بیماری دیسانتری التهاب و عفونت روده است که باعث اسهال خونی شدید می شود. در بعضی موارد ممکن است مخاط نیز در مدفوع یافت شود. این بیماری معمولاً ۳ تا ۷ روز طول می کشد و به دلیل بهداشت ضعیف گسترش می یابد. به عنوان مثال، اگر فرد مبتلا پس از رفتن به دستشویی دست خود را شستشو ندهد، هر کسی که با او تماس داشته باشد در معرض خطر است.
این عفونت همچنین از طریق تماس با غذا یا آب آلوده پخش می شود. شستشوی مناسب دست ها و بهداشت صحیح می تواند به جلوگیری از ابتلا و انتشار آن کمک کند. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
انواع بیماری دیسانتری
اکثر افرادی که دچار این بیماری هستند، نوع باکتریایی یا نوع آمیبی را تجربه می کنند.
این بیماری ناشی از عفونت باکتری های شیگلا، کمپیلوباکتر، سالمونلا یا اشرشیا کلای است. اسهال ناشی از شیگلا به شیگلوز نیز معروف است. شیگلوز شایع ترین نوع بیماری دیسانتری است و حدود ۵۰۰۰۰۰ مورد هر ساله در آمریکا تشخیص داده می شود.
دیسانتری آمیبی ناشی از یک انگل تک سلولی است که روده ها را آلوده می کند و به عنوان بیماری آمبیازیس نیز شناخته می شود.
این بیماری معمولا در مناطق گرمسیری که از نظر بهداشتی ضعیف هستند یافت می شود. در کشور های پیشرفته، بیشتر موارد در افرادی اتفاق می افتد که به منطقه با شیوع بالای این بیماری سفر کرده اند.
چه عواملی باعث ایجاد بیماری دیسانتری می شود و چه کسی در معرض خطر است؟
شیگلوز و نوع آمیبی معمولاً از ضعف بهداشت ناشی می شود و این به محیط هایی مربوط می شود که افراد از طریق تماس با مدفوع آلوده به این بیماری دچار می شوند.
تماس با مدفوع آلوده از طریق موارد زیر امکان پذیر است:
- غذای آلوده
- آب آلوده و نوشیدنی های دیگر
- شستن نامناسب دست توسط افراد آلوده
- شنا در آب های آلوده مانند دریاچه ها یا استخرها
- تماس فیزیکی
کودکان بیشتر در معرض خطر شیگلوز هستند اما هرکسی می تواند آن را در هر سنی دریافت کند.
شیگلوز بیشتر در بین افرادی که با فرد آلوده ارتباط نزدیک دارند مانند موارد زیر دیده می شود:
- در خانه
- در مراکز مراقبت روزانه
- در مدارس
- در خانه های سالمندان
نوع آمیبی در درجه اول با خوردن غذای آلوده یا نوشیدن آب آلوده در مناطق گرمسیری که دارای بهداشت ضعیف هستند پخش می شود.
تشخیص بیماری دیسانتری
در صورت عدم درمان، این بیماری ممکن است منجر به کم آبی شدید شود و تهدید کننده حیات باشد.
در وقت ملاقات، پزشک علائم و هرگونه سفر اخیر را بررسی خواهد کرد. باید به سفرهای خارج از کشور توجه داشته باشید. این اطلاعات می تواند به پزشک شما کمک کند تا علت احتمالی علائم را دریابد.
بسیاری از شرایط می تواند باعث اسهال شود. اگر علائم این اختلال را ندارید، پزشک شما آزمایش های تشخیصی را برای تعیین اینکه کدام باکتری ها باعث وضعیت شده اند درخواست می دهد. این آزمایش ها شامل آزمایش خون و کشت مدفوع هستند.
درمان بیماری دیسانتری
شیگلوز خفیف معمولا فقط با استراحت و نوشیدن مایعات فراوان درمان می شود. داروهای بدون نسخه مانند بیسموت سابلیسیلات می توانند به تسکین گرفتگی روده و اسهال کمک کنند. شما باید از مصرف داروهایی که حرکت روده ها را کند می کنند مانند لوپرامید یا آتروپین دیفنوکسیلات اجتناب کنید.
شیگلوز شدید می تواند با آنتی بیوتیک ها درمان شود اما باکتری های ایجاد کننده آن اغلب مقاوم هستند. اگر پزشک شما آنتی بیوتیک تجویز کرده است و بعد از چند روز بهبودی نمی بینید، به پزشک اطلاع دهید. باکتری های شیگلا ممکن است مقاوم باشند و پزشک ممکن است نیاز به تنظیم مجدد برنامه درمانی شما داشته باشد.
نوع آمیبی با مترونیدازول یا تینیدازول درمان می شود. این داروها انگل ها را از بین می برند. در بعضی موارد، یک داروی پیگیری برای اطمینان از عدم وجود انگل ها داده می شود.
در موارد شدید، پزشک ممکن است مایعات داخل وریدی (IV) را برای جایگزینی مایعات و جلوگیری از کم آبی بدن توصیه کند.
عوارض احتمالی بیماری دیسانتری
در بعضی موارد، این بیماری می تواند منجر به عوارض زیر شود:
آرتریت پس از عفونت: این مورد در حدود ۲ درصد از افرادی که یک نوع خاص از باکتری شیگلا به نام S. flexneri دریافت می کنند، تأثیر می گذارد. این افراد می توانند درد مفاصل، سوزش چشم و ادرار دردناک را تجربهد کنند. آرتریت پس از عفونت می تواند ماهها یا سالها ادامه داشته باشد.
عفونت های جریان خون: این مورد نادر است و به احتمال زیاد در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف مانند افراد مبتلا به HIV یا سرطان تأثیر می گذارد.
تشنج: گاهی اوقات کودکان خردسال می توانند تشنج عمومی داشته باشند. هنوز مشخص نیست که چرا این اتفاق می افتد. این عارضه بطور کلی بدون درمان برطرف می شود.
سندروم همولیتیک اورمیک (HUS): یک نوع باکتری شیگلا، S. dysenteriae، گاهی اوقات می تواند با ساختن سمی که سلول های قرمز خون را از بین می برد، باعث HUS شود.
در موارد نادر، دیسانتری می تواند منجر به گسترش آبسه یا انگل ها به ریه ها یا مغز شود.
چطور می توان از ابتلا به بیماری دیسانتری جلوگیری کرد؟
از شیگلوز می توان با روش های خوب بهداشتی مانند موارد زیر جلوگیری کرد:
- شستن مکرر دست
- هنگام تعویض پوشک نوزاد بیمار، مراقب باشید
- بستن دهان هنگام شنا
بهترین راه برای جلوگیری از بیماری های آمیبی این است که هنگام بازدید از کشور های در حال توسعه، مراقب آنچه که می خورید و می نوشید باشید.
منبع : healthline.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی