فتق دیسک بین مهره ای چه علتی دارد و چگونه درمان می شود ؟ | کافه پزشکی

دیسک ستون فقرات دارای یک مرکز ژله ای و نرم است که توسط لایه بیرونی محکم و لاستیکی (حلقه ای) محصور شده است. فتق دیسک بین مهره ای هنگامی ایجاد می شود که قسمت ژله ای از ناحیه حلقه ای دیسک بیرون بزند.

فتق دیسک بین مهره ای که ممکن است در هر بخشی از ستون فقرات رخ دهد، می تواند عصب مجاور را تحریک کند. بسته به جایی که دیسک در آن بیرون زده است، این قضیه می تواند منجر به درد، بی حسی یا ضعف در بازو یا پا شود. بسیاری از افراد هیچ علامتی ندارند و برای رفع مشکل نیز معمولا جراحی لازم نیست. همراه کافه پزشکی باشید

علائم فتق دیسک بین مهره ای

بیشتر بیرون زدگی ها در قسمت تحتانی کمر اتفاق می افتد؛ اگرچه ممکن است در گردن نیز ایجاد شود. علائم و نشانه ها بستگی به این دارد که دیسک در کجا قرار دارد و فشار دیسک بر روی عصب به چه صورت است. آنها معمولاً یک طرف بدن را تحت تأثیر قرار می دهند.

درد بازو یا پا: اگر فتق دیسک در قسمت تحتانی کمر باشد، معمولاً بیشترین درد را در باسن، ران و ماهیچه ساق پا احساس خواهید کرد. اگر دیسک فتق در مهره های گردنی شما باشد، معمولاً بیشترین درد را در شانه و بازو احساس خواهید کرد. این درد ممکن است هنگام سرفه یا عطسه شدید تر شود و اغلب به عنوان سوزنی یا سوزشی توصیف می شود.

تهوع یا سوزن سوزن شدن: افرادی که فتق دیسک بین مهره ای دارند، اغلب دچار بی حسی یا سوزن سوزن شدن در قسمت هایی از بدن هستند که توسط اعصاب آسیب دیده حمایت می شوند.

ضعف: ماهیچه هایی که توسط اعصاب آسیب دیده حمایت می شوند، دچار ضعف می شوند. این امر می تواند در بلند کردن وسایل و راه رفتن تاثیر بگذارد.

بدون علامت نیز می توانید باشید و متوجه نباشید که به این وضعیت دچار هستید تا اینکه یک تصویر از ستون فقرات شما گرفته شود.

علل فتق دیسک بین مهره ای

فتق دیسک غالبا نتیجه سایش تدریجی ناشی از پیری و وضعیتی به نام دژنراسیون دیسک است. با افزایش سن، انعطاف پذیری دیسک های بین مهره ای کاهش می یابد و مستعد پارگ حتی با فشار یا پیچش جزئی هستند.

بیشتر افراد نمی توانند علت دقیق را شناسایی کنند. بعضی اوقات، استفاده از عضلات کمری به جای عضلات پا و ران برای بلند کردن اجسام سنگین می تواند به فتق دیسک منجر شود. به ندرت یک واقعه آسیب زا مانند سقوط یا ضربه سنگین به کمر علت این اتفاق است.

عوامل خطر فتق دیسک بین مهره ای

عواملی که می توانند خطر =فتق دیسک را افزایش دهند عبارتند از:

اضافه وزن: وزن بیش از حد بدن باعث ایجاد فشار اضافی روی دیسک های کمر شما می شود.

شغل پر خطر: افرادی که مشاغل سنگین دارند، خطر بیشتری برای بروز مشکلات کمر دارند. بلند کردن مکرر، کشیدن و هل دادن اجسام نیز می تواند خطر را افزایش دهد.

ژنتیک: برخی از افراد به صورت ژنتیکی مستعد ایجاد این وضعیت هستند.

سیگار کشیدن: تصور می شود که سیگار کشیدن، باعث کاهش رسیدن اکسیژن به دیسک می شود و تجزیه دیسک را سرعت می بخشد.

عوارض فتق دیسک بین مهره ای

درست در بالای کمر، نخاع شما به پایان می رسد. آنچه از طریق کانال ستون فقرات ادامه می یابد، گروهی از ریشه های عصبی بلند است که به دم اسب (cauda equina) شباهت دارند. به ندرت، فتق دیسک می تواند کل کانال ستون فقرات از جمله اعصاب دم اسبی را فشرده کند که در این حالت برای جلوگیری از ضعف یا فلج دائمی ممکن است نیاز به عمل جراحی اضطراری باشد.

اگر موارد زیر را دارید، به دنبال مراقبت فوری باشید:

بدتر شدن علائم: درد، بی حسی یا ضعف می تواند تا حدی افزایش یابد که فعالیت های روزانه شما را مختل کند.

اختلال عملکرد مثانه یا روده: سندروم دم اسبی می تواند باعث بی اختیاری ادرار شود.

بی حسی ناحیه سدل: کاهش تدریجی احساس در قسمت داخلی ران، پشت پا و ناحیه اطراف روده.

جلوگیری از فتق دیسک بین مهره ای

برای جلوگیری از فتق دیسک، موارد زیر را انجام دهید:

ورزش. تقویت عضلات تنه ستون فقرات را تثبیت و پشتیبانی می کند.

حفظ حالت آناتومیک: این امر باعث کاهش فشار روی ستون فقرات و دیسک های شما می شود. کمر خود را صاف و هم تراز کنید؛ مخصوصا هنگام نشستن برای مدتی طولانی. اشیا سنگین را به درستی بلند کرده و اجازه دهید عمده فشار را پاها به جای کمر تحمل کنند.

وزن سالم خود را حفظ کنید: وزن بیش از حد فشار بیشتری به ستون فقرات و دیسک ها وارد می کند و باعث حساسیت بیشتر به فتق می شود.

سیگار کشیدن را ترک کنید: از مصرف هرگونه محصولات دخانی خودداری کنید.

تشخیص فتق دیسک بین مهره ای

در طی معاینه بدنی، پزشک کمر شما را از نظر حساسیت معاینه می کند. ممکن است از شما خواسته شود که صاف دراز بکشید و پاهای خود را به موقعیت های مختلف خم کنید تا به تعیین علت درد شما کمک کند.

در بیشتر موارد، معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی تمام موارد لازم برای تشخیص است. اگر پزشک شما مشکوک به بیماری دیگری است، ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را دستور می دهد:

تست های تصویربرداری

اشعه ایکس: اشعه X ساده فتق دیسک را تشخیص نمی دهد اما می تواند دلایل دیگر کمردرد مانند عفونت، تومور، مشکلات نخاعی یا شکستگی استخوان را رد کند.

سی تی اسکن: سی تی اسکن پرتوهای ایکس را از جهات مختلف می گیرد و سپس آنها را ترکیب می کند تا تصاویر مقطعی از ستون فقرات شما و ساختارهای اطراف آن ایجاد کند.

MRI: امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخلی بدن شما استفاده می شود. از این آزمایش می توان برای تأیید محل فتق و اعصاب درگیر استفاده کرد.

میلوگرام: قبل از اینکه اشعه ایکس گرفته شود، رنگی به مایع نخاعی تزریق می شود. این آزمایش می تواند فشار ناشی از فتق های متعدد یا سایر شرایط بر اعصاب را نشان دهد.

آزمایشات عصبی

مطالعات الکترومیوگرام و هدایت عصب، چگونگی حرکت تکانه های الکتریکی در امتداد بافت عصبی را اندازه گیری می کند. این امر می تواند به مشخص کردن محل آسیب عصبی کمک کند.

مطالعه هدایت عصب: این آزمایش ایمپالس های عصبی و عملکرد عضلات و اعصاب را از طریق الکترودهای قرار داده شده بر روی پوست شما اندازه گیری می کند.

الکترومیوگرافی (EMG): در طول EMG، پزشک شما الکترود سوزنی را از طریق پوست به عضلات مختلف وارد می کند. این تست فعالیت الکتریکی عضلات شما را هنگام انقباض و هنگام استراحت ارزیابی می کند.

درمان فتق دیسک بین مهره ای

درمان محافظه کارانه – عمدتا اصلاح فعالیت ها برای جلوگیری از حرکاتی که باعث درد و مصرف داروهای ضد درد می شود – علائم را در بیشتر افراد طی چند روز یا چند هفته تسکین می دهد.

دارو درمانی

داروهای بدون نسخه ضد درد: اگر درد شما خفیف تا متوسط ​​است، پزشک شما ممکن است داروهای بدون نسخه ضد درد مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم را توصیه کنند.

تزریق کورتیزون: اگر درد شما با داروهای خوراکی بهبود نیابد، پزشک ممکن است یک داروی کورتون را توصیه کند که می تواند به ناحیه اطراف اعصاب نخاعی تزریق شود. تصویربرداری ستون فقرات می تواند به راهنمایی سوزن کمک کند.

شل کننده های عضلانی: اگر اسپاسم عضلانی دارید ممکن است این موارد تجویز شوند. آرامبخش و سرگیجه از عوارض جانبی شایع هستند.

داروهای مخدری: به دلیل عوارض جانبی مواد مخدر و احتمال بروز اعتیاد، بسیاری از پزشکان از تجویز آنها برای فتق دیسک دریغ می کنند. اگر داروهای دیگر درد شما را تسکین نمی دهند، پزشک ممکن است مصرف کوتاه مدت مخدر ها مانند کدئین یا ترکیب اکسی کدون استامینوفن را در نظر بگیرد. آرام بخشی، تهوع، سردرگمی و یبوست عوارض جانبی این داروها هستند.

فیزیوتراپی

پزشک ممکن است فیزیوتراپی را برای کمک به درد شما پیشنهاد کند. فیزیوتراپی ها می تواند موقعیت ها و تمرین هایی را برای شما ارائه دهد که درد را به حداقل می رساند.

عمل جراحی

معدود افراد مبتلا درنهایت به عمل جراحی نیاز دارند. اگر درمان های محافظه کارانه بعد از شش هفته نتوانند علائم شما را بهبود ببخشند، پزشک ممکن است عمل جراحی را پیشنهاد کند؛ به خصوص اگر موارد زیر را داشته باشید:

• درد ضعیف کنترل شده
• تهوع یا ضعف
• دشواری در ایستادن یا راه رفتن
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده

تقریباً در همه موارد، جراحان فقط قسمت بیرون زده دیسک را برمی دارند. بندرت باید کل دیسک حذف شود. در این موارد، ممکن است مهره ها با استخوان دیگر پیوند داده شوند.

برای اجازه به روند همجوشی استخوان که ماه ها طول می کشد، سخت افزاری فلزی در ستون فقرات قرار می گیرد تا ثبات ستون فقرات را تأمین کند. به ندرت، جراح شما ممکن است عمل جراحی قرار دادن دیسک مصنوعی را پیشنهاد کند.

منبع : mayoclinic.org | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی