اطلاعات دارویی : لووتیروکسین Levothyroxine | کافه پزشکی
لووتیروکسین دارویی است که برای درمان هیپوتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید به کار می رود. لووتیروکسین همچنین می تواند برای درمان گواتر و درمان انواع خاصی از سرطان تیروئید نیز به کار رود.
لووتیروکسین دارویی است که نیاز به تجویز پزشک دارد و در اشکال قرص و کپسول خوراکی موجود است. فرم تزریقی آن نیز موجود است که فقط توسط کادر درمانی تزریق می شود. همراه کافه پزشکی باشید
قرص خوراکی لووتیروکسین با نام های تجاری لووکسیل، سینتروئید و یونیتروئید موجود است. در بعضی موارد، یک برند ممکن است تمام فرم ها و قدرت های مختلف دارو را تولید نکند.
ممکن است قرص خوراکی لووتیروکسین در درمان ترکیبی نیز به کار رود؛ به این معنا که برای اثربخشی بیشتر، باید همراه دارو های دیگر استفاده شود.
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
عملکرد لووتیروکسین
لووتیروکسین به کلاس دارویی هورمون ها تعلق دارد. (کلاس دارویی به گروهی از دارو ها گفته می شود که روش کار مشابهی دارند و معمولا برای درمان شرایط یکسانی استفاده می شوند.)
عوارض جانبی لووتیروکسین
قرص لووتیروکسین باعث خواب آلودگی نمی شود ولی می تواند عوارض جانبی دیگری داشته باشد.
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- افزایش اشتها
- کاهش وزن
- حساسیت به گرما
- تعریق بیش از حد
- سردرد
- بیش فعالی
- بی قراری
- اضطراب
- تحریک پذیری
- تغییرات مود
- مشکلات خواب
- خستگی
- لرز
- ضعف عضلانی
- تغییر در قاعدگی
- ریزش مو (به صورت موقت)
- اسهال
- استفراغ
- گرفتگی شکم
اگر این علائم خفیف باشند ممکن است در عرض چند روز تا دو هفته برطرف شوند اما اگر علائم شدید باشند و رفع نمی شوند به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی جدی
اگر عوارض جانبی جدی یا علائم تهدید کننده حیات داشتید، با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آن به شرح زیر است:
حمله قلبی و علائم آن مانند:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- ناراحتی در بخش بالایی بدن
نارسایی قلبی و علائم آن مانند:
- تنگی نفس
- خستگی شدید
- افزایش وزن غیر قابل انتظار
- ورم در پا و مچ پا
ضربان قلب بسیار سریع و نامنظم
تداخلات دارویی لووتیروکسین
قرص خوراکی لووتیروکسین ممکن است با دارو های دیگر، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد. (تداخل زمانی رخ می دهد که یک ماده کارکرد دارو را تغییر می دهد و از عملکرد صحیح دارو جلوگیری کند)
برای جلوگیری از تداخل دارویی، پزشک باید تمام دارو های مصرفی شما را به دقت مدیریت کند. تمام دارو ها، ویتامین ها و محصولات گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از تداخلات دارویی با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
نمونه های تداخلات دارویی لووتیروکسین در زیر بیان شده است:
تداخلاتی که باعث افزایش عوارض جانبی می شوند
مصرف لووتیروکسین با دارو های خاصی باعث افزایش اثر سوء دارو می شود:
دارو های ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین و ماپروتیلین: وقتی این دارو ها با لووتیروکسین مصرف می شوند، عوارض جانبی هر دو افزایش می یابد. این تداخل شما را در معرض خطر ریتم نامنظم قلب (آریتمی) قرار می دهد.
دارو های سمپاتومیمتیک مانند سودوافدرین و آلبوترول: وقتی این دارو ها با لووتیروکسین مصرف می شوند، عوارض جانبی هر دو افزایش می یابد. این تداخل شما را در معرض مشکلات جدی قلبی قرار می دهد.
دارو های رقیق کننده خون مانند وارفارین: مصرف همزمان این دارو با لووتیروکسین باعث افزایش ریسک خونریزی می شود. اگر این دو دارو را همزمان مصرف می کنید، پزشک شما باید دوز داروی رقیق کننده خون را کاهش دهد.
کتامین: مصرف این دارو همزمان با لووتیروکسین می تواند باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب شود.
تداخلاتی که می تواند اثر لووتیروکسین را کاهش دهند
مصرف لووتیروکسین با دارو های خاص باعث کاهش اثر آن در درمان بیماری می شود زیرا میزان لووتیروکسین در بدن شما کاهش می یابد. مثالها عبارتند از:
- سرترالین: اگر سرترالین را همزمان با لووتیروکسین مصرف کنید، پزشک باید دوز لووتیروکسین را افزایش دهد.
- ریفامپین و دارو های ضد تشنج مانند کاربامازپین و فنوباربیتال
- کلسیم کربنات یا فروس سولفات: برای اطمینان از عملکرد صحیح، این دارو ها را ۴ ساعت قبل یا بعد از لووتیروکسین مصرف کنید.
- کولسولام، کلستیرامین، کلستیپول، کایگزالات یا سولامر: برای اطمینان از عملکرد صحیح، این دارو ها را ۴ ساعت قبل یا بعد از لووتیروکسین مصرف کنید.
- اورلیستات، سیمتیکون، آنتی اسید هایی مانند آلمینیوم یا منیزیوم و دارو های متعلق به دسته دارو های مهار کننده تیروزین کیناز مانند ایماتینیب
تداخلاتی که لووتیروکسین می تواند اثر دیگر داروها را کاهش دهد
وقتی لووتیروکسین با دارو های خاصی مصرف شود باعث کاهش اثر آن ها می شود. مثالها عبارتند از:
- دارو های درمان دیابت مانند انسولین، متفورمین، ناتگلینید، گلی پیزاید و پیوگلیتازون: اگر هر یک از این دارو ها را با لووتیروکسین مصرف می کنید پزشک باید دوز آنها را افزایش دهد.
- دیگوکسین: اگر این دارو را با لووتیروکسین مصرف می کنید پزشک باید دوز آن را افزایش دهد.
- تئوفیلین: اگر تئوفیلین را همزمان با لووتیروکسین مصرف کنید پزشک باید دوز تئوفیلین را پایش کند.
میزان مصرف لووتیروکسین
دوز، فرم و زمان مصرف دارو شما بسته به موارد زیر می تواند متفاوت باشد:
- سن
- شرایط تحت درمان
- شدت بیماری
- شرایط دارویی دیگر
- واکنش به دوز اولیه
هشدارهای لووتیروکسین
هشدار ویتامین ها و ضد اسید ها
مصرف مکمل های آهن و کلسیم و ضد اسید ها باعث کاهش جذب لووتیروکسین در بدن می شود. تا ۴ ساعت قبل و بعد از مصرف لووتیروکسین از مصرف این مکمل ها و آنتی اسید پرهیز کنید.
هشدار حساسیت
لووتیروکسین می تواند باعث ایجاد واکنش حساسیت شدید شود. علائم زیر ممکن است نشان دهنده حساسیت باشند:
- بثورات پوستی یا کهیر
- برافروختگی
- ورم صورت، لب ها، گلو و زبان
- مشکلات تنفسی
- تنفس صدا دار
- درد شکم
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
- تب
اگر این علائم را داشتید با اورژانس تماس بگیرید.
اگر به این دارو حساسیت دارید از آن استفاده نکنید زیرا مصرف مجدد آن می تواند کشنده باشد.
هشدار تداخلات غذایی
بعضی غذا ها مانند آرد سویا، گردو و فیبر های دیگر می تواند بر جذب لووتیروکسین تاثیر بگذارد.
هشدار برای افراد دارای شرایط خاص سلامتی
برای افراد دارای مشکلات قلبی: لووتیروکسین می تواند ریسک مشکلات قلبی مانند حمله قلبی، آریتمی و نارسایی قلبی را افزایش دهد. اگر از قبل مشکلات قلبی داشته باشید ریسک آن بیشتر است. اگر مشکل قلبی فعال یا سابقه بیماری قلبی دارید به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است دوز اولیه لووتیروکسین را کاهش دهد.
برای افراد دارای دیابت: اگر دیابت دارید به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف لووتیروکسین می تواند دیابت شما را بدتر کند. پزشک شما باید هنگام مصرف این دارو، قند شما را با دقت بیشتری پایش کند و دوز دارو را در صورت لزوم تغییر دهد.
برای افراد دارای پوکی استخوان: مصرف طولانی مدت لووتیروکسین می تواند باعث کاهش تراکم مغز استخوان و افزایش ریسک شکستگی استخوان شود.
برای افراد دارای مشکلات غده آدرنال و هیپوفیز: اگر مشکلات غده آدرنال و هیپوفیز دارید به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف این دارو می تواند باعث تغییرات سطح هورمون تیروئید شود و مشکلات غده آدرنال و هیپوفیز ایجاد کند.
برای افراد دارای مشکلات لخته خون: اگر بیماری های مربوط به لخته خون دارید به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف این دارو ممکن است تشکیل لخته در بدن را دچار اشکال و خونریزی را افزایش دهد.
برای زنان باردار: مطالعات لووتیروکسین بر روی زنان باردار خطری برای جنین را نشان نداده است. اگر باردار هستید و یا برنامه بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. آسیب با این دارو در بارداری گزارش نشده است. درمان نکردن کم کاری تیروئید برای شما و در بارداری خطرناک است. مصرف این دارو را در بارداری متوقف نکنید.
برای زنان شیرده: میزان کمی از لووتیروکسین می تواند در شیر ظاهر شود اما این دارو برای مصرف در زمان شیردهی بی خطر است. درباره بهترین روش شیردهی هنگام مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
برای سالمندان: اگر سن شما بیشتر از ۶۵ سال است، ریسک اثرات منفی قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم) هنگام مصرف دارو در شما افزایش می یابد. پزشک ممکن است دوز اولیه دارو شما را کاهش دهد.
برای کودکان: این دارو فقط برای درمان کم کاری تیروئید در کودکان کاربرد دارد. قرص های این دارو در تمام سنین کودکی بی خطر است.
لووتیروکسین را با همان دستور تجویز شده مصرف کنید
قرص های خوراکی لووتیروکسین برای درمان طولانی مدت استفاده می شود و مصرف دارو بر خلاف روش تجویز شده ممکن است خطرات جدی ایجاد کند.
اگر مصرف دارو را متوقف کنید و اصلا از آن استفاده نکنید: هرمون تیروئید شما در حد کم باقی می ماند و می تواند باعث کاهش سطح انرژی، خستگی، ضعف، یبوست یا نازکی پوست و در نهایت ممکن است منجر به کما شود.
اگر دوز دارو را فراموش کنید یا آن را طبق برنامه مصرف نکنید: دارو ممکن است به خوبی عمل نکند. برای کارکرد خوب باید همیشه مقداری از دارو در بدن موجود باشد.
اگر مقدار زیادی دارو مصرف کنید: ممکن است سطح دارو در بدن شما به طور خطرناکی بالا رود. علائم اوردوز به شرح زیر است:
- گیجی
- آگاهی کم نسبت به محیط
- سکته مغزی
- شوک
- کما
اگر احساس می کنید مقدار زیادی دارو مصرف کردید با اورژانس تماس بگیرید.
اگر یک دوز را فراموش کردید آن را به محض یادآوری مصرف کنید مگر این که چند ساعت تا زمان مصرف دوز بعدی باقی مانده باشد. در این صورت تنها یک دوز مصرف کنید. هیچ گاه دو دوز را همزمان مصرف نکنید زیرا باعث عوارض جانبی خطرناک می شود.
چطور مطمئن شویم دارو کار می کند؟
علائم کمبود هورمون تیروئید باید در شما بهبود یابد به طور مثال باید انرژی بیشتری داشته باشید و کمتر احساس خستگی و ضعف کنید.
ملاحظات مهم هنگام مصرف لووتیروکسین
نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- لووتیروکسین را بدون غذا و با معده خالی مصرف کنید
- لووتیروکسین را در صبح مصرف کنید؛ ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت قبل از اولین وعده غذایی.
- می توانید قرص دارو را بشکنید و یا له کنید
- لووتیروکسین را در دمای اتاق نگهداری کنید (۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد)
- دارو را به دور از نور نگهداری کنید
- دارو را در محل های مرطوب نگهداری نکنید
- دارو را همیشه همراه خود و در کیف در دسترس داشته باشید
- اشعه X در فرودگاه به داروی شما آسیب نمی رساند. نگران آن نباشید
- همیشه ظرف اصلی دارو که برچسب تجویز دارد را همراه خود داشته باشید
- از نگهداری دارو در ماشین، هنگامی که هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است اجتناب کنید.
پایش کلینیکی
پزشک شما هنگام درمان با این دارو، سطح هورمون تیروئید شما را پایش می کند و مرتب آزمایش خون درخواست می کند تا مطمئن شود سطح هورمون تیروئید در حد نرمال قرار دارد. این آزمایش ها نشان می دهند که دارو به درستی عمل می کند.
منبع : healthline.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی