استفراغ یک رفلکس غیرقابل کنترل است که باعث می شود محتویات معده از طریق دهان از بدن خارج شوند. حالت تهوع اصطلاحی است که توصیف کننده احساس یحتمل بودن وقوع استفراغ است اما در واقع به مرحله استفراغ نرسیده است.
هر دو حالت تهوع و استفراغ علائم بسیار متداولی هستند و می تواند در اثر طیف وسیعی از عوامل ایجاد شوند. آنها هم در کودکان و هم در بزرگسالان رخ می دهند اگرچه در زنان باردار و افرادی که تحت درمان سرطان قرار می گیرند شایع تراست. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
چه عواملی باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ می شوند؟
حالت تهوع و استفراغ ممکن است با هم یا جداگانه رخ دهند. آنها می توانند در اثر شرایط جسمی و روحی زیادی ایجاد شوند.
علل ایجاد حالت تهوع
شایع ترین دلایل تهوع شامل درد شدید – معمولاً ناشی از آسیب یا بیماری – و قرار داشتن در سه ماهه اول بارداری است. همچنین علل نسبتاً شایع دیگری وجود دارد از جمله :
- دریا زدگی
- فشار عاطفی
- سوء هاضمه
- مسمومیت غذایی
- ابتلا به ویروس ها
- قرار گرفتن در معرض سموم شیمیایی
اگر سنگ های صفراوی دارید، احتمالاً حالت تهوع را تجربه خواهید کرد.
ممکن است متوجه شوید که بوهای خاصی احساس تهوع را به وجود می آورد. این حالت یک علامت بسیار شایع در سه ماهه اول بارداری است، اگرچه ممکن است در افرادی که باردار نیستند نیز رخ دهد. حالت تهوع ناشی از بارداری معمولاً تا سه ماهه دوم یا سوم از بین می رود.
علل استفراغ در کودکان
شایع ترین علا استفراغ در کودکان، عفونت های ویروسی و مسمومیت غذایی است. با این حال، استفراغ می تواند ناشی از موارد زیر باشد :
- بیماری حرکتی شدید
- سرفه
- تب بالا
- پرخوری
در نوزادان بسیار کوچک، انسداد روده می تواند باعث استفراغ مداوم شود. روده با ضخیم شدن عضلات، فتق، سنگ کیسه صفرا یا تومورها ممکن است مسدود شود. این حالت غیر معمول است اما در صورت بروز استفراغ غیر قابل توضیح در کودک، باید مورد بررسی قرار گیرد.
علل استفراغ در بزرگسالان
بزرگسالان به ندرت دچار استفراغ می شوند. در صورت بروز معمولا عفونت باکتریایی یا ویروسی یا نوعی مسمومیت غذایی باعث استفراغ می شود. در برخی موارد، استفراغ می تواند نتیجه سایر بیماری ها باشد، به خصوص اگر منجر به سردرد یا تب شدید شود.
شرایط مزمن شکمی
بیماری مزمن یا طولانی مدت معده اغلب می تواند باعث تهوع و استفراغ شود. این شرایط می تواند با علائم دیگری مانند اسهال، یبوست و درد معده نیز همراه باشد. این شرایط مزمن شامل عدم تحمل مواد غذایی، مانند بیماری سلیاک و پروتئین لبنیات و عدم تحمل لاکتوز است.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک بیماری شایع در شکم است که باعث نفخ، حالت تهوع، استفراغ، سوزش قلب، خستگی و گرفتگی می شود. این بیماری هنگامی رخ می دهد که قسمت هایی از روده بیش از حد فعالیت کنند. پزشکان معمولاً IBS را با شناسایی علائم و رد سایر شرایط معده و روده تشخیص می دهند.
بیماری کرون یک بیماری التهابی است که به طور معمول بر روده ها تأثیر می گذارد، اگرچه ممکن است در هر نقطه از دستگاه گوارش بروز کند. بیماری کرون یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به بافت سالم روده حمله می کند و باعث التهاب، حالت تهوع، استفراغ و درد می شود. پزشکان معمولاً بیماری کرون را با استفاده از کولونوسکوپی تشخیص می دهند؛ روشی که از یک دوربین کوچک برای دیدن روده بزرگ استفاده می کند. بعضی اوقات برای کمک به تشخیص بیماری به یک نمونه مدفوع نیز نیاز می شود.
سبک غلط زندگی
انتخاب های خاص در شیوه زندگی می تواند شانس ابتلا به حالت تهوع و استفراغ را افزایش دهد.
مصرف مقدار زیاد الکل می تواند باعث آسیب به پوشش روده شود. الکل همچنین می تواند با اسید معده واکنش نشان دهد. هر دو مورد باعث بروز تهوع و استفراغ می شوند. در برخی موارد، مصرف زیاد الکل همچنین می تواند باعث خونریزی در دستگاه گوارش شود.
اختلالات اشتها
اختلال در خوردن غذا هنگامی است که فرد عادات و رفتارهای غذایی خود را بر اساس تصویر بدن ناسالم تنظیم می کند. این می تواند باعث تهوع و استفراغ شود.
بولیمیا نوعی اختلال غذایی است که در آن فرد برای خالی کردن معده از غذایی که مصرف کرده، استفراغ را عمداً القا می کند. افراد مبتلا به بی اشتهایی نیز به دلیل گرسنگی و اسید معده اضافی ممکن است احساس تهوع کنند.
شرایط جدی
اگرچه نادر است اما استفراغ بعضی اوقات ممکن است به عنوان علامت یک بیماری جدی تر عمل می کند از جمله :
- مننژیت
- آپاندیسیت
- ضربه مغزی
- تومور مغزی
- میگرن
اگر به طور مداوم استفراغ می کنید، به پزشک مراجعه کنید.
مراقبت های فوری در هنگام تهوع و استفراغ
اگر بیش از یک هفته حالت تهوع دارید یا استفراغ می کنید، مراقبت پزشکی نیاز می شود. بیشتر موارد استفراغ در طی ۶ تا ۲۴ ساعت پس از اولین بار، برطرف می شود.
زیر ۶ سال
کودکان زیر ۶ سال با شرایط زیر به درمان فوری نیاز دارند :
- هم استفراغ دارد و هم اسهال
- استفراغ جهشی دارد
- علائم کمبود آب بدن مانند پوست چروکیده، تحریک پذیری، نبض ضعیف یا کاهش هوشیاری را نشان می دهد
- بیش از دو یا سه ساعت استفراغ کرده است
- تب بالای ۱۰۰ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد) دارد
- بیش از شش ساعت ادرار نکرده است
بالای ۶ سال
کودکان بالای ۶ سال با شرایط زیر به درمان فوری نیاز دارند :
- استفراغ بیش از ۲۴ ساعت به طول انجامیده است
- علائم کم آبی بدن وجود دارد
- کودک بیش از شش ساعت ادرار نکرده است
- کودک به نظر گیج یا بی حال است
- کودک تب بالاتر از ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۹ درجه سانتیگراد) دارد
بزرگسالان
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، مراقبت های فوری را انجام دهید :
- سردرد شدید
- سفتی گردن
- بی حالی
- گیجی
- وجود خون در استفراغ
- ضربان قلب تند
- تنفس سریع و پی در پی
- تب بیش از ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۹ درجه سانتیگراد)
- کاهش هوشیاری
- درد شدید یا مداوم شکم
درمان تهوع و استفراغ
برای تسکین حالت تهوع و استفراغ از روش های متعددی نظیر درمان های خانگی و داروهای مختلف می توانید استفاده کنید.
خود درمانی برای حالت تهوع
برای درمان حالت تهوع در خانه می توانید از موارد زیر استفاده کنید :
- غذاهای ساده و سبک مانند نان و کراکر مصرف کنید.
- از خوردن هر غذایی که بسیار شیرین یا چرب و سرخ شده است خودداری کنید.
- مایعات سرد بنوشید.
- بعد از غذا از هرگونه فعالیتی خودداری کنید.
- یک فنجان چای زنجبیل بنوشید.
خود درمانی برای استفراغ
- تعداد وعده های غذایی خود را افزایش دهید اما حجم وعده ها را کم کنید.
- مقدار زیادی مایعات شفاف بنوشید اما به صورت جرعه های کوچک.
- از خوردن هر نوع غذاهای جامد خودداری کنید تا استفراغ متوقف شود.
- استراحت کافی داشته باشید.
- منع استفاده از داروهایی که ممکن است معده شما را اذیت کند مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا کورتیکواستروئیدها.
- برای جایگزینی الکترولیت های از دست رفته، از محلول های الکترولیتی خوراکی استفاده کنید.
مراقبت پزشکی
قبل از تجویز دارو، پزشک از شما درباره زمان شروع تهوع و استفراغ سوال می کند. آنها همچنین ممکن است از شما در مورد عادات غذایی بپرسند و تشخیص دهند چه چیزی باعث ایجاد یا بدتر شدن استفراغ و حالت تهوع شده است.
تعدادی از داروهای تجویزی که می توانند حالت تهوع و استفراغ را کنترل کنند عبارتند از پرومتازین، دیفن هیدرامین، تری متوبنزامید و اندانسترون. از این داروها در زمان بارداری نیز می توانید استفاده کنید.
منبع : healthline.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی