کدئین یک داروی ضد درد مخدری است که برای درمان درد خفیف تا متوسط به کار می رود.
کدئین با میل خیلی کمتری نسبت به مورفین به یک گیرنده مخدری خاص معروف به گیرنده mu-opioid متصل می شود؛ در واقع اثرات تسکین دهنده درد آن بسیار کمتر از مورفین است. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
اطلاعات مهم کدئین
در صورت داشتن مشکلات شدید تنفسی، انسداد در معده یا روده و یا حملات مکرر آسم نباید از کدئین استفاده کنید.
کدئین می تواند باعث کاهش یا توقف کامل تنفس شود و ممکن است وابستگی ایجاد کند. سو مصرف این دارو می تواند باعث اعتیاد و اوردوز و مرگ شود. مخصوصا در افراد و کودکانی که دارو برای آن ها تجویز نشده است.
کدئین برای افراد زیر ۱۸ سال مورد تایید نیست.
مصرف کدئین با الکل یا داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی می شود یا تنفس شما را آهسته می کند می تواند عوارض مرگباری ایجاد کند.
دسته دارویی کدئین
- ضد درد، مواد مخدر
- ضد سرفه
فارماکولوژی کدئین
این دارو با اتصال به گیرنده های مخدری در CNS باعث مهار مسیر صعودی درد و تغییر درک و پاسخ به درد می شود. سرکوب سرفه با اثر مستقیم در مدولا ایجاد می شود.
قبل از مصرف کدئین
در صورت داشتن حساسیت به کدئین و یا وجود موارد زیر، نباید از آن استفاده کنید:
- مشکلات تنفسی یا آسم شدید
- انسداد در معده یا روده
- حملات مکرر آسم
در بعضی از افراد کدئین به سرعت در کبد تجزیه می شود و به بالاتر از حد طبیعی در بدن می رسد که می تواند باعث مشکلات تنفس خطرناک و مرگ بار شود، مخصوصا در کودکان.
برای مطمئن شدن از اینکه مصرف این دارو برای شما بی خطر است به پزشک خود وجود موارد زیر را اطلاع دهید:
- بیماری کبدی
- آسم، COPD، آپنه خواب و بیماری های تنفسی دیگر
- انحنای غیر طبیعی ستون فقرات که بر تنفس تأثیر می گذارد
- بیماری کلیه
- ضربه به سر و تومور مغز
- فشار خون پایین
- انسداد معده و روده
- بیماری های کیسه صفرا و پانکراس
- تیروئید کم کار
- بیماری آدیسون یا اختلال غده فوق کلیه
- پروستات بزرگ، مشکلات ادراری و بیماری ذهنی، اعتیاد به مواد مخدر
برخی از داروها می توانند با کدئین تداخل داشته باشند و باعث سندرم سروتونین شوند.
اگر از داروهای گیاهی یا داروهای ضد افسردگی، بیماری ذهنی، بیماری پارکینسون، میگرن، عفونت جدی و پیشگیری از تهوع و استفراغ مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید. قبل از ایجاد هر تغییر در زمان و نحوه مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف در بارداری کدئین
استفاده از این دارو در بارداری باعث وابستگی نوزاد به دارو و باعث بروز سندروم محرومیت از دارو می شود که تهدید کننده حیات نوزاد است. نوزادان متولد شده با وابستگی به دارو نیاز به مراقبت پزشکی برای چندین هفته دارد. اگر باردار هستید و یا برنامه بارداری دارید با پزشک خود اطلاع دهید.
هنگام شیردهی از مصرف کدئین خودداری کنید. این دارو می تواند وارد شیر مادر شود و باعث خواب آلودگی، مشکلات تنفسی و مرگ شود.
نحوه مصرف کدئین
کدئین را دقیقا طبق دستورالعمل روی برچسب دارو یا تجویز پزشک مصرف کنید. از استفاده از دارو برای مدت طولانی تر و یا مقدار کمتر یا بیشتر از تجویز پزشک خودداری کنید.
هرگز داروی خود را به دیگران ندهید مخصوصا افرادی که سابقه سو مصرف مواد یا اعتیاد دارد. سو استفاده از مواد مخدر می تواند باعث اعتیاد، اوردوز یا مرگ شود. مخصوصا کودکان و افرادی که بدون نسخه دارو مصرف می کنند. فروش و دادن دارو به افراد دیگر غیر مجاز است.
اگر مصرف کدئین معده شما را ناراحت می کند آن را همراه غذا یا شیر مصرف کنید.
مصرف روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب هنگام مصرف این دارو از یبوست جلوگیری می کند. قبل از مصرف ملین از پزشک خود مشورت بگیرید.
بعد استفاده طولانی مدت از این دارو، از قطع ناگهانی دارو خودداری کنید زیرا ممکن است علائم ناخوشایند محرومیت از دارو را به همراه داشته باشد.
دارو را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
فراموش کردن یک دوز کدئین
کدئین یک داروی ضد درد است و در صورت نیاز مصرف می شود ولی اگر در برنامه مصرف قرار دارید به محض یادآوری آن دوز را مصرف کنید و بعد به برنامه قبلی برگردید. استفاده از داروی بیشتر برای جبران دوز فراموش شده ممنوع است.
در صورت اوردوز با اورژانس تماس بگیرید.ا وردوز کدئین باعث مرگ می شود. مخصوصا در کودکان وافرادی که بدون نسخه دارو مصرف می کنند.
عوارض اوردوز: ضعف شدید عضلات، پوست سرد و مرطوب، کاهش تنفس، خواب آلودگی یا کما.
هشدارها هنگام مصرف کدئین
از الکل استفاده نکنید زیرا عوارض خطرناک یا مرگ ممکن است رخ دهد.
کدئین بر فکر و رفتار شما اثر می گذارد. تا زمانی که دارو اثر دارد از رانندگی یا کار با ماشین آلات خودداری کنید. سرگیجه یا خواب آلودگی شدید می تواند باعث اشتباه یا تصادف شود.
عوارض جانبی کدئین
اگر علائم حساسیت به دارو را دارید با مرکز اورژانس تماس بگیرید: کهیر، تنگی نفس، تورم صورت، لب، زبان یا گلو.
کدئین می تواند باعث کاهش تنفس شود. نزدیکان شما در صورتی که تعداد تنفس شما کاهش پیدا کرد و یا به صورت کامل متوقف شد، لب های شما آبی رنگ شد و یا اگر از خواب بیدار نشدید باید با اورژانس تماس بگیرند.
در صورت پیدا شدن علائم زیر به پزشک خود مراجعه کنید:
- تنفس پر سروصدا و کم عمق
- ضربان قلب آهسته و نبض ضعیف
- احساس سبک سری
- گیجی، بی قراری، توهم یا رفتارهای غیرمعمول
- احساس شدید خوشحالی یا ناراحتی
- تشنج
- مشکلات ادرار
- سطح پایین کورتیزول، تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها، سرگیجه، خستگی یا ضعیف شدن
در صورت بروز علائم سندرم سروتونین، فوراً به پزشک مراجعه کنید: بی قراری، توهم، تعریق، تب، لرزیدن، ضربان تند قلب، سفتی ماهیچه ها، از دست دادن هماهنگی، تهوع، استفراغ یا اسهال.
عوارض جانبی جدی در بزرگسالان یا کسانی که اضافه وزن یا سو تغذیه و ضعف دارند بیشتر رخ می دهد.
مصرف طولانی داروهای مخدر ممکن است بر باروری مرد و زن تاثیر بگذارد.
رایج ترین عوارض جانبی کدئین عبارتند از :
- احساس سرگیجه و خواب آلودگی
- تهوع، استفراغ، دل درد
- یبوست
- تعریق
- خارش خفیف یا بثورات پوستی
تداخلات دارویی کدئین
مطمئن باشید که پزشک از مصرف داروهای دیگر توسط شما اطلاع دارد:
- داروهای سرماخوردگی و آسم، داروهای گشاد کننده برونش و داروهای مدر
- داروهای درمان بیماری های حرکتی، سندروم روده تحریک پذیر و مثانه پرکار
- دیگر داروهای مخدری، داروهای ضد سرفه
- آرامبخش ها
- داروهای خواب آور، قرص خواب، شل کننده عضلات، دارو برای درمان اختلالات خلقی یا بیماری روانی
- داروهایی که بر میزان سروتونین بدن شما تأثیر می گذارند، داروهای ضد افسردگی، بیماری پارکینسون، میگرن، عفونت شدید، تهوع و استفراغ
بیماری هایی که ممکن است با کدئین تداخل داشته باشند عبارتند از :
- اختلال در تحرک دستگاه گوارش
- اسهال عفونی
- بیماری کبد
- مسمومیت حاد الکل
- وابستگی به مواد مخدر
- انسداد دستگاه گوارش
- افت فشار خون
- افزایش فشار داخل جمجمه
- دپرسیون تنفسی
- نارسایی آدرنال
- اسپاسم صفراوی
- کم کاری تیروئید
- اختلال عملکرد کلیه
- اختلالات تشنج
- احتباس ادرار
- آریتمی
این دارو و همه دارو ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید. هرگز داروی خود را به دیگران توصیه نکنید. دارو را فقط برای کاربرد نسخه شده مصرف کنید.
منبع : drugs.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی