مروری بر بیماری سیاه سرفه ؛ عفونت ناشی از باکتری بوردتلا پرتوزیس | کافه پزشکی

بیماری سیاه سرفه یک بیماری حاد تنفسی بسیار مسری است که در اثر باکتری بوردتلا پرتوزیس ایجاد می شود. این بیماری ۳ مرحله دارد: کاتارال، پاروکسیسمال (حمله ای) و فروکش. علائم مرحله کاتارال خفیف است و ممکن است قابل توجه نباشد. مرحله پاروکسیسمال با دوره هایی از سرفه شدید هنگام تنفس مشخص می شود.

در طی مرحله فروکش، دوره های سرفه کمتر دیده می شود و علائم بهبود می یابند. با استفاده گسترده از واکسن DPT، شیوع این بیماری به شدت کاهش یافته است اما در مناطق خاصی از آمریکا، دوره های مختلف در سال های اخیر رخ داده اند. همراه کافه پزشکی باشید

علائم و نشانه های بیماری سیاه سرفه

پرتوزیس یک بیماری بسیار مسری است که به طور معمول حدود ۶ تا ۱۰ هفته ادامه دارد. این علائم در نوزادان یا در افرادی که هرگز در برابر این بیماری ایمن نشده اند، شدید تر است. سه مرحله شناخته شده از بیماری وجود دارد: کاتارال، پاروکسیسمال و فروکش.

دوره کمون معمولا ۷ تا ۱۰ روز است. در مرحله اول، علائم خفیف است و ممکن است بدون درمان بهبود یابند یا با سرماخوردگی یا آنفولانزا اشتباه گرفته شوند. علائم این بیماری ممکن است شامل احساس کلی بیماری (ضعف)، آبریزش بینی (رینوره) و عطسه باشد. برخی از افراد مبتلا ممکن است تب خفیف را تجربه کنند. در پایان این مرحله، سرفه دیده می شود که در شب به طور مداوم اتفاق می افتد.

مرحله پاروکسیسمال با دوره های شدید سرفه مشخص می شود. در طی این دوره های سرفه، افراد مبتلا مشکل جذب هوا به داخل ریه ها را دارند. به طور معمول، در افراد مبتلا مقادیر زیادی از مخاط ضخیم تجمع می یابد که ممکن است باعث استفراغ شود. علائم دیگر در حین حمله ممکن است شامل برآمدگی چشم، رگ های برجسته در گردن، برآمدگی زبان و یا بزاق بیش از حد باشد. آسپیراسیون مخاط به داخل ریه ها ممکن است باعث پنومونی باکتریایی شود. عفونت های گوش میانی (اوتیت مدیا) نیز ممکن است در این مرحله از بیماری رخ دهد.

مرحله فروکش تقریبا ۴ هفته پس از شروع بیماری دیده می شود. دوره های سرفه شدید نمی شوند. بهبود آهسته در این مرحله از بیماری آغاز می شود. بعضی اوقات دوره های سرفه ممکن است ماه ها عود کند.

سرفه های مرتبط با این بیماری ممکن است باعث افزایش ناگهانی فشار در رگ های خونی بینی و یا چشم ها شود؛ این امر ممکن است منجر به خونریزی بینی (اپیستاکسیس) و ظهور رگ های خونی قرمز در سفیدی چشم ها (خونریزی اسکلرال) شود. از دیگر عوارض شدید این بیماری می توان به تشنج، برونشکتازی، آمفیزم زیر جلدی و یا فتق در ناحیه کشاله ران (فتق اینگوینال) اشاره کرد. آنسفالیت نیز ممکن است رخ دهد

علل بیماری سیاه سرفه

پرتوزیس یک بیماری عفونی است که توسط کوکوباسیلوس گرم منفی، Bordetella pertussis ایجاد می شود. سیاه سرفه یک بیماری بسیار مسری است که از طریق قطرات آلوده موجود در هوا از راه دستگاه تنفسی دریافت می شود. انتقال در مرحله کاتارال و طی ۲ تا ۳ هفته اول فاز پاروکسیسمال انجام می شود.

تشخیص بیماری سیاه سرفه

تشخیص این بیماری با جدا کردن ارگانیسم بوردتلا پرتوزیس از خلط فرد مبتلا تأیید می شود. نمونه های خلط به بهترین وجه با استفاده از یک سواب پنبه ای در قسمت عقب گلو گرفته می شود. فاز پاروکسیسمال با سطح بسیار زیاد گلبول های سفید در خون همراه است.

جلوگیری از ابتلا به بیماری سیاه سرفه

مهمترین روش درمان این بیماری، پیشگیری است. واکسن DPT به نوزادان ارائه می شود و به طور کلی بی خطر و مؤثر است. ممکن است در برخی از کودکان عوارض جانبی بسیار نادر اما جدی وجود داشته باشد که این موارد باید بلافاصله هنگام ظاهر شدن، مورد توجه پزشک قرار گیرند.

واکنش های منفی با واکسن DPT همراه بوده و خطر بروز این واکنش ها با افزایش سن افزایش می یابد. در اکثر شرایط، واکسیناسیون برای کودکان بالای هفت سال توصیه نمی شود. واکنش های جانبی ممکن است موضعی یا سیستمیک باشد. واکنش های موضعی ممکن است شامل درد، قرمزی پوست و یا ورم باشند. درجه حرارت افزایش یافته، یک واکنش سیستمیک متداول به واکسن سیاه سرفه است. در بعضی موارد نادر، تب بالای ۱۰۴٫۹ درجه فارنهایت گزارش شده است. سایر عوارض بسیار نادر شامل تشنج، شوک و واکنش های حساس شدید (آنافیلاکسی) است. شدیدترین عارضه واکسیناسیون DPT، التهاب مغز (انسفالوپاتی) است.

درمان بیماری سیاه سرفه

درمان پرتوزیس شامل استفاده از آنتی بیوتیک ها است که به پاکسازی باکتری ها از گلوی افراد مبتلا، معمولا در طی سه تا چهار روز، کمک می کند. بعد از روز چهارم درمان، این بیماری دیگر مسری نیست. اریترومایسین یکی از داروهای انتخابی آنتی بیوتیک است و به طور معمول از آن استفاده می شود زیرا انتقال بیماری به دیگران را متوقف می کند. تری متوپریم – سولفامتوکسازول یک داروی جایگزین برای افرادی است که نمی توانند اریترومایسین را تحمل کنند.

اخیرا، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) گزارش داده است که اریترومایسین ممکن است تنگی پیلور ایجاد کند؛ تنگی پیلور هضم را مختل کرده و باعث استفراغ جهشی می شود. با این حال، CDC توصیه نمی کند که پزشکان از تجویز اریترومایسین برای پرتوزیس خودداری کنند.

نوزادان مبتلا باید در اتاقی تاریک و ساکت نگهداری شوند. آنها باید تا حد ممکن تحریک نشوند تا از بروز مکرر سرفه جلوگیری شود. باید توجه زیادی به نیازهای تغذیه ای نوزاد انجام شود زیرا تغذیه ضعیف می تواند در بروز عوارض نقش بسزایی داشته باشد.

در صورت شدید بودن استفراغ، ممکن است مایع درمانی (IV) برای جایگزینی نمک و آب مورد نیاز باشد. ساکشن گلو ممکن است برای پاک کردن ترشحات بیش از حد مخاط لازم باشد. 

منبع : rarediseases.org | ترجمه اختصاصی کافه پزشکی