بیماری شریان کرونری یا CAD ؛ همه چیز درباره خطرناک ترین بیماری قلبی عروقی جهان | کافه پزشکی

بیماری شریان کرونر (CAD) یا بیماری عروق کرونر (CHD) هنگامی رخ می دهد که شریان های کرونری بیش از حد تنگ شوند. عروق کرونر وظیفه انتقال اکسیژن و خونرسانی به قلب را برعهده دارند. هنگامی که کلسترول بر روی دیواره شریان های کرونر تجمع می یابد این بیماری توسعه پیدا می کند. این پلاک ها موجب می شود که شریان تنگ شود و رسیدن جریان خون به قلب کاهش یابد. جریان خون با سرعت آهسته می تواند سبب ایجاد لخته شده و تهدید جدی برای حیات باشد.

اگر شریان های کرونر تنگ شوند، قلب ممکن است به اندازه کافی خون غنی از اکسیژن به خصوص در طول فعالیت بدنی دریافت نکند. گاهی اوقات CHD منجر به حمله قلبی می شود. این بیماری شایع ترین نوع بیماری قلبی در ایالات متحده است که سالانه بیش از ۳۷۰۰۰۰ نفر قربانی دارد. همراه کافه پزشکی باشید

علل بیماری شریان کرونری

بیماری شریان کرونری به علت آسیب به لایه داخلی عروق کرونری ایجاد می شود که این آسیب باعث تجمع پلاک های چربی در محل آسیب دیده می شود. این ذخایر شامل کلسترول و سایر مواد زائد سلول ها می باشد. این تجمع، آترواسکلروز نامیده می شود.

اگر قطعه ای از پلاک بشکند، پلاکت ها به منظور ترمیم قسمت آسیب دیده رگ به صورت خوشه ای در محل آسیب تجمع می یابند. این خوشه می تواند سرخرگ را مسدود و جریان خون را کاهش دهد یا متوقف کند که ممکن است منجر به حمله قلبی شود.

علائم بیماری شریان کرونری

بیماری عروق کرونری می تواند منجر به آنژین شود. آنژین یک نوع درد قفسه سینه است که با بیماری قلبی ارتباط دارد.

آنژین ممکن است احساسات زیر را در قفسه سینه ایجاد کند :

• فشرده شدن
• احساس فشار
• سنگین شدن
• سفت شدن
• سوزش
• درد

آنژین ممکن است علائم زیر را نیز ایجاد کند :

• سوء هاضمه
• سوزش سر دل
• ضعف
• تعریق
• حالت تهوع
• کرامپ

بیماری شریان کرونری همچنین می تواند منجر به تنگی نفس شود. اگر قلب و سایر اندام ها اکسیژن کافی دریافت نکنند، هر گونه فعالیتی می تواند خیلی خسته کننده باشد و موجب شود فرد احساس خستگی کند.

عوارض جانبی بیماری شریان کرونری

حمله قلبی زمانی رخ می دهد که عضله قلب خون و اکسیژن کافی دریافت نکند ؛ مانند زمانی که یک لخته خون در یکی از عروق کرونر ایجاد شود.

تشکیل لخته خون در این حالت، ترومبوز کرونر نامیده می شود. این لخته، اگر به اندازه کافی بزرگ باشد، می تواند رسیدن جریان خون به قلب را متوقف کند.

علائم حمله قلبی عبارتند از :

• ناراحتی و درد در قفسه سینه
• سرفه
• سرگیجه
• تنگی نفس
• رنگ خاکستری در چهره
• ناراحتی عمومی
• وحشت
• تهوع و استفراغ
• تعریق
• پوست سرد

اولین علامت معمولا درد قفسه سینه است که به گردن، فک، گوش، بازو، مچ دست و گاهی به تیغه شانه، پشت و یا شکم گسترش می یابد.

تغییر وضعیت، استراحت و یا دراز کشیدن وضعیت را بهبود نمی بخشد. درد اغلب ثابت است اما ممکن است دوره ای باشد و می تواند از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.

حمله قلبی یک اورژانس پزشکی است که می تواند منجر به مرگ یا آسیب دائمی سلول های قلبی شود. اگر فرد علائم حمله قلبی را نشان می دهد، ضروری است که بلافاصله به اورژانس اطلاع دهید.

جلوگیری از ابتلا به بیماری شریان کرونری

کنترل سطح کلسترول خون می تواند به کاهش خطر ابتلا به CHD کمک کند. برای کنترل سطح کلسترول خون بهتر است :

• فعالیت فیزیکی زیادی داشته باشید
• مصرف الکل را محدود کنید
• مصرف تنباکو را محدود کنید
• به حداقل رساندن مصرف شکر، نمک و چربی اشباع شده 

عوامل خطر ابتلا به بیماری شریان کرونری

عوامل زیر باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی می شود :

• فشار خون بالا
• سطح بالای از لیپوپروتئین با چگالی کم یا کلسترول بد LDL
• سطح پایین لیپوپروتئین با چگالی بالا یا کلسترول خوب HDL
• دیابت
• چاقی
• سیگار کشیدن زیرا باعث افزایش التهاب و افزایش میزان کلسترول در شریان های عروق کرونر می شود

برخی از عوامل خطر مرتبط با شیوه زندگی نیستند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سطوح بالای اسید آمینه هموسیستئین، که یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ این مورد را اثبات کرد
• سطح بالای فیبرینوژن، پروتئین خون که باعث فراخواندن پلاکت برای ایجاد لخته خون می شود
• داشتن سابقه خانوادگی 
• برای زنان، یائسگی
• برای مردان، سن بالای ۴۵ سال
• سطح بالای لیپوپروتئین (a) به طور خاص با خطر بالقوه بیماری قلبی عروقی و CHD مرتبط است.

تشخیص بیماری شریان کرونری

پزشک می تواند برای تشخیص از معاینه فیزیکی، سابقه پزشکی و چندین آزمایش استفاده کند.

الکتروکاردیوگرام : می تواند فعالیت الکتریکی و ریتم قلب را ثبت کند.

مانیتور Holter : یک دستگاه قابل حمل است که فرد برای ۲ روز یا بیشتر در زیر لباس خود می پوشد و همه فعالیت الکتریکی قلب از جمله ضربان قلب را ثبت می کند.

اکوکاردیوگرام : اسکن سونوگرافی است که بر پمپاژ قلب نظارت می کند و از امواج صوتی برای ارائه یک تصویر ویدئویی استفاده می کند.

تست ورزش : ممکن است شامل استفاده از یک تردمیل با یا بدون دارو باشد و تاثیر آن بر قلب ارزیابی می شود.

کاتتریزاسیون کرونری : متخصص ماده ای را از طریق یک کاتتر شریانی اغلب در پا یا بازو تزریق می کند. این ماده انسداد یا تنگی را به کمک اشعه ایکس نشان می دهد.

سی تی اسکن : بررسی شریان ها، تشخیص وجود کلسیم در رسوبات و هر گونه اختلالات قلبی را مشخص می کند.

ونتریکولوگرافی هسته ای : از ردیاب ها یا مواد رادیواکتیو برای ایجاد تصویر از حفره های قلب استفاده می کند. پزشک ردیاب را به داخل رگ تزریق می کند. سپس ردیاب ها به گلبول های قرمز متصل می شوند و از قلب عبور می کنند. دوربین های ویژه یا اسکنر ها حرکت ردیاب ها را دنبال می کنند.

آزمایش خون : پزشکان می توانند این کار را برای اندازه گیری سطح کلسترول خون، به ویژه در افرادی که در معرض خطر کلسترول بالا هستند، تجویز کنند.

درمان بیماری شریان کرونری

درمان قطعی برای CAD وجود ندارد. با این حال، راه هایی وجود دارد که فرد بتواند شرایط را مدیریت کند. درمان شامل تغییر شیوه زندگی مانند ترک سیگار، اتخاذ یک رژیم سالم و ورزش منظم است.

با این حال، ممکن است بعضی افراد مجبور به مصرف دارو یا معالجه شوند.

دارودرمانی

داروهایی که افراد می توانند برای کاهش خطر یا تاثیرات CHD استفاده شوند عبارتند از :

بتا بلاکر ها : پزشک ممکن است بتا بلاکرها را تجویز کند تا فشار خون و ضربان قلب به ویژه در افرادی که قبلا حمله قلبی داشته اند را کاهش دهد.

نیترات ها : موجب انبساط شریان ها و کاهش تقاضای قلب برای خون می شود و همچنین درد قفسه سینه را کاهش می دهد. داروهایی نظیر نیتروگلیسرین (TNG) به صورت قرص، اسپری و یا پچ های پوستی.

مهارکننده های آنزیم تبدیل آنژیوتانسین (ACEIs) : فشار خون را کاهش می دهند و به پیشرفت بیماری های قلبی کمک می کند. 

مسدود کننده های کانال کلسیم : موجب انبساط رگ های کرونر، بهبود جریان خون به قلب و کاهش فشار خون می شود. داروهایی نظیر دیلتیازم، وراپامیل، آملودیپین، نیفدیپین و … .

استاتین ها : ممکن است تأثیر مثبتی بر پیامدهای CHD داشته باشد. یک بررسی در سال ۲۰۱۹ نشان داد که با وجود مصرف استاتین ها خطر مرگ مبتلایان به CHD کاهش نمی یابد اما مصرف آنها می تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند و خطر حملات قلبی غیر مرگ آور را کاهش دهند. با این حال، ممکن است برای افراد مبتلا به اختلالات کلسترول مانند هیپرلیپیدمیا موثر نباشد. داروهایی نظیر لووستاتین، آتورواستاتین، فلوواستاتین و …. .

در گذشته بعضی از افراد آسپرین را برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی توصیه می کردند اما در طب حاضر فقط برای افرادی که دارای خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی، آنژین یا سایر بیماری های قلبی-عروقی هستند توصیه می شود زیرا آسپرین باعث افزایش خطر خونریزی می شود.

عمل جراحی

اگر شریان بسیار تنگ شده و یا فرد به دارو پاسخ نمی دهد، روش های جراحی زیر می تواند شریان های مسدود شده را باز و یا جایگزین کند :

جراحی لیزر : شامل ایجاد چند سوراخ بسیار کوچک در عضله قلب است و باعث تشکیل عروق خونی جدید می شود.

جراحی بای پس عروق کرونری : جراح از یک رگ بخش دیگری از بدن برای پیوند استفاده می کند. رگ اغلب از پا یا شریان دیواره داخلی قفسه سینه گرفته می شود.

آنژیوپلاستی و قرار دادن استنت : جراح کاتتر را به قسمت تنگی شریان وارد می کند و یک بالون بدون باد را از طریق کاتتر به منطقه آسیب دیده منتقل می کند. هنگامی که بالون را باد می کنند، ذخایر چربی را در دیواره های شریان فشرده می کنند و سپس ممکن است یک استنت را برای کمک به باز نگه داشتن شریان تعبیه کنند.

در موارد نادر، فرد ممکن است نیاز به پیوند قلب داشته باشد. با این حال، این تنها در صورتی نیاز می شود که قلب آسیب جدی دیده و درمان کارساز نیست.

منبع : medicalnewstoday.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی