بیماری شاگاس (Chagas Disease) چیست ؟ | کافه پزشکی

بیماری شاگاس در کشور های پیشرفته شیوع بالایی ندارد اما حدود هزاران سال است که ادامه دارد و انگلی به نام تریپانوزوما کروزی (Trypanosoma cruzi) عامل ایجاد آن است. این بیماری بالای ۸ میلیون نفر را در جهان، بیشتر در آمریکای لاتین، درگیر کرده است. موارد اخیر در تگزاس نیز دیده شده است. همراه کافه پزشکی باشید

نحوه ابتلا به بیماری شاگاس

این بیماری مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا از شخصی به شخص دیگر منتقل نمی شود.

این انگل به طور معمول از راه نیش حشراتی به نام ساس بوسه زن منتقل می شود. به این دلیل به آنها ساس بوسه زن گفته می شود چون معمولا نواحی اطراف چشم یا دهان که پوست نازکی دارند را نیش می زند. این حشره در اغلب مواقع، میزبان خود را هنگام خواب نیش می زند. (نیش این حشرات دردناک نیست و کسی را از خواب بیدار نمی کند.)

البته نیش حشره عاملی نیست که باعث ابتلا به عفونت شود. اگر کنه ای، حیوان یا شخص آلوده را نیش بزند، حامل T. cruzi می شود که از طریق مدفوع آن عبور می کند. دفعه بعد که کنه از شخص تغذیه می کند، روی او مدفوع به جای می گذارد که می تواند از طریق چشم، بینی، دهان یا زخم ناشی از خود نیش وارد بدن آن شخص شود.

اگرچه مردم به طور عمده از ساس بوسه زن آلوده می شوند اما انگل از چند راه دیگر قابل انتقال است:

• انتقال خون یا پیوند عضو از فرد آلوده.
• خوردن غذای پخته نشده آلوده به انگل.
• مادر باردار آلوده می تواند این بیماری را به کودک خود در رحم منتقل کند.

در نوامبر ۲۰۱۴، مطالعه ای در دانشکده پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا نشان داد که ساس رختخواب نیز می تواند T. cruzi را به همراه داشته باشد. هنوز مشخص نیست که این کنه ها انگل را به مردم منتقل می کنند یا خیر.

علائم بیماری شاگاس

بیماری شاگاس دو مرحله دارد. در مرحله اول یا حاد، علائم معمولاً خفیف و شامل موارد زیر است:

• تب، خستگی یا سایر علائم شبه آنفولانزا
• بثورات پوستی
• زخمی که از آن انگل وارد بدن شده است
• استفراغ، اسهال یا از دست دادن اشتها
• ورم پلک ها، اگر انگل از درون چشم وارد شده باشد (معروف به علامت رومانا)

علائم اولیه – در صورت بروز – معمولاً طی چند هفته یا چند ماه به خودی خود محو می شوند. کودکان خردسال یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

انگل می تواند سال ها یا حتی ده ها سال خاموش باقی بماند.

اگر این بیماری وارد مرحله دوم یا مزمن خود شود، می تواند مشکلات جدی قلبی و روده ای ایجاد کند، از جمله:

• بزرگ شدن قلب، مری یا روده بزرگ
• نارسایی قلبی
• تغییر ریتم نرمال ضربان قلب
• لخته شدن خون
• ایست قلبی ناگهانی

درمان بیماری شاگاس

بهترین روش، مدیریت و درمان بیماری در مرحله اول است. البته عدم وجود علائم می تواند باعث سخت تر شدن تشخیص در مراحل اولیه شود.

پزشک می تواند آزمایش خون را درخواست دهد. اگر آزمایش نشان دهد شما آلوده هستید، برای بررسی مشکلات قلبی به تست نوار قلب نیاز دارید.

دو دارو می تواند بیماری را درمان کند: بنزنیدازول و نیفورتیموکس که انگل ها را از بین می برند. اگر زود استفاده شوند، عملکرد موثر تری دارند. هرچه پروسه بیماری طولانی تر شود، احتمال تاثیر مثبت داروها کمتر است. زنان باردار نمی توانند این داروها را مصرف کنند اما نوزادان آلوده می توانند مصرف کنند.

این داروها باید تا ۲ ماه مصرف شوند و می توانند عوارض جانبی جدی به خصوص در افراد مسن ایجاد کنند. البته این داروها هنوز به تایید FDA نرسیده اند.

آیا می توان از بیماری شاگاس جلوگیری کرد؟

هیچ واکسنی وجود ندارد. بهترین راه برای جلوگیری از آن، قرار نگرفتن در معرض ساس بوسه زن است. براساس اعلام CDC، آنها تمایل به زندگی در خانه های ساخته شده از گل، خشت و نی دارند. اگر به آمریکای لاتین سفر می کنید، بهتر است در این نوع مسکن ها سکونت نکنید.

از سال ۲۰۰۷، بانک های خونی در آمریکا غربالگری بیماری شاگا را آغاز کرده اند؛ بنابراین دیگر هیچ احتمال عفونتی از انتقال خون در آمریکا وجود ندارد.

منبع : webmd.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی