همه چیز درباره بیماری شیستوزومیازیس یا تب حلزون ؛ علائم، علل و درمان | کافه پزشکی
بیماری شیستوزومیازیس یا “تب حلزون” نوعی بیماری است که توسط یک کرم انگلی ایجاد می شود. این کرم ها ترجیحا بر روده ها و سیستم ادراری تأثیر می گذارند اما به دلیل اینکه در رگ های خونی زندگی می کنند، می توانند به سیستم های دیگر بدن نیز آسیب برسانند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) از واژه بیلارزیا که امروزه بیشتر به عنوان شیستوزومیازیس شناخته می شود، به عنوان یک وضعیت هم حاد و هم مزمن یاد می کند. با واکنش بدن به حضور انگل، علائم ظاهر می شوند اما عوارض می توانند در طولانی مدت رخ دهند. این بیماری می تواند قسمت های مختلف بدن از جمله ریه ها، سیستم عصبی و مغز را تحت تأثیر قرار دهد. منطقه آسیب به نوع انگل بستگی دارد. همراه کافه پزشکی باشید
بیماری شیستوزومیازیس معمولا کشنده نیست اما مزمن است و می تواند به طور جدی به اندام های داخلی آسیب برساند. در کودکان می تواند منجر به کاهش رشد و مشکلات شناختی شود. برخی از انواع این بیماری می توانند بر پرندگان و دیگر پستانداران نیز تأثیر بگذارند.
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
نحوه شیوع بیماری شیستوزومیازیس؛ چگونه آن را دریافت می کنید؟
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، این عفونت از زمانی شروع می شود که فرد با آب شیرینی در تماس مستقیم قرار دارد که در آنجا انواع خاصی از حلزون آبی، حامل کرم هستند.
انگل ها هنگامی که فرد در حال شنا، شستشو یا دست و پا زدن در آب آلوده است وارد بدن می شوند. آنها همچنین می توانند با نوشیدن آب یا خوردن غذای آلوده، عفونت را دریافت کنند.
بسته به نوع کرم، بیماری شیستوزومیازیس می تواند بر موارد زیر تأثیر بگذارد:
- روده ها
- سیستم ادراری؛ خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می دهد
- کبد
- طحال
- ریه ها
- نخاع
- مغز
چرخه عفونت انگل از زمانی شروع می شود که تخم های کرم از طریق مدفوع و ادرار انسان هایی که قبلاً به آن مبتلا شده اند وارد آب شیرین می شوند. تخم ها در آب تخم می گذارند، لاروهای ریز رها می کنند و لاروها در داخل آب تولید مثل می کنند.
این کرم ها می توانند به پوست انسان نفوذ کرده و وارد جریان خون شوند؛ در آنجا از طریق رگ های خونی به ریه ها و کبد و سپس به رگ های اطراف روده و مثانه می روند.
بعد از گذشت چند هفته، کرم ها بالغ می شوند؛ جفت گیری می کنند و شروع به تولید تخم می کنند. این تخم ها از دیواره مثانه، روده یا هر دو عبور می کنند. سرانجام، آنها بدن را از طریق ادرار یا مدفوع ترک می کنند. در این مرحله، چرخه دوباره شروع می شود.
فرد مبتلا، نمی تواند آن را به شخص دیگری منتقل کند. انسان ها فقط از طریق آب آلوده، به این عفونت مبتلا می شوند.
موقعیت جغرافیایی شیوع بیماری شیستوزومیازیس
براساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، بیش از ۲۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان این بیماری را دارند.
مکان هایی که انگل در آنجا وجود دارند شامل موارد زیر است:
- آفریقا از جمله مصر و دره نیل
- آمریکای جنوبی و بخش هایی از کارائیب
- جنوب شرقی آسیا
- یمن، در خاورمیانه
بیلارزیا می تواند افراد را در هر سنی در یک منطقه آسیب دیده تحت تأثیر قرار دهد اما کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند عبارتند از:
- کودکان
- افرادی که در آب های شیرین شنا می کنند یا شغل مرتبط با دریاچه ها و رودخانه ها مانند ماهی گیری دارند
این بیماری در آمریکا و کشور های در حال توسعه رخ نمی دهد اما مردم پس از قرار گرفتن در معرض گونه های مرتبط با شیستوزوما، انگل ایجاد کننده بیماری شیستوزومیازیس، بثورات معروف به خارش شناگران یا درماتیت گردنی ایجاد کرده اند.
علائم بیماری شیستوزومیازیس
تأثیر عفونت بستگی به نوع کرم و مرحله عفونت دارد. علائم هنگامی رخ می دهد که بدن به تخم های کرم واکنش نشان دهد.
مرحله حاد
براساس اعلام CDC، علائم ممکن است بین ۱۴ تا ۸۴ روز طول بکشد. تقریباً ۳ تا ۸ هفته پس از عفونت، فرد ممکن است موارد زیر را تجربه کند:
- بثورات پوستی
- تب
- سردرد
- درد بدن یا میالژی
- مشکلات تنفسی
مرحله مزمن
بسیاری از افراد در مراحل اولیه علامتی نشان نمی دهند اما با پیشرفت بیماری ممکن است علائم دیده شوند. اگر انگل ها بر کبد یا روده ها اثر بگذارد، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- اسهال و یبوست
- خون در مدفوع
- زخم روده
- فیبروز کبد
- فشار خون بالا در ورید پورت یا فشار خون بالا در دستگاه گوارش
اگر انگل ها بر سیستم ادراری تأثیر بگذارند، ممکن است موارد زیر دیده شود:
- خون در ادرار
- ادرار دردناک
- خطر بالای سرطان مثانه
با گذشت زمان، کم خونی نیز می تواند ایجاد شود. در موارد نادر، انگل ممکن است بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر بگذارد.
براساس اعلام WHO، کودکان مبتلا ممکن است از عدم رشد کافی و کاهش مهارت یادگیری رنج ببرند.
تشخیص بیماری شیستوزومیازیس
اگر شخصی علامتی داشته باشد یا فکر کند ممکن است با آب آلوده تماس در تماس باشد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است او را به یک متخصص عفونی ارجاع دهد.
آنها باید برای گفتن موارد زیر به پزشک آماده باشند:
- به چه جایی سفر کرده اند
- چه مدت در آنجا بوده اند
- آیا با آب آلوده در تماس بوده اند یا خیر
- علائم و هنگامی که برای اولین بار ظاهر شده اند
- آیا بثورات خارش زا یا خون در ادرار داشته اند یا خیر
یک نمونه مدفوع یا ادرار نشان می دهد که تخم انگل در بدن شما وجود دارد یا خیر. پزشک ممکن است درخواست آزمایش خون کند.
این کرم حدود ۴۰ روز طول می کشد تا بالغ شود. نمونه خون ممکن است حداقل ۶ تا ۸ هفته پس از قرار گرفتن در معرض انگل، نتایج قابل اعتماد نشان ندهد.
اگر علائم روده ای وجود داشته باشد، ممکن است فرد حتی اگر آزمایش ادرار و خون منفی باشد، به بیوپسی روده احتیاج داشته باشد. بیوپسی مثانه نیز ممکن است نیاز شود.
ممکن است ۳ ماه بعد از بازگشت به خانه، حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد، معاینه برای فرد انجام شود زیرا ممکن است علائم دیرتر ظاهر شوند.
درمان بیماری شیستوزومیازیس
هیچ واکسنی برای این بیماری در دسترس نیست اما درمان می تواند به کاهش تأثیر عفونت کمک کند.
اگر نتیجه آزمایش فرد مثبت باشد، تا زمانی که آسیب و عوارض قابل توجهی نداشته باشد، یک دوره کوتاه از دارویی به نام پرازیکوانتل معمولاً مؤثر است. این دارو حتی در مرحله پیشرفته نیز می تواند کمک کننده باشد اما از عفونت مجدد جلوگیری نمی کند.
افرادی که در منطقه پرخطر زندگی می کنند می توانند یک دوز خوراکی منفرد از پرازیکوانتل را مصرف کنند تا احتمال ابتلا به عفونت و عوارض را کاهش دهند. افراد ممکن است سالانه به مدت چندین سال به این درمان نیاز داشته باشند.
جلوگیری از ابتلا به بیماری شیستوزومیازیس
CDC به مردم توصیه می کند از تماس با آب شیرین در مناطقی که احتمال آلودگی وجود دارد، خودداری کنند.
تصفیه آب با ید، باعث کشتن انگل نمی شود. هرکسی که در مناطق آلوده زندگی می کند، باید آب آشامیدنی را بجوشاند.
هرگونه تماس با آب آلوده، هرچند اندک، می تواند منجر به عفونت شود. به همین دلیل افراد باید قبل از حمام نیز آب را جوشانده و سپس آن را خنک کنند.
منبع : medicalnewstoday.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی