اورژانس تنفس ؛ چگونگی برخورد با آسیب های ریوی و نکات اعزام | کافه پزشکی

هرگونه اختلال در تنفس، حیات فرد را بخاطر می اندازد. تکنسین های اورژانس اولین تیم درمانی هستند که به بالین مددجو می رسند و باید هرگونه نارسایی تنفس را به خوبی مدیریت کنند. همراه کافه پزشکی باشید تا به بررسی نکات اعزام آسیب های ریوی بپردازیم

آسیب های قفسه سینه

آسیب های قفسه سینه دو دسته اند :

• آسیب های بسته
• آسیب های باز

۱٫ آسیب های بسته: آسیب های بسته قفسه سینه در نتیجه ترومای غیر نافذ وارد شده به قفسه سینه ایجاد می شود که می تواند باعث آسیب وسیع دنده ها و ارگان های داخلی شوند. ترومای غیرنافذ اغلب در ارتباط با افتادن، تصادفات اتومبیلها و ضربه به قفسه سینه ایجاد می گردد.

۲٫ آسیب های باز: نتیجه زخم نافذی است که بوسیله چاقو، گلوله یا انواع وسیعی از اشیاء دیگر مانند تیغ های تیز، پیچ گوشتی، شیشه های شکسته و امثالهم ایجاد می شوند. این اجسام تیز می توانند ضمن ورود مسیر عبور را تخریب و بعد از عبور خارج شوند مثل ورودی و خروجی گلوله که خروجی معمولا بزرگتر از ورودی است. این آسیب ها می توانند ریه ها، پرده جنب، قلب و عروق بزرگ و سیستم نخاع را درگیر و تخریب نمایند.

ترومای قفسه سینه Chest Trauma

آسیب قفسه سینه می تواند تهدید کننده حیات باشند بنابراین تشخیص فوری و مراقبت اورژانسی برای بقای بیمار ضروری است. صدمات قفسه سینه حدود ۵% موارد پذیرش بیماران ترومایی در مراکز تروما را تشکیل می دهند. بعد از ضربات صدمات سر، صدمات قفسه سینه دومین علت مرگ و میر ناشی از تروما را تشکیل می دهند یعنی چیزی حدود ۲۰ تا ۲۵ % و همچنین بایستی توجه داشت که در حدود ۸۰ تا ۹۰% موارد ترومای توراکس، حداقل یکی از ارگان های اصلی بدن را نیز درگیر می کند که در رأس آنها صدمات سر، شکم و سیستم عضلانی اسکلتی قرار دارند و اکثر در پی تصادفات رانندگی Blunt حدود ۸۰ تا ۹۰% صدمات قفسه سینه از نوع غیر نافذ یا رخ می دهد.

حدود ۸۵% صدمات توراکس تنها با تامین راه هوایی باز، اکسیژن تراپی و مراقبت و در مواردی با اینتوبه درمان می شود.

شکستگی دنده ها Ribs Fracture 

شایع ترین ضایعات و صدمات غیر نافذ قفسه سینه بوده که ممکن است علاوه بر پارگی پرده پلور (پرده دو لایه جنب) باعث هموتوراکس (خون در داخل توراکس) و پارگی عروق بزرگ بشود. در تندرنس و شکستگی دنده های پائینی بایستی به فکر صدمات داخل شکمی مثل طحال و کبد بود.

علائم عبارتند از:

تندرنس قفسه سینه، درد شدید خصوص هنگام انجام دم (ورود هوا به داخل ریه ها)، کریتپاسیون (حرکت استخوان شکسته و صدای دو سر استخوان)، وجود آمفیزم زیر جلدی و تنگی نفس خصوص در حالت خوابیده.

درمان و مراقبت و اعزام:

راه هوایی باز، اکسیژن وصل گردد ۵-۱۵ لیتر در دقیقه، گرفتن رگ و در صورت نیاز وصل سرم قابل تزریق یا رینگر (N/S) ترجیحا پایه کنترل و ثبت شود. سپس مصدوم به V/S قرار دادن بیمار در وضعیت نیمه نشسته به بیمارستان منتقل گردد سعی شود خیلی منطقه شکسته لمس نشود چون باعث آسیب بیشتر می گردد. در صورت امکان و صدور دستور می توان مسکن یا مخدر تجویز نمود.

 قفسه سینه شناور : Flail Chest

وقتی ۲ دنده مجاور و یا بیشتر در ۲ نقطه یا بیشتر شکسته شوند به آن سینه شناور گویند. در قفسه سینا شناور حرکات متناقض وجود دارد بطوری که قسمت شکسته و مبتلا با دم به داخل کشیده می شود و در بازدم به بیرون رانده می شود که این مسأله می تواند موجب اختلال در تهویه تنفسی و گازها شده و در نتیجه باعث هیپوکسی (کاهش اکسیژن در بافت) و هیپوکسمی (کاهش اکسیژن در خون) می گردد.

علائم:

درد، کریپتاسیون و آمفیرم زیرجلدی، کاهش صدا در منطقه مبتلا، حرکات غیرقرینه، تنگی نفس، اختلال در سیستم گردش خون و همودینامیک، سیانوز و تعریق (دیافورز) و بی قراری بیمار.

در اعزام و مراقبت:

IV گرفته و در صورت لزوم سرم وصل شود. راه هوایی را باز کرده و اکسیژن ۵-۱۵ لیتر بر دقیقه داده شود. علائم حیاتی پایه کنترل، ثبت و تفسیر شود. سطح هوشیاری AVPU کنترل و پوزیشن بیمار DCAP-BTLS را انجام دهید. 

له شدگی ریه ها

اغلب از عواقب خطرناک قطعه شناور است و ممکن است منجر به مرگ شود. در چنین شرایطی بافت له شده و خونریزی رخ می دهد. این وضعیت به میزان زیادی تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن را کاهش داده و منجر به هیپوکسی (کمبود اکسیژن) شدید می شود.

پوموتوراکس Pneumottorax 

پوموتوراکس تجمع هوا در حفره توراسیک (قفسه سینه) است که باعث روی هم خوابیدن بخشی از ریه می شود؛ این حالت معمولا ناشی از ترومای نافذ یا غیرنافذ است. ترومای نافذ ممکن است باعث شکستن دنده و سوراخ شدن ریه شود و منفذی ایجاد کند که هوا از آن نشت می کند. تجمع هوا در حفره توراسیک باعث می شود که ریه در سمت آسیب دیده به صورت جزیی یا کامل بر روی هم فشرده شود که این حالت باعث کاهش گاز موجود در آلوئولها می شود که منجر به کاهش تحویل اکسیژن به سلولهای بدن می شود.

علائم:

درد قفسه سینه که با دم عمیق بدتر می شود، تنگی نفس یا کوتاهی نفس، تاکی پنه (سرعت تنفس بیشتر از حد طبیعی)، کاهش صدای تنفسی در ریه مبتلا، کاهش حرکت یا نبود حرکت در ریه و مبتلا. این علائم در حالت خوابیده شدیدتر شده و در حالت ایستاده کمی بهتر می شود.

در صحنه و ظاهر بیمار:

بیمار دچار تنگی نفس و تنفس های کوتاه، سطحی و بیشتر از حد طبیعی دارد. بیمار بی قرار بوده، دچار رنگ پریدگی صورت و پوست شده و عرق روی پوست خود دارد.

پوموتوراکس باز Open Pneumothorax 

پوموتوراکس باز از عواقب زخم باز قفسه سینه است که بوسیله شی نافذ ایجاد می گردد. بین فضای پلور و هوای خارج ارتباط مستقیم وجود دارد و از منفذ ارتباطی هوا داخل و خارج وجود دارد؛ بنابراین Sucking chest wound می شود. در این نوع زخم مکنده قفسه سینه بایستی سریعاً از ساکشن هوا بداخل ریه از طریق منفذ جلوگیری شود. برای اینکار از پانسمان چرب و بسته استفاده می شود و در صورت نیاز بایستی چست تیوب قرار داد. 

تاکی کاردی، تاکی پنه، دیسترس تنفسی، رنگ پریدگی، عرق سرد روی پیشانی و سینه، تنگی نفس که خصوصا در حالت خوابیده شدید تر می شود (یعنی خوابیدن افزایش تنگی نفس و ایستادن بهتر شدن تنگی نفس)، کاهش فشار خون، ضعف و بی حالی و سستی بدن و در نهایت احتمال غش کردن.

هموتوراکس Hemothorax 

به تجمع خون در فضاسی جنب هموتوراکس می گویند. در این وضعیت فشار داخل پلور افزایش یافته و ریه فشرده و جمع می شود. سپس عملکرد تنفس مختل و باعث اختلال در تبادلات گازی می شود.

علائم:

همان علائم پنوموتوراکس است. ممکن است هنگام سرفه خلط قرمز یا صورتی کف آلود ایجاد کند.

درمان:

گذاشتن chest tube

آسم Asthma

آسم با تنگی نفس، سرفه های پی در پی و ویزینگ (تنفس توام با سوت زدن) مشخص می شود. عامل آسم در اکثر موارد آلرژیک بوده و در چنین شرایطی واسطه ها آزاد و باعث تنگی برونش ها و برونشیول ها و گشادی عروق می شوند. بیمار علاوه بر علائم فوق دچار تاکی پنه، تاکی کاردی، هیپوتاسیون، سیانوز و بی قراری، مضطرب و رنگ پریده شدن و وحشت است.

درمان و مراقبت، اعزام و انتقال :

باز کردن و باز نگهداشتن راه هوایی، گرفتن IV و دادن اکسیژن در حد ۳-۵ لیتر در دقیقه با ماسک ماده یا لوله بینی، قرار دادن بیمار در وضعیت نیمه نشسته، تهویه مناسب محیط و در صورت نیاز ایجاد و تأمین تهویه مکانیکی، آرام کردن بیمار و نشستن در کنار وی و کنترل مرتب V/S مهم است.

در صورت دستور از طرف مرکز؛ دادن سرم قندی + آمینوفیلین داخل سرم و تزریق آمپول هیدروکورتیزون به صورت مستقیم داخل ورید نیز مفید است.

آمینوفیلین برونش ها را گشاد می کند و باعث بهبود تهویه می شود. از طرفی هیدروکورتیزون عامل حساسیت را خنثی و ورم سیستم تنفس را کاهش می دهد.

در صورت دستور پزشک میتوان از اپی نفرین (آدرنالین) ۱/۱۰۰۰ به صورت زیر جلدی استفاده نمود.

اسپری سالبوتامول و قرص نئوفیلین در چنین شرایطی ارزشمند نمی باشند.

آتلکتازی

به روی هم خوابیدن ریه ها آتلکتازی گفته می شود. در این بیماری به علت اینکه هوا به هر دلیلی به آلوئول ها نمی رسد، هوای داخل آلوئول جذب خون شده و کیسه های هوایی روی هم می خوابند.

صدمات قفسه سینه و صدمات ریوی، کاهش دامنه تنفس به هر علت، کما، بی تحرکی، پیری و عدم توانایی در دفع خلط، جسم خارجی، ترشحات غلیظ و تجمع یافته در برونشها، بیهوشی و جراحی های طولانی و استفاده از مخدرها به میزان زیاد می توانند علل این وضعیت باشد.

علائم:

کاهش صداهای تنفسی، کاهش حرکت قفسه سینه در ناحیه مبتلا، تاکی پنه، تاکی کاردی، تنفس سریع و کوتاه، سیانوز، هیپوتانسیون، رنگ پریدگی، تعریق، اضطراب و بی قراری.

اعزام و مراقبت:

مثل هموتوراکس بوده و در اینجا می توان اکسیژن را با فشار به داخل سیستم تنفس هدایت نمود.

منبع : ترجمه اختصاصی کافه پزشکی