بیماری پیچش بیضه چیست و چه درمانی دارد ؟ | کافه پزشکی
طناب اسپرماتیک، جریان خون به بیضه را تامین می کند. هنگامی که بیضه دور طناب اسپرماتیک بچرخد، پیچش بیضه پدید می آید و باعث می شود جریان خون متوقف شده و درد ناگهانی و شدید ایجاد شود.
پیچش طولانی مدت بیضه و کاهش جریان خون می تواند منجر به مرگ بافت بیضه و بافت های اطراف شود. پیچش بیضه جدی است اما قابل درمان است. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
علل پیچش بیضه
هر بیضه به طناب اسپرماتیک و کیسه بیضه متصل است. اگر بیضه روی طناب اسپرماتیک که از بیضه به سمت شکم حرکت می کند بچرخد، پیچش بیضه ایجاد می شود.
چرخش بیضه، طناب اسپرماتیک را دچار پیچیدگی کرده و رسیدن جریان خون به بیضه را کاهش می دهد. اگر بیضه چندین بار بچرخد، می تواند جریان خون را کاملاً مسدود کند و باعث آسیب سریع تر شود.
مردانی که پیچش بیضه را تجربه می کنند ممکن است دارای یک صفت ارثی باشند؛ به گونه ای که به یک یا هر دو بیضه اجازه می دهد تا آزادانه در داخل کیسه بیضه بچرخند. بیضه فقط به طناب اسپرماتیک متصل است و نه به کیسه بیضه.
پیچش بیضه می تواند در هر زمان و در حالت ایستاده، خوابیده، ورزش کردن یا نشستن اتفاق بیفتد. گاهی اوقات در اثر آسیب یا به دلیل رشد سریع در دوران بلوغ اتفاق می افتد.
عواملی که احتمال پیچش بیضه را افزایش می دهند عبارتند از:
سن: پیچش بیضه در سنین ۱۰-۲۵ سال متداول است. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد اما در ۳۰ سالگی نادر است. حدود ۶۵ درصد موارد در نوجوانان ۱۲ تا ۱۸ ساله رخ می دهد. این بیماری در حدود ۱ مرد از هر ۴۰۰۰ مرد قبل از ۲۵ سالگی را درگیر می کند.
پیچش بیضه قبلی: اگر این وضعیت یک بار اتفاق بیفتد و بدون درمان رها شود، احتمالا در بیضه دوم نیز همین اتفاق می افتد؛ مگر اینکه برای اصلاح مشکل زمینه ای عمل جراحی انجام شود.
آب و هوا: پیچش بیضه گاهی “سندرم زمستان” نامیده می شود زیرا اغلب در هنگام سرد بودن هوا اتفاق می افتد. کیسه بیضه مردی که در رختخواب گرم خوابیده است دچار افتادگی می شود. وقتی که از رختخواب خارج می شود، کیسه بیضه وی در معرض هوای سر دتر اتاق قرار می گیرد و انقباض ناگهانی ناشی از تغییر ناگهانی دما می تواند بیضه را در آن موقعیت به دام بیندازد.
پیچش بیضه در نوزادان و شیرخواران
گاهی اوقات، پیچش بیضه قبل از تولد اتفاق می افتد. در این حالت، بیضه به طور معمول قابل درست شدن نیست اما برای تشخیص و اصلاح و جلوگیری از مشکلات تولید مثل در آینده، جراحی اصلاحی توصیه می شود.
علائم پیچش بیضه
فردی که این وضعیت را تجربه می کند ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
- درد ناگهانی یا شدید در یک بیضه
- ورم کیسه بیضه
- توده های موجود در بیرون بیضه
- حالت تهوع
- خون در ادرار و مایع منی
- استفراغ
- درد شکم
فرد همچنین ممکن است متوجه شود که یکی از بیضه ها بالاتر از حد طبیعی یا با زاویه عجیب و غریب قرار گرفته است. بیضه مبتلا ممکن است بزرگتر شود و به رنگ قرمز در بیاید.
علائم معمولاً به طور ناگهانی ظاهر می شوند؛ اگرچه در بعضی موارد، پیچ خوردگی می تواند در طی چند روز بروز کند.
مهم است که به دنبال درمان فوری برای درد ناگهانی یا شدید بیضه باشید. علائم و نشانه ها ممکن است در اثر بیماری دیگری نیز ایجاد شوند اما در صورت وجود پیچش بیض ، درمان سریع می تواند از آسیب شدید یا مرگ بافت های بیضه جلوگیری کند.
تشخیص پیچش بیضه
این وضعیت معمولا اورژانسی است و تشخیص و درمان باید سریع باشد.
پزشک شما بیضه، کیسه بیضه، شکم و کشاله ران را معاینه می کند و در مورد علائم سؤال می کند تا دریابد که مشکل چیست.
پزشک همچنین ممکن است رفلکس های بیمار را با نیشگون گرفتن قسمت داخلی ران قسمت آسیب دیده آزمایش کند. این به طور معمول باعث انقباض بیضه می شود. در صورت ابتلا به این وضعیت، احتمالاً این رفلکس رخ نخواهد داد.
آزمایشات پزشکی که می تواند تشخیص را تأیید کند یا به شناسایی مشکلات دیگر کمک کند شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش ادرار یا خون برای بررسی عفونت
- سونوگرافی کیسه بیضه برای ارزیابی جریان خون – کاهش جریان خون می تواند نشانه این بیماری باشد
- اسکن هسته ای بیضه ها – شامل تزریق مقادیر کمی از مواد رادیواکتیو در جریان خون برای تشخیص مناطق با کاهش جریان خون است.
اگر درد چند ساعت به طول انجامید و معاینه فیزیکی نشان از پیچش بیضه دارد، برای جلوگیری از مرگ بافت بیضه، ممکن است جراحی بدون آزمایش اضافی انجام شود.
درمان پیچش بیضه
پیچش بیضه معمولا به عمل جراحی فوری احتیاج دارد. اگر در طی ۴-۶ ساعت درمان شود، بیضه معمولاً دچار مرگ بافتی نمی شود اما درمان طولانی تر می تواند باعث آسیب دائمی شود و ممکن است بر توانایی باروری تأثیر بگذارد.
جراح برای بازگرداندن جریان خون، پیچش طناب اسپرماتیک را رفع می کند.
رفع پیچش به صورت دستی گاهی اوقات امکان پذیر است اما جراحی می تواند از عود شرایط جلوگیری کند.
عمل جراحی ساده و با حداقل تهاجم است. معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و نیازی به اقامت بیشتر در بیمارستان نیست.
در حین جراحی پزشک موارد زیر را انجام می دهد:
- برشی در کیسه بیضه ایجاد می کند
- در صورت لزوم پیچش طناب اسپرماتیک را رفع می کند
- برای جلوگیری از پیچش دوباره، یک یا هر دو بیضه را به قسمت داخل کیسه بیضه بخیه می زند
بخیه زدن هر دو بیضه مانع از پیچش در طرف دیگر خواهد شد.
هرچه زودتر جراحی انجام شود، احتمال درمان موفقیت آمیز بیشتر می شود. بعد از ۶ ساعت، ممکن است آسیب پایدار رخ دهد و بعد از ۱۲ ساعت، ۷۵ درصد احتمال از دست دادن بیضه ها وجود دارد.
هنگامی که بیضه دچار مرگ بافتی می شود، باید برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، بافت مرده برداشته شود.
بعد از عمل، بیمار باید برای چند هفته از فعالیت شدید بدنی و فعالیت جنسی خودداری کند.
پیشگیری و پیش آگهی
تنها راه پیشگیری از پیچش بیضه، عمل جراحی است که هر دو بیضه را به داخل ناحیه کیسه بیضه بچسباند تا بیضه ها نتوانند به راحتی بچرخند.
در اکثر موارد، اگر طی ۶ ساعت درمان شروع شود، نیازی به برداشتن بیضه (اورکیکتومی) نیست اما اگر به مدت ۴۸ ساعت به تأخیر بیفتد، اکثر بیماران نیاز به برداشتن بیضه مبتلا دارند.
به ندرت پیچش در هر دو طرف اتفاق می افتد؛ تقریبا در حدود ۲ از هر ۱۰۰ نفر. اگر یک بیضه برداشته شود، به این معنی نیست که مرد نمی تواند فرزند داشته باشد. بیضه باقی مانده هنوز اسپرم کافی تولید می کند. با این حال، تعداد کم اسپرم در مردانی که دچار پیچش شده اند، مشاهده شده است.
علاوه بر این، ارکیکتومی می تواند تولید هورمون در نوزادان را تغییر دهد. گاهی اوقات بیضه باقی مانده، برای جبران عملکرد بزرگتر می شود.
منبع : medicalnewstoday.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی