متفورمین یک داروی خوراکی برای درمان دیابت است که به کنترل سطح قند خون در بدن کمک می کند. متفورمین همراه رژیم غذایی و ورزش استفاده می شود تا سطح قند خون را به خوبی در بزرگسالان دارای دیابت نوع ۲ کنترل کند.
متفورمین گاهی در ترکیب با انسولین و داروهای دیگر استفاده می شود ولی در درمان دیابت نوع ۱ کاربردی ندارد. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
موارد مصرف متفورمین
دیابت نوع ۲: مدیریت دیابت نوع ۲ در مواردی که قند خون را نمی توان با رژیم و ورزش به تنهایی مدیریت کرد.
دسته دارویی متفورمین
- عامل ضد دیابت، بیگوانید
فارماکولوژی متفورمین
تولید گلوکز کبدی را کاهش می دهد، جذب گلوکز روده ای را کاهش داده و حساسیت به انسولین را بهبود می بخشد (جذب و استفاده گلوکز محیطی را افزایش می دهد)
اطلاعات مهم متفورمین
اگر شرایط زیر را دارید نباید از متفورمین استفاده کنید:
- بیماری کلیوی شدید
- اسیدوز متابولیک
- کتواسیدوز دیابتی
اگر نیاز به هر نوعی از CTscan یا X-ray داشتید که در آن ماده رنگی به داخل خون تزریق می شود، باید موقتا مصرف این دارو را متوقف کنید.
اگرچه بسیار نادر است اما ممکن است شما دچار اسیدوز لاکتیک شوید. اگر درد عضلانی غیرعادی، مشکل در تنفس، درد معده، سرگیجه، احساس سرماخوردگی یا احساس ضعف و خستگی شدید دارید، با پزشک خود یا در موارد اضطراری با اورژانس تماس بگیرید.
قبل از مصرف متفورمین
در شرایط زیر نباید از متفورمین استفاده کنید:
- حساسیت به متفورمین
- بیماری کلیوی شدید
- اسیدوز متابولیک یا کتواسیدوز دیابتی
اگر سوابق زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید:
- بیماری کلیوی (عملکرد کلیه شما قبل از شروع درمان باید چک شود)
- سطح بالای کتون در خون یا ادرار
- بیماری قلبی، نارسایی احتقانی قلب
- بیماری کبدی
- اگر از انسولین و یا دارو های خوراکی دیابت استفاده می کنید
اگر شرایط پزشکی دیگری مانند عفونت شدید، مصرف مداوم الکل و سن بالای ۶۵ داشته باشید احتمال اسیدوز بیشتر می شود.
متفورمین ممکن است باعث تحریک تخمک گذاری در خانم یائسه شود و خطر بارداری ناخواسته را افزایش دهد.
از دادن متفورمین به کودکان زیر ۱۰ سال پرهیز کنید. بعضی از فرم های متفورمین برای مصرف افراد زیر ۱۸ سال تایید نشده است.
مصرف در بارداری متفورمین
در صورت بارداری به دقت از دستورالعمل های مربوط به دوز پزشک خود پیروی کنید. کنترل قند خون در بارداری اهمیت زیادی دارد و دوز دارو در هر سه ماهه بارداری باید تغییر کند. در صورتی که حین مصرف دارو باردار شدید به پزشک خود اطلاع دهید.
از شیردهی هنگام مصرف این دارو پرهیز کنید.
نحوه مصرف متفورمین
این دارو را دقیقا طبق دستورالعمل روی برچسب دارو یا تجویز پزشک مصرف کنید. ممکن است پزشک شما برای نتیجه بهتر دوز دارو شما را مکررا تغییر دهد.
متفورمین را با غذا مصرف کنید مگر اینکه پزشک شما روش دیگری تجویز کند.
بعضی از فرم های متفورمین یک بار در روز و همراه وعده غذایی بعد از ظهر مصرف می شوند. از دستورالعمل پزشک خود پیروی کنید.
تبلت آهسته رهش این دارو را له نکنید، نجوید، نشکید و آن را به طور کامل قورت دهید.
مقدار دارو را با دقت با سرنگ های اندازه گیری که به شما داده می شود اندازه بگیرید.
بعضی از تبلت ها ممکن است با روکش هایی تولید شوند که قابل تجزیه در بدن نیستند و بخش هایی از روکش دارو در مدفوع دیده شود. این یک اتفاق طبیعی است و به این معنی نیست که قرص اثر کمتری دارد.
ممکن است شما دچار افت قند خون شوید و علائمی مانند احساس گرسنگی شدید، سرگیجه، تحریک پذیری، گیجی، اضطراب و لرز داشته باشید. برای درمان سریع افت قند خون، یک منبع قند سریع الاثر را بخورید یا بنوشید (آبمیوه، آب نبات، کشمش یا نوشابه غیر رژیمی).
پزشک شما ممکن است برای موارد افت قند خون شدید، کیت تزریق گلوکاگون را تجویز کند. مطمئن باشید خانواده یا دوستان نزدیک شما می دانند چگونه در موارد اورژانس آن را به شما تزریق کنند.
سطح قند خون شما می تواند تحت تاثیر استرس، بیماری، جراحی، ورزش، مصرف الکل و یا نخوردن یک وعده غذایی قرار گیرد. قبل از تغییر دوز و برنامه دارویی خود با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو فقط بخشی از برنامه درمانی است که شامل رژیم غذایی، ورزش کردن و کنترل وزن، تست قند خون منظم و مراقبت های پزشکی خاص است. به دقت از برنامه دارویی، غذایی و ورزشی خود پیروی کنید.
دارو را در دمای اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری کنید.
پزشک شما ممکن است مصرف ویتامین B12 را حین درمان با این دارو برای شما تجویز کند. فقط به اندازه تجویز پزشک از ویتامین استفاده کنید.
فراموشی یک دوز متفورمین
به محض یادآوری آن دوز را مصرف کنید مگر اینکه نزدیک دوز بعدی دارو باشید. از استفاده داروی بیشتر برای جبران دوز فراموش شده اجتناب کنید.
در صورت اوردوز با مراقبت های اورژانس تماس بگیرید. اوردوز با این دارو باعث افت قند خون شدید و اسیدوز لاکتیک می شود.
ملاحظات دارویی متفورمین
مصرف الکل همزمان با این دارو باعث افزایش ریسک اسیدوز لاکتیک می شود.
عوارض جانبی متفورمین
اگر علائم حساسیت به دارو را دارید با مرکز اورژانس تماس بگیرید: کهیر، تنگی نفس، تورم صورت، لب، زبان، گلو.
مصرف این دارو در بعضی افراد باعث ایجاد اسیدوز لاکتیک می شود که می تواند کشنده باشد. علائم ایجاد اسید لاکتیک اضافی عبارتند از:
- درد عضلانی غیر عادی
- احساس سرما
- مشکلات تنفسی
- احساس سرگیجه، سبک سری، خستگی و ضعف شدید
- درد معده و استفراغ
- ضربان قلب آرام یا نامنظم
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- سطح پایین قند خون
- تهوع، ناراحتی معده
- اسهال
تداخلات دارویی متفورمین
- آسپرین
- کلومیفن
- دولوکستین
- روغن ماهی
- گلی پیزاید
- ایبوپروفن
- انسولین
- سیتاگلیپتین
- انسولین گلارژین
- فروزماید
- آتورواستاتین
- لیزینوپریل
- پرگابالین
- متوپرولول
- اسموپرازول
- فنترمین
- کلوپیدوگرل
- لووتیروکسین
- دولاگلاتید
- مولتی ویتامین
- آلپرازولام
- سیتریزین
- ویتامین B12
- ویتامین C
- ویتامین D3
این لیست تمام داروهایی که با این دارو تداخل دارند نیست و داروهای بدون نسخه و ویتامین ها و محصولات گیاهی نیز می توانند با این دارو تداخل داشته باشند.
این دارو و همه دارو ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید. هرگز داروی خود را به دیگران توصیه نکنید. دارو را فقط برای کاربرد نسخه شده مصرف کنید.
منبع : drugs.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی