کاپسیتابین دارویی از دسته داروهای آنتی نئوپلاستیک است که برای درمان سرطان سینه، روده و رکتال (مقعد) استفاده می شود. کاپسیتابین با کاهش سرعت رشد سلول های سرطانی کار می کند. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
نحوه مصرف کاپسیتابین
قبل از مصرف این دارو و هر بار قبل از مصرف دارو جدید دستورالعمل های روی برچسب دارو و یا برگه راهنما دارو را به دقت بخوانید و از آن پیروی کنید. دارو را دقیقا طبق تجویز پزشک خود مصرف کنید. اگر سوالی داشتید از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
دارو خوراکی را طبق تجویز پزشک خود و دو بار در روز مصرف کنید. یک دوز در صبح و یک دوز در عصر. قرص را به طور کامل با یک لیوان کامل آب (۲۴۰میلی لیتر) قورت دهید. دارو را تا ۳۰ دقیقه پس از وعده غذایی مصرف کنید. از له کردن یا شکستن قرص خودداری کنید. اگر در بلع قرص مشکل دارید، از کادر درمانی خود درباره مصرف دارو سوال کنید. ممکن است پزشک دارو را به صورت دوره ای برای شما تجویز کند. به دقت از دستورالعمل های پزشک خود پیروی کنید.
دوز دارو شما بر اساس شرایط پزشکی، اندازه بدن و پاسخ شما به درمان متغیر است.
بدون اطلاع پزشک خود دوز دارو را افزایش ندهید و یا برای مدت بیشتری از این دارو استفاده نکنید زیرا باعث بهبود سریع تر بیماری نمی شود و تنها باعث افزایش عوارض جانبی دارو می شود.
از آنجایی که این دارو می تواند توسط پوست و ریه ها جذب شود و به جنین آسیب برساند، زنان باردار و کسانی که برنامه بارداری دارند، نباید با این دارو تماس پیدا کنند و محتوای داخل کپسول را استنشاق کند.
عوارض جانبی کاپسیتابین
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- تهوع
- استفراغ
- کاهش اشتها
- یبوست
- خستگی
- ضعف
- سردرد
- سرگیجه
- مشکلات خواب
- تغییر حس چشایی
تهوع و استفراغ ممکن است شدید باشد. در بعضی موارد پزشک دارو هایی برای پیشگیری یا درمان تهوع و استفراغ ناشی از این دارو تجویز می کند. خوردن چندین وعده غذایی کوچک، غذا نخوردن قبل از دارو یا محدود کردن فعالیت می تواند به کاهش این عارضه کمک کند. اگر هر یک از این عوارض ادامه یافتند و یا بدتر شدند، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
اسهال جزو عوارض جانبی رایج این دارو است. مقدار زیادی مایعات بنوشید، مگر اینکه پزشک غیر از این را تجویز کرده است. همچنین پزشک شما ممکن است دارو هایی مانند لوپرامید را برای کاهش اسهال تجویز کند. استفراغ و اسهال که ادامه داشته باشند می توانند منجر به از دست رفتن آب بدن و کمبود آب (دهیدرسشن) شوند. اگر هر یک از عوارض کم آبی بدن را دارید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید. این عوارض عبارتند از: کاهش غیر عادی حجم ادرار، تشنگی یا خشکی دهان غیر عادی، سرگیجه یا احساس سبک سری
درمان با این دارو می تواند باعث ریزش مو موقت شود. با قطع دارو رشد طبیعی مو به حالت قبل باز می گردد. همچنین این دارو می تواند باعث تغییرات موقت در ناخن ها نیز شود.
بعضی افراد ممکن است عوارض جانبی جدی با این دارو بروز دهند. هرچند، به یاد داشته باشید که اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است، او تشخیص داده است که مزایای این دارو از ریسک عوارض جانبی آن بیشتر است. پایش دقیق توسط پزشک می تواند به کاهش عوارض جانبی کمک کند.
اگر عوارض جانبی جدی این دارو در شما ایجاد شد، مصرف دارو را متوقف کنید و به پزشک خود اطلاع دهید. عوارض جدی این دارو عبارتند از:
- تهوع و استفراغ شدید (استفراغ بیش از ۲ بار در روز، ناتوانی در غذا خوردن یا نگه داشتن غذا و میوه در معده)
- زخم ها یا تورم های دردناک و قرمز در دهان یا زبان
کاپسیتابین ممکن است باعث یک مشکل پوستی به نام سندرم دست-پا شود. برای جلوگیری از این عارضه، از قرار گرفتن دست ها و پا ها در معرض گرما یا افزایش فشار پیشگیری کنید. از فعالیت هایی مانند استفاده از آب گرم و وان حمام، دویدن، پیاده روی طولانی یا استفاده از ابزار باغبانی یا خانگی مانند پیچ گوشتی خودداری کنید. علائم این سندروم عبارتند از: درد، تورم، قرمزی، تاول یا بی حسی دست ها و پا ها
این دارو ممکن است توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها را کاهش دهد و باعث ابتلا به عفونت های جدی (به ندرت کشنده) شود و یا هرگونه عفونت از پیش موجود را بدتر کند. در صورت بروز علائم عفونت مانند گلودرد که برطرف نمی شود، تب، لرز و سرفه فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر عوارض جانبی جدی این دارو در شما ایجاد شد، به پزشک خود اطلاع دهید. عوارض جدی این دارو عبارتند از:
- کبودی و خونریزی راحت
- تغییرات مود و تغییرات وضعیت ذهنی مانند افسردگی
- ورم در قسمت پاها و قوزک پا
- تغییرات بینایی
- علائم مشکلات کلیوی مانند تغییر حجم ادرار
- ادرار تیره
- زردی سفیدی چشم یا پوست
اگر علائم بسیار جدی زیر را دارید، مصرف دارو را متوقف کنید و فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
- درد قفسه سینه، درد فک یا درد بازو چپ
- تعریق شدید
- از هوش رفتن
- افزایش یا کاهش ضربان قلب، ضربان قلب نامنظم
واکنش حساسیتی بسیار جدی با این دارو به ندرت رخ می دهد اما در صورت مشاهده هرگونه علائم واکنش حساسیتی جدی، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. این علائم عبارتند از:
- بثورات پوستی، تاول، پوسته پوسته شدن پوست
- خارش یا ورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)
- سرگیجه شدید
- سختی تنفس
این یک لیست کامل از عوارض جانبی ممکن این دارو نیست. اگر عوارض جانبی دیگری که در بالا ذکر نشده است دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
موارد احتیاط کاپسیتابین
قبل از مصرف کاپسیتابین، در صورت حساسیت به آن به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. اگر به دارو ۵-فلوروراسیل و یا مواد دیگر آلرژی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات در بدن شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
قبل از مصرف کاپسیتابین، تاریخچه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید. این موارد عبارتند از:
- کمبود آنزیمی خاص (دی هیدرو پریمیدین دی هیدروژناز DPD)
- مشکلات خونی مانند سرکوب مغز استخوان
- مشکلات قلبی مانند نارسایی قلبی
- بیماری های کلیوی
- مشکلات کبدی
کاپسیتابین می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت یا بدتر شدن عفونت های از پیش موجود شود. از ارتباط با افراد دارای عفونت های مسری مانند آبله مرغان، سرخک و آنفولانزا پرهیز کنید. اگر در معرض ابتلا به عفونت قرار گرفتید، با پزشک خود تماس بگیرید.
بدون مشورت با پزشک خود از دریافت واکسن خودداری کنید. از ارتباط با افرادی که به تازگی واکسن دریافت کرده اند پرهیز کنید.
برای پیشگیری از بریدگی، کبودی و آسیب دیدگی از کار کردن با وسایل تیز مانند تیغ و ناخن گیر و انجام ورزش های تماسی پرهیز کنید.
کاپسیتابین ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کند. مدت زمانی که در معرض نور خورشید هستید را محدود کنید. هنگام خروج از منزل از ضد آفتاب و لباس های کامل برای محافظت از پوست استفاده کنید. اگر دچار آفتاب سوختگی، تاول پوستی و قرمزی شدید، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود. الکل یا حشیش می تواند سرگیجه را بدتر کند. از رانندگی و کار با ماشین آلات که نیاز به هوشیاری دارند تا زمانی که اثر دارو بر خود را نمی دانید پرهیز کنید.
قبل از جراحی، تمام دارو هایی که استفاده می کنید (مانند دارو های بدون نسخه و دارو های گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
بزرگسالان مسن نسبت به عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ، اسهال و سندروم دست، پا و دهان حساس تر هستند.
اگر باردار هستید و یا برنامه بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. در طی درمان با این دارو نباید باردار شوید. کاپسیتابین می تواند به جنین آسیب برساند.
در طی درمان زنان با این دارو و تا ۶ ماه پس از مصرف آخرین دوز دارو (در مردان تا ۳ ماه پس از مصرف اخرین دوز)، باید از روش های قابل اعتماد پیش گیری از بارداری استفاده کنید. اگر در طی درمان با این دارو باردار شدید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو از طریق پوست و ریه ها قابل جذب است و ممکن است به جنین آسیب برساند. زنان باردار یا زنانی که برنامه بارداری دارند، نباید این دارو را لمس کنند یا ذرات داخل کپسول آن را استنشاق کنند.
مشخص نیست که این دارو وارد شیر مادر می شود و به نوزاد آسیب می رساند یا خیر. تا دو هفته پس از قطع دارو شیردهی نکنید. شیردهی در طی درمان با این دارو توصیه نمی شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اوردوز کاپسیتابین
اگر فردی بیش از حد دارو مصرف کرده است و علائمی مانند از هوش رفتن یا مشکلات تنفسی دارد، فورا با اورژانس تماس بگیرید.
این دارو را به دیگران توصیه نکنید یا با دیگران تقسیم نکنید. در طی درمان با این دارو به تست های آزمایشگاهی مانند بیلی روبین، شمارش سلول های خونی، عملکرد کبدی و کلیوی نیاز دارید.
فراموش کردن یک دوز دارو
اگر یک دوز را فراموش کردید آن را مصرف نکنید و دوز بعدی را در زمان منظم آن مصرف کنید. از مصرف دو دوز دارو همزمان پرهیز کنید.
نگهداری
- دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
- در حمام نگهداری نکنید.
- در بطری دارو را محکم ببندید
- تمام دارو ها را به دور از کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
تداخلات دارویی کاپسیتابین
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد دارو ها را تغییر دهد یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد.
در این مقاله تمام تداخلات دارویی ممکن این دارو ذکر نشده است. بدون اطلاع پزشک خود دوز دارو های خود را تغییر ندهید و از شروع یا قطع دارو های خود پرهیز کنید.
- adalimumab
- anisindione
- baricitinib
- bcg
- bcg vaccine
- certolizumab
- cladribine
- clozapine
- deferiprone
- dicumarol
- etanercept
- fingolimod
- folic acid
- golimumab
- infliximab
- influenza virus vaccine, h1n1, live
- influenza virus vaccine, live, trivalent
- l-methylfolate
- leflunomide
- leucovorin
- levoleucovorin
- levomefolate calcium
- measles virus vaccine
- multivitamin
- multivitamin with iron
- multivitamin with minerals
- multivitamin, prenatal
- mumps virus vaccine
- natalizumab
- ozanimod
- poliovirus vaccine, live, trivalent
- rotavirus vaccine
- rubella virus vaccine
- samarium sm 153 lexidronam
- siponimod
- smallpox vaccine
- talimogene laherparepvec
- teriflunomide
- thalidomide
- tofacitinib
- typhoid vaccine, live
- upadacitinib
- varicella virus vaccine
- warfarin
- yellow fever vaccine
zoster vaccine live
منبع : webmd.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی