاده می کنید پزشک باید سطح بوسولفان را در بدن شما پایش کند.
سایمتیدین: مصرف همزمان مترونیدازول با سایمتیدین، سطح مترونیدازول را در بدن افزایش می دهد و باعث افزایش عوارض جانبی می شود.
فنی توئین یا فنوباربیتال: مصرف این دارو ها باعث کاهش سطح مترونیدازول در بدن می شود و از عملکرد مترونیدازول در درمان عفونت جلوگیری می کند.
هشدارهای مترونیدازول
هشدار FDA
قرص و کپسول های خوراکی مترونیدازول دارای هشدار جعبه سیاه هستند. این جدی ترین هشدار سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است. هشدار جعبه سیاه نشان دهنده اثرات دارویی است که ممکن است خطرناک باشد.
هشدار سرطان
آزمایش بعضی از حیوانات با مترونیدازول نشان داده است که پس از مصرف آن، احتمال سرطان وجود دارد. احتمال سرطان ممکن است در انسان نیز وجود داشته باشد. به همین دلیل، مترونیدازول فقط باید برای درمان شرایط تایید شده توسط FDA مورد استفاده قرار گیرد.
هشدار مصرف
برای جلوگیری از مقاومت دارویی باکتری، این دارو تنها برای پیشگیری و درمان عفونت هایی استفاده می شود که علت آن ها به طور حتم یا به احتمال خیلی زیاد باکتریایی است.
هشدار اثرات سیستم عصبی
قرص های خوراکی مترونیدازول ممکن است باعث برخی اثرات جدی بر سیستم عصبی شود. این اثرات عبارتند از:
- آنسفالوپاتی (عملکرد غیر طبیعی مغز)
- مننژیت (التهاب در مغز)
- تشنج
- نوروپاتی محیطی (آسیب عصبی در دست و پا)
اگر علائم زیر را داشتید با پزشک خود تماس بگیرید:
- از دست دادن حافظه
- مشکل در تمرکز
- تب
- سفتی گردن
- درد یا بی حسی در دست ها یا پاها
هشدار حساسیت
این دارو می تواند باعث ایجاد واکنش شدید حساسیتی شود که علائم آن عبارتند از:
- کهیر و بثورات پوستی قرمز
- خس خس کردن
- تب
- لرز
- پوسته پوسته شدن پوست
اگر این علائم را داشتید با اورژانس تماس بگیرید.
اگر به این دارو حساسیت دارید از آن استفاده نکنید زیرا مصرف مجدد آن می تواند کشنده باشد.
هشدار تداخل با الکل
شما باید مصرف نوشیدنی های الکلی را سه روز قبل از مصرف مترونیدازول متوقف کنید و تا سه روز پس از قطع این دارو از نوشیدنی های دارای الکل استفاده نکنید زیرا مصرف همزمان الکل با این دارو می تواند باعث عوارض جانبی شود که عبارتند از:
- تهوع
- استفراغ
- سردرد
- گرفتگی های غیر عادی
- برافروختگی (قرمزی و گرمی ناگهانی صورت)
هشدار برای گروه های خاص
برای افراد دارای مشکلات کبدی: این دارو توسط کبد تجزیه می شود. اگر بیماری شدید کبدی دارید، ممکن است کبد شما دارو را با سرعت کمتری تجزیه کند و این باعث افزایش سطح دارو در بدن و افزایش عوارض جانبی می شود. اگر بیماری شدید کبدی دارید، پزشک شما باید دوز دارو شما را کاهش دهد.
برای افراد دارای بیماری های کلیوی: این دارو توسط کلیه از بدن پاک می شود. اگر شما بیماری شدید کلیوی دارید، کلیه شما دارو با سرعت کمتری دفع می کند و این باعث افزایش سطح دارو و افزایش عوارض جانبی آن در شما می شود.اگر بیماری شدید کلیوی دارید، پزشک شما باید دوز دارو شما را کاهش دهد.
برای زنان باردار: این دارو در گروه B دارو های بارداری قرار می گیرد. مطالعات حیوانی بر روی زنان بارداری که این دارو را مصرف کرده اند، آسیب به جنین را نشان نداده است. مطالعات کافی انسانی در زنان باردار درباره اثرات این دارو بر جنین انجام نشده است.
اگر باردار هستید و یا برنامه بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. این دارو نباید در سه ماهه اول بارداری استفاده شود و تنها زمانی در سه ماهه دوم و سوم بارداری استفاده می شود که مزایای آن بیشتر از معایب آن باشد.
برای زنان شیرده: این دارو می تواند وارد شیر مادر شود و باعث ایجاد عوارض جانبی در نوزاد شود. اگر شیردهی می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. باید تصمیم بگیرید شیردهی یا مصرف این دارو را متوقف کنید.
برای سالمندان: کبد و کلیه افراد سالمند به خوبی افراد جوان کار نمی کند و این باعث می شود که دارو با سرعت کمتری از بدن آن ها دفع شود؛ این امر باعث می شود دارو برای مدت طولانی تری در بدن آن ها باقی بماند و عوارض جانبی آن ها را افزایش دهد.
نحوه مصرف مترونیدازول
قرص های خوراکی این دارو برای درمان کوتاه مدت استفاده می شود و مصرف دارو بر خلاف روش تجویز شده ممکن است خطرات جدی ایجاد کند.
اگر مصرف این دارو به صورت ناگهانی قطع کنید و اصلا از آن استفاده نکنید: عفونت شما بهبود نمی یابد و ممکن است بدتر شود.
اگر دوز دارو را فراموش کنید یا آن را طبق برنامه مصرف کنید: دارو ممکن است به خوبی عمل نکند. برای کارکرد خوب باید همیشه مقداری از دارو در بدن موجود باشد.
اگر مقدار زیادی دارو مصرف کنید: سطح دارو در بدن شما افزایش می یابد و علائم آن شامل بعضی از عوارض جانبی به صورت شدید تر می باشد مانند:
- سردرد
- کاهش اشتها
- تهوع یا استفراغ
- اسهال
- سوزش سردل
- یبوست
- گرفتگی در ناحیه شکم
- طعم فلز در دهان
اگر احساس می کنید مقدار زیادی دارو مصرف کردید با اورژانس تماس بگیرید.
اگر یک دوز را فراموش کردید آن را به محض یادآوری مصرف کنید مگر این که چند ساعت تا زمان مصرف دوز بعدی باقی مانده باشد. در این صورت تنها یک دوز مصرف کنید. هیچ گاه دو دوز را همزمان مصرف نکنید زیرا باعث عوارض جانبی خطرناک می شود.
ملاحظات مهم هنگام مصرف مترومیدازول
نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- می توانید قرص سریع الاثر این دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید. مصرف همزمان دارو همراه غذا می تواند باعث کاهش ناراحتی معده شود.
- فرم آهسته رهش این دارو را با معده خالی مصرف کنید و یا آن را یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از وعده غذایی مصرف کنید.
- می توانید قرص سریع الاثر این دارو بشکنید یا له کنید، اما از شکستن و له کردن فرم آهسته رهش این دارو اجتناب کنید.
- این دارو را در زمانی که پزشک شما برای شما تجویز کرده است استفاده کنید.
- دارو را در دمای پایین تر از ۳۰ درجه سانتی گراد نگهداری کنید
- دارو را به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید
- دارو را همیشه همراه خود و در کیف در دسترس داشته باشید
- اشعه X در فرودگاه به داروی شما آسیب نمی رساند. نگران آن نباشید
- همیشه ظرف اصلی دارو که برچسب تجویز دارد را همراه خود داشته باشید
- از نگهداری دارو در ماشین، هنگامی که هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است اجتناب کنید
منبع : medicalnewstoday.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی