زیپراسیدون یک داروی ضد سایکوز است که برای درمان بیماری اسکیزوفرنی و فاز شیدایی بیماری دو قطبی به کار می رود. همراه کافه پزشکی باشید
آنچه در این پست کافه پزشکی خواهید دید
موارد مصرف زیپراسیدون
آژیتاسیون (فقط فرم IM): درمان بی قراری در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی که برای کنترل سریع تحریک نیاز به داروهای ضد روان پریشی دارند.
اختلال دوقطبی: مونوتراپی برای درمان فاز شیدایی و به عنوان درمان کمکی اختلال دوقطبی در کنار لیتیم یا والپروات.
اسکیزوفرنی: درمان اسکیزوفرنی
دسته دارویی زیپراسیدون
- نسل دوم ضد روان پریشی
فارماکولوژی زیپراسیدون
زیپراسیدون یک داروی ضد روان پریشی است که مکانیسم دقیق عمل ناشناخته است. با این حال مطالعات در شرایط آزمایشگاهی نشان می دهد که زیپراسیدون به گیرند های D2 ،D3 ،۵-HT2A ،۵-HT1A ،۵-HT2C ،۵-HT1D و آلفا ۱ آدرنرژیک میل اتصال بالایی دارد. تمایل متوسط به گیرنده های هیستامین H1 و هیچ وابستگی قابل توجهی برای گیرنده های آلفا ۲ آدرنرژیک، بتا آدرنرژیک، مو، سیگما یا گیرنده بنزودیازپین وجود ندارد. زیپراسیدون به طور متوسط مانع از بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین می شود.
اطلاعات مهم زیپراسیدون
در صورت داشتن بیماری ریتم قلبی، سندروم QT بلند، نارسایی قلبی کنترل نشده و سابقه حمله قلبی اخیر نباید از این دارو استفاده کنید.
هر دارویی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. دارو هایی که شروع یا قطع می کنید را نیز اطلاع دهید. بیشتر دارو ها با زیپراسیدون تداخل دارند و نباید با آن استفاده شوند.
اگر علائمی مانند سرگیجه ناگهانی، افزایش ضریان قلب، تپش قلب، تنگی نفس، بثورات پوستی جدید یا بدتر شده همراه تب و تورم غدد داشتید، مصرف دارو را متوقف کنید و فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
مصرف این دارو در مسن ترها با شرایط مربوط به زوال عقل تایید نشده است و می تواند باعث افزایش ریسک مرگ در آن ها می شود.
قبل از مصرف زیپراسیدون
زیپراسیدون می تواند باعث مشکلات قلبی جدی شود، مخصوصا اگر همراه دارو های خاصی مصرف شود. اگر دارو های زیر را مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید زیرا ممکن است پزشک برنامه درمانی شما را تغییر دهد:
- دارو های خاصی برای عفونت
- دارو های گشاد کننده برونش آسم
- دارو های ضد افسردگی
- دارو های قلب یا فشار خون
- دارو های ضد سایکوز دیگر
- دارو های درمان سرطان
- دارو های پیشگیری از مالاریا
- دارو های HIV و AIDS
- دارو های پیش گیری کننده از تهوع و استفراغ
موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:
- بیماری قلبی
- حمله قلبی یا مغزی
- از هوش رفتن
- سابقه سرطان سینه
- سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون
- دیابت
- افکار خودکشی
- بیماری آلزایمر
- مشکل در بلع
- بیماری کبدی
- بیماری کلیوی
- تشنج
مصرف در بارداری زیپراسیدون
اگر باردار هستید و یا برنامه بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف دارو های ضد سایکوز در ۳ ماهه آخر بارداری باعث ایجاد مشکلاتی مانند سندروم محرومیت از دارو، مشکلات تنفسی و غذا خوردن در نوزاد می شود. با این حال اگر دارو را قطع کنید دچار سندروم محرومیت از دارو می شوید. اگر باردار شدید بدون اطلاع پزشک دارو خود را قطع نکنید.
از شیردهی در طی مصرف دارو پرهیز کنید
مسن ترها نسبت به عوارض جانبی حساس تر هستند.
مصرف این دارو در کودکان با سن کمتر ۱۸ سال تایید نشده است.
نحوه مصرف زیپراسیدون
دارو را دقیقا طبق دستورالعمل روی برچسب دارو یا تجویز پزشک مصرف کنید.
دارو را با غذا مصرف کنید. کپسول را به طور کامل قورت دهید.
در طی درمان با این دارو به تست های آزماشگاهی مکرر نیاز دارید.
اگر دیابت دارید، در طی درمان با این دارو قند خون خود را به طور منظم چک کنید.
ممکن است چندین هفته طول بکشد تا علائم شما بهبود یابد. مصرف دارو را به طور ناگهانی قطع نکنید. برای بهترین نتیجه، مصرف دارو را طبق تجویز پزشک ادامه دهید.
دارو را در دما اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری کنید.
فراموشی یک دوز زیپراسیدون
به محض یادآوری آن دوز را مصرف کنید مگر اینکه نزدیک زمان مصرف دوز بعدی باشید. از استفاده داروی بیشتر برای جبران دوز فراموش شده اجتناب کنید. قبل از اتمام دارو های خود، داروی جدید تهیه کنید.
در صورت اوردوز با مراقبت های اورژانس تماس بگیرید.
ملاحظات دارویی زیپراسیدون
در طی درمان با این دارو نسبت به دمای بسیار بالا یا بسیار پایین حساسیت بیشتری خواهید داشت. از قرار گرفتن در هوای بسیار سرد پرهیز کنید. در هنگام ورزش و در هوای گرم از گرمای بیش از حد خودداری کنید و از کمبود آب بدن خود جلوگیری کنید. زیپراسیدون می تواند باعث کاهش تعریق شود که منجر به گرمازدگی می شود.
هنگام رانندگی و اعمال خطرناک احتیاط کنید. عکس العمل و افکار شما ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد. سرگیجه و خواب آلودگی می تواند باعث اشتباه، تصادف و آسیب شدید شود.
از بلند شدن سریع از حالت نشسته و درازکش پرهیز کنید چرا که باعث سرگیجه می شود.
از مصرف الکل پرهیز کنید، زیرا باعث افزایش عوارض جانبی می شود.
عوارض جانبی زیپراسیدون
اگر علائم حساسیت به دارو را دارید با مرکز اورژانس تماس بگیرید: کهیر، تنگی نفس، تورم صورت، لب، زبان، گلو.
واکنش پوستی شدید را به پزشک اطلاع دهید: تب، گلودرد، تورم صورت و زبان، سوزش چشم، درد پوست به دنبال بثورات پوستی قرمز یا بنفش (مخصوصا در قسمت بالای بدن و صورت) که باعث تاول و یا پوسته پوسته شدن پوست می شود.
اگر علائم واکنش حساسیت دارویی جدی دارید که ممکن است بخش های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد (مانند بثورات پوستی، تب، تورم غدد، علائم شبه آنفولانزا، درد عضلانی، ضعف شدید، کبودی غیر عادی، زردی چشم یا پوست) با اورژانس تماس بگیرید.
این علائم ممکن است چندین هفته بعد از شروع دارو رخ دهد.
اگر علائم زیر را داشتید با پزشک خود تماس بگیرید:
- افزایش ضربان قلب، تپش قلب، تنگی نفس، سرگیجه ناگهانی
- حرکات غیر قابل کنترل چشم، لب، زبان، صورت
- بثورات پوستی حتی خفیف
- شمار گلبول های سفید پایین: تب، زخم دهان، زخم پوست، گلودرد، سرفه، مشکلات تنفسی
- سطح قند خون بالا: افزایش تشنگی و حجم ادرار، خشکی دهان، بوی میوه تنفس
- واکنش شدید سیستم عصبی: سفتی عضلات، تب بالا، تعریق، گیجی، ضربان قلب سریع یا نامنظم، لرزیدن، احساس از هوش رفتن
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- سرگیجه، خواب آلودگی، ضعف
- مشکل در بلع
- احساس بی قراری
- لرز
- مشکلات بینایی
- آبریزش بینی، سرفه جدید یا بدتر شده
- تهوع، استفراغ
تداخلات دارویی زیپراسیدون
- آریپیپرازول
- آمفتامین
- دکستروآمفتامین
- زولپیدم
- دیفن هیدرامین
- بنزتروپین
- سیتالوپرام
- کلونازپام
- دولوکستین
- لاموتریژین
- لورازیدون
- اس سیتالوپرام
- لیتیوم
- لورازپام
- پرگابالین
- ملاتونین
- میرتازپین
- مورفین
- اوندانسترون
- فلوکستین
- ریسپریدون
- کوتیاپین
- سرترالین
- توپیرامات
- ترامادول
- ترازودون
- لیزدکس آمفتامین
- بوپروپیون
- آلپراازولام
- ویتامین B12
- ویتامین D3
این لیست تمام داروهایی که با این دارو تداخل دارند نیست و داروهای بدون نسخه و ویتامین ها و محصولات گیاهی نیز می توانند با این دارو تداخل داشته باشند.
این دارو و همه دارو ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید. هرگز داروی خود را به دیگران توصیه نکنید. دارو را فقط برای کاربرد نسخه شده مصرف کنید.
منبع : drugs.com | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی