اطلاعات دارویی : پنتوپرازول (Pantoprazole) | کافه پزشکی
قرص خوراکی پنتوپرازول برای کاهش تولید اسید معده به کار می رود و به درمان علائم دردناک ناشی از بیماری رفلکس معده به مری (GERD) کمک می کند.
پنتوپرازول برای درمان شرایطی مانند سندروم زولینگر الیسون که در آنها معده اسید زیادی تولید می کند، به کار می رود. پنتوپرازول در سه فرم دارویی موجود است؛ قرص خوراکی، محلول سوسپانسیون خوراکی و فرم تزریقی که توسط کادر درمانی انجام می شود. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
هشدار های مهم پنتوپرازول
هشدار های مربوط به مصرف طولانی مدت
مصرف طولانی مدت پنتوپرازول می تواند منجر به افزایش خطر بعضی عوارض جانبی شود مانند:
- مصرف این دارو در بعضی از افرادی که آن را با دوزهای بالاتر یا چندین دوز در روز و برای مدت بیشتر از یک سال مصرف می کند، باعث افزایش خطر شکستگی استخوان می شود.
- در افرادی که پنتوپرازول را برای مدت بیشتر از سه سال مصرف می‌کنند، کمبود ویتامین B12 دیده می شود که منجر به آسیب عصبی جدی و زوال عملکرد مغز می‌شود.
- در افرادی که پنتوپرازول را برای مدت طولانی مصرف می کنند، التهاب مزمن معده رخ می دهد. در افراد دارای هلیکوباکتر پیلوری، خطر التهاب بالاتر است.
- در بعضی افرادی که پنتوپرازول را به مدت ۳ ماه یا کمتر استفاده می کنند، کاهش منیزیم خون (هیپومنیزیمی) رخ می دهد. اغلب در مصرف طولانی به مدت یک سال یا بیشتر دیده می شود.
هشدار اسهال شدید
اسهال شدید ناشی از باکتری کلستریدیوم دیفیسیل ممکن است در افرادی که پنتوپرازول مصرف می کنند رخ دهد؛ مخصوصا در افرادی که بستری هستند.
هشدار حساسیت
با این که نادر است اما این دارو می تواند باعث واکنش حساسیتی شود. علائم می تواند شامل بثورات پوستی، ورم یا مشکلات تنفسی باشد. پیشرفت واکنش حساسیتی می تواند باعث نفریت بینابینی شود. علائم این شرایط در زیر ذکر شده است:
- تهوع یا استفراغ
- تب
- بثورات پوستی
- گیجی
- وجود خون در ادرار
- نفخ
- افزایش فشار خون
هشدار لوپوس پوستی (CLE) و لوپوس سیستمیک (SLE)
مصرف این دارو می تواند باعث ایجاد (CLE) و (SLE) شود. لوپوس اریماتوز یک بیماری خود ایمنی هستند؛ علائم CLE از بثورات پوستی روی پوست و بینی تا بثورات برجسته، قرمز یا بنفش در قسمت های خاصی از بدن درجه بندی می شوند. علائم SLE شامل تب، خستگی، کاهش وزن، لخته خون و سوزش سر دل است. اگر هر یک از علائم زیر را داشتید به پزشک اطلاع دهید.
هشدار پولیپ غده فوندیک
استفاده طولانی مدت (مخصوصا بیش از یک سال) از این دارو می تواند باعث پولیپ غده فوندیک شود. این پولیپ ها در پوشش (آستر) معده شما رشد می کنند که می توانند سرطانی شوند. برای جلوگیری از رشد این پولیپ ها، باید تا حد امکان استفاده از این دارو را کوتاه کنید.
نحوه عملکرد پنتوپرازول
پنتوپرازول به دسته دارویی مهار کننده پمپ پروتون تعلق دارد. این دارو با متوقف کردن سلول های پمپ کننده اسید در معده کار می کند؛ میزان اسید معده را کاهش می دهد و به کاهش علائم دردناک شرایطی مانند GERD کمک می کند.
عوارض جانبی پنتوپرازول
قرص خوراکی این دارو باعث خواب آلودگی نمی شود. با این حال می تواند باعث عوارض جانبی دیگری شود.
عوارض جانبی رایج
عوارض جانبی که با مصرف این دارو رخ می دهد عبارتند از:
- سردرد
- اسهال
- درد شکم
- تهوع یا استفراغ
- سرگیجه
- درد مفصل
عوارض جانبی جدی
اگر عوارض جانبی جدی یا علائم تهدید کننده حیات داشتید، با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آن عبارتند از:
سطح پایین منیزیم: مصرف این دارو برای سه ماه یا مدت طولانی تر باعث کاهش سطح منیزیم می شود که علائم آن عبارتند از:
- تشنج
- ضربان قلب بالا
- لرز
- سرگیجه
- ضعف عضلانی
- گرفتگی دست ها و پاها
- گرفتگی یا درد عضلانی
- اسپاسم تار های صوتی
کمبود ویتامین B12: مصرف این دارو برای مدت طولانی تر از سه سال می تواند باعث سخت تر شدن جذب ویتامین B12 در بدن شود و علائم آن عبارتند از:
- اضطراب
- التهاب اعصاب
- بی حسی یا مورمور شدن دست ها و پاها
- هماهنگی ضعیف ماهیچه ها
- تغییرات دوران قاعدگی
اسهال شدید: می تواند ناشی از عفونت باکتریایی کلستردیوم دیفیسیل در روده شما باشد و علائم آن عبارتند از:
- مدفوع آبکی
- درد شکم
- تب مداوم
آسیب کلیوی: علائم آن عبارتند از:
- درد در پهلو و کمر
- تغییرات در ادرار
لوپوس پوستی: علائم آن عبارتند از:
- بثورات پوستی بر روی پوست و بینی
- بثورات برجسته، قرمز یا بنفش در کل بدن
لوپوس سیستمیک: علائم آن عبارتند از:
- تب
- خستگی
- کاهش وزن
- لخته خون
- سوزش سر دل
تداخلات دارویی پنتوپرازول
این دارو ممکن است با دارو های دیگر، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد. برای جلوگیری از تداخل دارویی، پزشک باید تمام دارو های مصرفی شما را به دقت مدیریت کند. تمام دارو ها، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از تداخلات دارویی با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
مثال هایی از تداخلات دارویی پنتوپرازول عبارتند از:
داروهای درمان HIV
مصرف بعضی از داروهای درمان ایدز همزمان با این دارو توصیه نمی شود. پنتوپرازول به طور قابل ملاحظه ای مقدار این دارو ها را در بدن کاهش می دهد. این امر می تواند توانایی این دارو ها در درمان عفونت HIV را کاهش دهد. دارو های درمان HIV عبارتند از:
- آتازاناویر
- نلفیناویر
دارو های ضد انعقاد
در افرادی که این دارو را همراه وارفارین مصرف می کنند ممکن است افزایش INR و PT دیده شود. این امر می تواند منجر به افزایش ریسک خونریزی شدید شود. اگر شما این دو دارو را هم زمان مصرف می کنید، پزشک شما باید INR و PT شما را پایش کند.
داروهایی که تحت تاثیر PH معده قرار می گیرند
پنتوپرازول سطح اسید معده را تحت تاثیر قرار می دهد؛ در نتیجه می تواند بر جذب بعضی از دارو ها که به کاهش سطح اسید معده حساس هستند، تاثیر بگذارد و آن دارو ها را کم اثر کند. مثال این دارو ها عبارتند از:
- کتوکونازول
- آمپی سیلین
- آتازاناویر
- ارلوتینیب
- مایکوفنولات مفتیل
دارو های سرطان
مصرف متوترکسات با پنتوپرازول، می تواند سطح متوترکسات را در بدن افزایش دهد. اگر شما دوز بالای متوترکسات را مصرف می کنید، پزشک شما باید داروی پنتوپرازول را قطع کند.
هشدار های پنتوپرازول
هشدار برای افراد دارای شرایط خاص سلامتی
برای افراد با پوکی استخوان: این دارو می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد و شرایطی که باعث شکننده شدن استخوان ها می شود را ایجاد کند. در صورت داشتن سابقه پوکی استخوان به پزشک خود بگویید.
برای افراد با کمبود منیزیم خون (هیپومنیزیمی): این دارو می تواند میزان منیزیم خون را کاهش دهد. اگر سابقه کمبود منیزیم خون دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
برای افرادی که تحت آزمایش تومور های نورواندوکرین قرار می گیرند: این دارو می تواند باعث اختلال در نتایج این آزمایش شود. به همین دلیل، حداقل ۱۴ روز قبل از انجام این آزمایش ها، مصرف این دارو را قطع کنید و در صورت لزوم آزمایش را تکرار کنید.
برای زنان باردار: پنتوپرازول یک داروی دسته C بارداری است. مطالعات مصرف دارو در حیوانات باردار آسیب به جنین را نشان داده است اما مطالعات کافی در زنان باردار انجام نشده است تا مشخص شود این دارو خطری برای جنین محسوب می شود یا خیر. اگر باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
برای زنان شیرده: پنتوپرازول ممکن است وارد شیر مادر شود و به نوزاد نیز انتقال یابد. در مورد راه های دیگر درمان در هنگام شیردهی با پزشک خود صحبت کنید.
برای کودکان: پننتوپرازول گاهی اوقات برای درمان کوتاه مدت التهاب مری در کودکان با سن ۵ سال و بالاتر استفاده می شود. این وضعیت با GERD همراه است و باعث تحریک و آسیب به گلو توسط اسید معده می شود. پزشک شما باید دوز دارو را تنظیم کند.
نحوه مصرف پنتوپرازول
این دارو هم می تواند برای درمان کوتاه مدت و هم برای درمان طولانی مدت تجویز شود. مدت زمان مصرف دارو به نوع و شدت شرایط شما بستگی دارد. اگر دارو را طبق تجویز پزشک مصرف نکنید خطرات جدی به بار می آورد.
اگر مصرف دارو را متوقف کنید: اگر مصرف دارو را متوقف کنید، توانایی کنترل علائم GERD در شما کاهش می یابد.
اگر دارو را طبق برنامه مصرف نکنید: اگر دارو را هر روز مصرف نکنید، چند روز را جا بیندازید و آن را در زمان مشخص در هر روز مصرف نکنید، توانایی کنترل بیماری شما کاهش می یابد.
اگر یک دوز را فراموش کردید: دوز بعدی را طبق برنامه مصرف کنید. از مصرف دو دوز در یک زمان خودداری کنید.
ملاحظات مهم در مصرف پنتوپرازول
اگر پزشک شما فرم خوراکی پنتوپرازول برای شما تجویز کرد، ملاحظات زیر را در نظر داشته باشید:
- می توانید این دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید. برای اثر بهتر، آن را در یک زمان مشخص در روز مصرف کنید.
- دارو را نشکنید، نجوید و له نکنید.
نگهداری
- دارو را در دمای اتاق (بین دما ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد) نگهداری کنید.
- می توانید دارو را برای مدت کوتاه تری در دمای کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد نگه دارید.
پایش کلینیکی
اگر پنتوپرازول را برای مدت سه ماه یا بیشتر مصرف می کنید، پزشک باید سطح منیزیم خون شما را پایش کند. زیرا این دارو می تواند باعث کاهش منیزیم خون در بعضی از افراد شود.
مسافرت
- دارو را همیشه همراه خود و در کیف در دسترس داشته باشید
- اشعه X در فرودگاه به داروی شما آسیب نمی رساند. نگران آن نباشید
- همیشه ظرف اصلی دارو که برچسب تجویز دارد را همراه خود داشته باشید
- از نگهداری دارو در ماشین، هنگامی که هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است اجتناب کنید
آیا جایگزینی وجود دارد؟
داروهای زیر می توانند به جای این دارو استفاده شوند اما فراموش نکنید که حتما تجویز پزشک لازم است:
- لنزوپرازول
- ازومپرازول
- اومپرازول
- رابپرازول
- دکسلانزوپرازول
منبع : healthline.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی