سردرد تنشی Tension Headache معمولاً یک درد پراکنده و خفیف تا متوسط در سر شماست که اغلب به عنوان احساس بستن باند محکم در اطراف سر شما توصیف می شود. سردرد تنشی شایع ترین نوع سردرد است اما علل آن به خوبی درک نشده است.
درمان سردرد تنشی تا حدودی بسیار موثر است. مدیریت سردرد تنشی اغلب شامل تعادل بین تقویت عادت های سالم، یافتن روش های درمانی غیر دارویی و یا استفاده مناسب از داروها است. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
علائم سردرد تنشی
علائم و نشانه های سردرد تنشی عبارتند از :
- سردرد کسل کننده
- احساس سفتی یا فشار در پیشانی یا طرفین و پشت سر شما
- تندرنس در عضلات پوست سر، گردن و شانه
سردردهای تنشی به دو دسته اصلی اپیزودیک و مزمن تقسیم می شوند.
سردرد تنشی اپیزودیک
سردردهای تنشی اپیزودیک می توانند از ۳۰ دقیقه تا هفته ها ادامه داشته باشند. سردردهای تنشی اپیزودیک معمولا کمتر از ۱۵ روز در ماه (حداقل سه ماه) رخ می دهند. این سردرد ها ممکن است به فرم مزمن تبدیل شوند.
سردردهای تنشی مزمن
این نوع سردرد تنشی، ساعت ها طول می کشد و ممکن است مداوم باشد. اگر سردردهای شما حداقل برای بیشتر از ۱۵ روز در ماه و به مدت حداقل سه ماه رخ دهد، مزمن محسوب می شود.
تمایز سردرد تنشی و میگرن
تمایز سردرد تنشی و میگرن می تواند دشوار باشد. به علاوه، اگر شما دچار سردردهای تنشی مکرر هستید، می توانید میگرن نیز داشته باشید.
برخلاف برخی از انواع میگرن، سردردهای تنشی معمولاً با اختلالات بینایی، حالت تهوع یا استفراغ همراه نیستند. اگرچه فعالیت بدنی به طور معمول درد میگرن را تشدید می کند اما سردرد تنشی را بدتر نمی کند. افزایش حساسیت به نور یا صدا می تواند با سردرد تنشی رخ دهد اما این علائم شایع نیست.
چه موقع به دنبال درمان فوری باشیم ؟
اگر هر یک از این علائم را دارید، به دنبال مراقبت های فوری باشید :
- سردرد شدید و ناگهانی
- سردرد همراه با تب، سفتی گردن، سردرگمی ذهنی، تشنج، دید دوگانه، ضعف، بی حسی یا مشکلات گفتاری
- سردرد بعد از آسیب دیدگی سر
علل سردرد تنشی
علت سردرد تنشی مشخص نیست. کارشناسان فکر می کردند سردردهای تنشی ناشی از انقباض عضلات در صورت، گردن و پوست سر به دلیل افزایش تنش یا استرس باشد اما تحقیقات نشان می دهد که انقباض عضلات نقش اساسی ندارند.
رایج ترین نظریه از حساسیت شدید در برابر درد پشتیبانی می کند. تندرنس عضله، علامت شایع در سردردهای تنشی، ممکن است ناشی از یک سیستم حساسیت درد باشد. استرس شایع ترین علت تحریک سردرد تنشی است.
عوارض سردرد تنشی
از آنجا که سردردهای تنشی بسیار رایج هستند، تأثیر آنها بر بهره وری شغلی و کیفیت کلی زندگی قابل توجه است؛ به خصوص اگر مزمن باشند.
جلوگیری از ایجاد سردرد تنشی
علاوه بر ورزش منظم، تکنیک هایی مانند تمرین بیوفیدبک و آرامش درمانی می تواند به کاهش استرس کمک کند.
آموزش بیوفیدبک : این تکنیک به شما می آموزد تا پاسخ های خاص بدن را کنترل کنید. در طول جلسه بیوفیدبک، شما به دستگاه هایی متصل می شوید که عملکرد بدن مانند فشار عضله، ضربان قلب و فشار خون را کنترل و به شما بازخورد می دهند؛ سپس می آموزید که چگونه تنش ماهیچه ها و ضربان قلب خود را کاهش داده و بدن خود را مدیریت کنید.
رفتار درمانی شناختی : این نوع گفتار درمانی ممکن است به شما در یادگیری مدیریت استرس و کاهش دفعات و شدت سردردهای شما کمک کند.
سایر تکنیک های آرامش : هر چیزی که به شما در دادن آرامش کمک می کند از جمله تنفس عمیق، یوگا، مدیتیشن و آرامش پیشرونده عضلات، ممکن است به بهبود سردردهای شما کمک کند. می توانید با استفاده از کتاب یا ابزار های آموزشی، تکنیک های آرامش را در کلاس ها یا خانه یاد بگیرید.
استفاده از داروها همراه با تکنیک های مدیریت استرس ممکن است بسیار موثر باشد.
علاوه بر این، داشتن سبک زندگی سالم ممکن است به جلوگیری از سردرد کمک کند :
- به اندازه کافی، اما نه زیاد بخوابید
- سیگار نکشید
- به طور منظم تمرین کنید
- وعده های غذایی منظم و متعادل بخورید (می توانید از برنامه رژیم غذایی آنلاین کافه پزشکی استفاده کنید)
- نوشیدن مقدار زیادی آب
- مصرف الکل، کافئین و شکر را محدود کنید.
تشخیص سردرد تنشی
اگر سردردهای مزمن یا مکرر دارید، پزشک ممکن است معاینات جسمی و عصبی را انجام دهد؛ بنابراین سعی کنید با استفاده از این روش ها نوع و علت سردردهایتان را مشخص کنید :
توضیح درد شما
حتما این جزئیات را به پزشک اعلام کنید :
- مشخصات درد : درد شما ضربان دار است یا ثابت ؟ تیز یا سوزنی ؟
- شدت درد : یک شاخص خوب از شدت سردرد شما این است که در حین داشتن سردرد چقدر قادر به انجام فعالیت هستید. آیا شما قادر به انجام کار هستید؟ آیا سردرد شما را از خواب بیدار می کند یا از به خواب رفتن شما جلوگیری می کند؟
- محل درد : آیا درد در تمام سر است یا فقط در یک طرف سر، یا فقط روی پیشانی یا پشت چشم خود احساس درد می کنید؟
تست های تصویربرداری
اگر سردردهای غیرمعمول یا پیچیده دارید، پزشک ممکن است آزمایش هایی را تجویز کند تا علل جدی درد سر مانند تومور را رد کند. دو آزمایش متداول که برای تصویربرداری از مغز شما استفاده می شود عبارتند از :
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) : اسکن MRI از میدان مغناطیسی، امواج رادیویی و فناوری رایانه ای برای تولید تصاویر واضح استفاده می کند.
- توموگرافی کامپیوتری (CT) : سی تی اسکن یک روش تصویربرداری تشخیصی است که با استفاده از یک سری پرتو ایکس، نمای کلی از مغز شما ارائه می دهد.
درمان سردرد تنشی
برخی از مبتلایان به سردرد تنشی به دنبال مراقبت پزشکی نیستند و سعی می کنند به تنهایی درد را درمان کنند. متأسفانه، استفاده مکرر از داروهای بدون نسخه (OTC) می تواند باعث ایجاد سردردهای بیش از حد شود.
داروهای درمان فوری
داروهای متنوعی چه OTC و چه با نسخه، برای کاهش درد موجود است از جمله :
مسکن ها : تسکین دهنده های درد OTC معمولاً اولین خط درمانی برای کاهش درد است. داروهای تجویز شده شامل ناپروکسن، ایندومتاسین و کتورولاک هستند.
داروهای ترکیبی : آسپرین یا استامینوفن یا هر دو اغلب با کافئین یا یک داروی آرام بخش در یک داروی واحد ترکیب می شوند. داروهای ترکیبی ممکن است از داروهای تسکین دهنده تک ماده مؤثر تر باشد.
تریپتان ها و مخدر ها : برای افرادی که میگرن و سردرد تنشی اپیزودیک را تجربه می کنند، یک تریپتان می تواند هر دو سردرد را تسکین دهد. مواد مخدر به دلیل عوارض جانبی و احتمال وابستگی، به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.
داروهای پیشگیرانه
پزشک شما ممکن است داروهایی را برای کاهش دفعات و شدت حملات تجویز کند به خصوص اگر سردردهای مکرر یا مزمنی داشته باشید که با داروهای ضد درد و سایر روش های درمانی تسکین نمی یابد.
داروهای پیشگیرانه ممکن است شامل موارد زیر باشد :
ضد افسردگی های سه حلقه ای : داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای ، از جمله آمی تریپتیلین و پروتریتیلین، رایج ترین داروها برای جلوگیری از سردردهای تنشی هستند. عوارض جانبی این داروها ممکن است شامل یبوست، خواب آلودگی و خشکی دهان باشد.
سایر داروهای ضد افسردگی : همچنین شواهدی وجود دارد که استفاده از داروهای ضد افسردگی ونلافاکسین و میرتازاپین موثر است.
ضد تشنج ها و شل کننده های عضلانی : داروهای دیگری که ممکن است از بروز سردردهای تنشی جلوگیری کنند شامل ضد تشنج ها مانند توپیرامات است. مطالعه بیشتری برای تایید این داروها لازم است.
داروهای پیشگیرانه ممکن است چندین هفته یا بیشتر طول بکشد تا در بدن شما فعال شود. بنابراین اگر کمی بعد از شروع مصرف دارو شاهد بهبودی نبودید، ناامید نشوید.
سبک زندگی و داروهای خانگی
استراحت، بسته های یخ یا یک حمام گرم و طولانی ممکن است همه چیزهایی باشد که برای رفع سردرد تنشی نیاز دارید. برخی از موارد زیر را امتحان کنید :
سطح استرس خود را مدیریت کنید : یکی از راه های کمک به کاهش استرس، برنامه ریزی آینده و سازماندهی روزمره شما است. روش دیگر این است که زمان بیشتری برای استراحت اختصاص دهید.
استفاده از گرما یا سرما : برای گرما از بطری آب گرم، کمپرس گرم یا حوله گرم استفاده کنید. حمام گرم یا دوش نیز ممکن است کمک کند. برای سرما از بسته یخ یا سبزیجات یخ زده در یک پارچه استفاده کنید.
منبع : mayoclinic.org | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی